Məscidin zahirinin pak edilməsi
Nəcis olmuş materiallardan tikilmiş məscidin zahirini suya çəkmək kifayətdirmi?
Kifayətdir və möminlərin ürəyinə vasvasılıq (şəkk-şübhə) salmayın.
Məscidin tikiləcəyi yerin bankdan götürülən kredit pulla alınması
Bankdan kredit pul götürməklə məscidin inşası üçün yer alınsa və kredit hissələri ödənilməsə, bank öz haqqını bütövlükdə almaq üçün məscidin ərazisindən istifadə edə bilərmi?
Bankın bu ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı yoxdur. Yalnız öz kreditini tələb etməyə haqqı var. Lakin kredit verərkən şərt olunsa ki, kredit pulları ödənməsə ərazi bankın istifadəsinə veriləcək, bu halda ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı var. Bundan əlavə, kreditin riba (sələm) ilə yanaşı olan kredit olmasına deyil, şəri əqdlərə uyğun olmasına da diqqət yetirməyiniz lazımdır.
Kafirlərin məscidə daxil olması
Kafirin məsciddə girməsinin qarşısını almaq lazımdır?
Ehtiyat vacibə görə kafirlərin məscidə girmələrinin qarşısını almaq lazımdır. Lakin İslam dini və bu kimi məsələlər barəsində araşdırma aparmaq üçün olsa eybi yoxdur.
Məsciddə film nümayiş etmək
Məscidlərdə film göstərmək caizdirmi?
Belə işlər məscidin şəninə layiq deyil. Bu işlər üçün ayrıca yerlər nəzərdə tutmaq lazımdır.
Məsciddən verilən azan səsinin çoxaldılması
Məscidin qonşularının etiraz etdikləri və azan səsinin onların narahatçılığına səbəb olmasını bildirdikləri halda, məscidin azan səsini çoxaltmaq, xüsusilə də sübh azanı vaxtı bunu etmək caizdirmi?
Azan səsini adi və normal həddə çoxaltmağın eybi yoxdur və qonşular azan səsinə mane ola bilməzlər.
Məscidin zirzəmisindən idman salonu kimi istifadə
Kərəc şəhərinin Heydərabad məntəqəsində bir qədər torpaq sahəsi məscid üçün vəqf olunmuşdur. Camaat məscid tikmək niyyəti ilə köməklərini əsirgəməmiş və bir neçə il bu məscidin zirzəmisində namaz qılmışlar. Hal-hazırda birinci mərtəbəsi istifadəyə verilmişdir. Zirzəmidən məscid avadanlığını saxlamaq üçün istifadə olunur. Məhərrəm ayında İmam Hüseyn (əleyhis-səlam) əzadarlarına orada yemək verilir. Üzrlü (məscidə girməsi haram olan) insanlar ora daxil olmurlar. Bu zirzəmidən cavanlar və yeniyetmələr üçün idman salonu kimi istifadə etmək və əldə olunan mənfəəti həmin məscidin binasına (tikilməsinə) sərf etmək olarmı?
Caiz deyil. Oradan məscid üçün və məscidə münasib işlər üçün istifadə olunmalıdır.
Məsciddə hədiyyə və bəxşiş verilməsi
Məsciddə (yarış iştirakçılarına və s.) hədiyyə və bəxşiş verilməsi kimi işlər caizdir? Caizdirsə, burada şəri hakimin hökmünə ehtiyac varmı?
Məsciddə bu kimi işlərin görülməsi haram deyil və şəri hakimin hökmünə də ehtiyac yoxdur. Lakin dünya ilə bağlı işlərin məsciddə görülməsi məkruhdur. Namaz qılanlara maneçilik törədirsə bu işlər haramdır.
Qadınların aylıq adət zamanı məsciddə olmaları
Tehranda qadınlar məsciddə keçirilən yas məclislərində iştirak edirlər. Onların bəziləri aylıq adət (heyz) vaxtlarında olsalar da bunun hökmünü bilməməzlik üzündən elə o halda məscidə gedirlər. Bəzən mərasim sona çatandan sonra xalçanın nəcis olduğunun şahidi oluruq. Bu barədə mübarək nəzəriniz nədir?
: Qadınların aylıq adət vaxtlarında məsciddə dayanmaqları haramdır. Məscidin xalçası nəcisə bulaşarsa onu paklamaq vacibdir. Bu məsələdən agah olmayanları hökmlərlə tanış etmək lazımdır.
Məscidin bir hissəsinin mədəni-maarif işlərinə ayrılması
Üç mərtəbəli məscidin üçüncü mərtəbəsindən mübarək Ramazan ayını və buna bənzər günləri istisna etsək, namaz üçün o qədər də istifadə olunmur. Bu halda bu məscidin üçüncü mərtəbəsini hissələrə bölüb hər hissəni ayrı-ayrı mədəni-maarif sahələrinə (məsələn, Quran evi, tələbələrin tədqiqat və mütaliə mərkəzi və s.) ayırmaq olarmı?
Səyyar (qeyri-sabit) avadanlıq vasitəsilə hissələrə bölünsə ki, namaz üçün lazım olan hallarda yerini dəyişmək mümkün olsun, habelə dini fəaliyyətlər üçün nəzərdə tutularsa, maneəsi yoxdur.
İstifadəsiz məsciddən idman məkanı kimi istifadə etmək
İsfahanın Mübarəkə rayonunun Xuli Xan kəndində qədim bir məscidimiz var. İslam inqilabından sonra bir neçə yeni və böyük məscid istifadəyə verildiyinə görə, bu məscid tamamilə istifadəsiz qalmışdır. Yeri gəlmişkən, bu məscid üçün vəqf siğəsi də oxunmamışdır. Bir neçə ildir ki, bu kəndin idmançılarından bir qrupu, idman üçün yerləri olmadığına görə bu məsciddən qədim idman növü üçün salon kimi istifadə edirlər. Qədim idman növünün milli və ənənəvi idman növü olduğunu, bu idmanın əvvəlindən axırına qədər “ya Əli” (əleyhis-səlam) zikri, Həzrət Məhəmmədə (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) salavat və bu kimi zikrlərin yad edildiyini nəzərə alsaq, məsciddə idman etmək və ondan istifadə etmək səhihdirmi?
Məscidi heç bir vəchlə məscid olmaqdan çıxarmaq və ya idman salonuna çevirmək olmaz. Lakin orada idmanla məşğul olmaq məscidin rövnəqdən düşməsinə, vəhninə (süstləşməsinə) səbəb olmasa və namaz qılanlara maneçilik törədilməsə, caizdir.
Ermənilərin iştirakı ilə məsciddə xətm məclisinin təşkil olunması
Müsəlmanlarla ermənilər arasında müştərək olan muşa (tərəflər arasında müştərək olan və bölünməyən) torpaq sahəsində onların özlərinin icazəsi ilə məscid inşa edilmişdir. Əhli-kitab öz ölülərinin yas məclislərini müsəlman məscidində keçirirlər. Müsəlman vaizi onların məclisində söhbət edir və onların özləri də məclisdə iştirak edir, habelə müsəlmanların məsciddə keçirilən yas məclislərində də iştirak edirlər. Onların məsciddə iştirakı məscidin məqamına hörmətsizlik sayılmırmı?
Onların məscidə gəlməyi İslam dininə qarşı maraq və məhəbbətlərinin artmasına səbəb olarsa, maneəsi yoxdur.
Məscidlərdə şüar vermək
Pakistanın bəzi məscidlərində deyilən məzhəbi şüarlar və “Heydəri nərəsi” məkruh əməllərdəndirmi?
Səhih və məzhəbi (dini) məfhumu olan şüarlar verməyin eybi yoxdur. Bu şərtlə ki, namaz qılanlara maneçilik törədilməsin və məsciddə irada (vəhn) səbəb olan səslər orada olmasın.
