Lazım ehtiyata görə hər xüms ilinin başında artıq qalanın xümsünü versinlər.
Şəriət risaləsinin 1535 - ci məsələsində qeyd etdiyimiz şərtlərlə onu öz mülkiyyətinə çevirib xümsünü verə bilər.
Ehtiyaclarını və şəxsi tələbatını ödəmək üçün lazım olan miqdarına xüms düşmür. Bundan əlavəsinə xüms düşür.
Ehtiyaclarını və şəxsi tələbatını ödəmək üçün lazım olan miqdarına xüms düşmür. Bundan əlavəsinə xüms düşür.
Sözü gedən bağın xümsü yoxdur. Lakin meyvələrinə xüms düşür. Satış zamanı (alındığı puldan) artıq qiymətin xümsü verilməlidir.
Ehtiyat vacib budur ki, onun xümsü ödənilsin.
Təqaüdə çıxandan sonra dövlətdən aldığı pul, həmin ilin qazancı sayılır. Əgər o ilin xərclərindən artıq olsa, ona xüms düşür.
Şəriət hakiminə müraciət edə bilər. Xüms almaq üçün lazım olan şərtlərə malikdirsə, onunla dəstgərdan (razılığa gəlmək, xümsü şəri hakimə verib sonra borc olaraq almaq) etsinlər.
Xüms sərmayəyə aiddir. Yazdığınız hal da sərmayə şəklindədir. Lakin bu miqdar sərmayədən az olduğu halda dolanışığı təmin olunmazsa, xümsdən azaddır.
Atanızın vəfatından sonra o mülkün qiyməti qalxmayıbsa, xümsü yoxdur. Qiyməti qalxdığı təqdirdə ehtiyat vacibə əsasən, fərqinin xümsünü verməlisiniz. Hissələrlə ödəməyinizin də eybi yoxdur.
Kreditlərini ödəmədiyi borc miqdarına xüms düşmür. Lakin aldığı məvacib və əlavə gördüyü işlərdən, habelə kreditlərini ödəmiş borcdan əldə etdiyi şeylərə xüms düşür.
Ehtiyac duyulmayanlara xüms düşür və meyar günün qiymətidir.
