şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsciddə onlardan istifadə etmək mümkün deyilsə, yaxud məhv olmaq üzrədirsə, onları “əhsənə” çevirmək olar. Yəni onları muzeyə və qeyrisinə sataraq yerinə təzə Quranlar alıb məscidə vəqf etsinlər.

Caiz deyil. Lakin onu satıb həmin məscidin buna bənzər ehtiyaclarına sərf etmək olar.

Məscidi heç bir vəchlə məscid olmaqdan çıxarmaq və ya idman salonuna çevirmək olmaz. Lakin orada idmanla məşğul olmaq məscidin rövnəqdən düşməsinə, vəhninə (süstləşməsinə) səbəb olmasa və namaz qılanlara maneçilik törədilməsə, caizdir.

İşkallıdır. Lakin bir məsciddən digərinə qapı aça bilərsiniz.

Səyyar (qeyri-sabit) avadanlıq vasitəsilə hissələrə bölünsə ki, namaz üçün lazım olan hallarda yerini dəyişmək mümkün olsun, habelə dini fəaliyyətlər üçün nəzərdə tutularsa, maneəsi yoxdur.

Yol üstündə yerləşən və qaytarılmasına ümid qalmayan məscidlərin barəsində həm məscid olma hökmü, həm də vəqf olma hökmü aradan gedir. Bunu edən şəxs o məscidin qiymətini başqa məscidin inşasına, yaxud sair məscidlərin təmirinə xərcləməlidir. Həqiqətdə bu iş malın eynini tələf etmək kimidir. Lakin çox ciddi, fövqəladə zərurət olmasa, məscidi sökmək əsla caiz deyil. Çöllüklərdə, əhalisi köçmüş kəndlərdə yerləşən məscidlər barəsində isə, (demək lazımdır ki,) onları elə bir şəkildə qorumaq lazımdır ki, onlara qarşı hörmətsizlik olmasın.

Ehtiyac olan halda, eybi yoxdur.

Xətm və fatihə məclislərinin pulları məscidin mütəvəllisinin, yaxud imam camaatın nəzarəti altında (hansı biri bu işə nəzarət edirsə) məscidin vəsaitinə xərclənməlidir. Məscidin xadimi də onların nəzarəti ilə adi miqdarda o puldan istifadə edə bilər. Lakin diqqət etmək lazımdır ki, məsciddən istifadə etməyin müqabilində pul almaq olmaz; yalnız camaat öz razılıqları ilə nə isə versələr və ya məsciddə olan xidmətlərə görə onlardan pul alınsa, eybi yoxdur.

: Qadınların aylıq adət vaxtlarında məsciddə dayanmaqları haramdır. Məscidin xalçası nəcisə bulaşarsa onu paklamaq vacibdir. Bu məsələdən agah olmayanları hökmlərlə tanış etmək lazımdır.

Namaz qılanlara maneçilik törətməsə, onların yerini daraltmasa, və məscidin tələbatından sayılarsa, eybi yoxdur.

Orada müsbət yönlü islami mədəni-maarif işləri aparılırsa və namaz qılanlar üçün maneçilik törədilmirsə, caizdir. Əsil baninin icazəsi də şərt deyil.

Səhih və məzhəbi (dini) məfhumu olan şüarlar verməyin eybi yoxdur. Bu şərtlə ki, namaz qılanlara maneçilik törədilməsin və məsciddə irada (vəhn) səbəb olan səslər orada olmasın.