Məscidin zahirinin pak edilməsi
Nəcis olmuş materiallardan tikilmiş məscidin zahirini suya çəkmək kifayətdirmi?
Kifayətdir və möminlərin ürəyinə vasvasılıq (şəkk-şübhə) salmayın.
Məsciddə film nümayiş etmək
Məscidlərdə film göstərmək caizdirmi?
Belə işlər məscidin şəninə layiq deyil. Bu işlər üçün ayrıca yerlər nəzərdə tutmaq lazımdır.
Əlinin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadəti azanın hissəsi qəsdi ilə demək
Azanda "Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah" demək ixtira və bidətdirmi?
Bidət budur ki, azanın hissəsi qəsdi ilə deyilsin. Əgər bu qəsd olmasa, bidət deyil və eybi yoxdur. Şiələr bu məqsədlə demirlər.
Stulun üstünə səcdə edən şəxs
Səcdəni stulun üstündə edən şəxs, ayaqqabı ilə namaz qılsa, hökmü nədir?
Eybi yoxdur. Amma yaxşı olar ki, ayaqqabılarını çıxartsın.
Azanda Əmirəl-mömininin vilayətinə şəhadət verilməsi
Möminlərin Əmiri, müttəqilərin mövlası Həzrət Əli ibn Əbi Talibin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadət vermək şiə ictimaiyyətində hansı tarixdən azanda deyilmişdir?
Bəzi hədislərdən belə məlum olur ki, bu iş İmamların (əleyhimus-salam) əsrindən başlamışdır. Lakin o dövrdə özünə ümumi hal almamışdı. Sonradan şiələrin şüarına çevrilmişdir. (Əlavə məlumat üçün nəfis "Müstəmsək" kitabının azan və iqamə hissəsinə baxın.)
Səcdə ayəsini radio və televiziyadan eşitmək
Radio və televiziya vasitəsilə səcdə ayəsini eşitsək, səcdə vacibdirmi?
Quran qiraəti canlı yayımlanırsa, səcdə etmək vacibdir. Canlı olmasa ehtiyatdır.
Məsciddə yeni şəbistanın inşası
Xüsusilə şəbistanı olmayan məscidlərin qiblə tərəfində şəbistan yaradılması barəsində nə deyə bilərsiniz?
Ehtiyac olan halda, eybi yoxdur.
Məscidin istifadəyə yararsız əşyalarının satılması
Məscidə aid olan, lakin ehtiyac olmayan əşya və avadanlıqları satıb pulunu məscidə xərcləmək olarmı?
O avadanlığa ehtiyac yoxdursa, satıb pulunu həmin məscidə xərcləyin. Buna görə ki, belə hallarda onları vəqf edən, yaxud hədiyyə edən insanların nəzərinə (məqsədlərinə) daha yaxın olan, onları (avadanlıqları) həmin məsciddə istifadə etməkdir. Bu məscidin onlara ehtiyacı yoxdursa, başqa məsciddə istifadə edə bilərsiniz.
Namaz qılan kişi və qadınlar arasında pərdə
Namaz qılan zaman və moizə vaxtı qadınlarla kişilər arasında pərdə və hicabın olması lazımdırmı?
Pərdənin olması yaxşıdır. Lakin vacib deyil. Bu şərtlə ki, İslam qanunlarına riayət olunsun.
Səcdə zamanı müvazinətin pozulması
Bir şəxs səcdəyə gedərkən müvazinətini elə itirdi ki, arxası üstə düşdü, namazı batildirmi?
Əgər namazın surəti pozulmazdan qabaq öz əvvəlki vəziyyətinə qayıtsa maneəsi yoxdur.
Əhalidən boşalmış kəndin məscidinin sökülməsi
Boşalmış, əhalisi olmayan kəndin məscidini sökmək olar?
Məscidi sökmək caiz deyil. Lakin özü xarab olarsa onun materiallarını o kəndin məscidinə, yaxud başqa kəndin məscidinə köçürmək olar.
Paklıq şərt olan əməllərin yerinə yetirilməsi
Bir şəxs cənabət qüslünün yerinə qüsl əvəzindən olan təyəmmüm alarsa, məscidə girə və ya Quran kəlmələrini məsh edə bilərmi?
Təyəmmüm caiz olan yerlərdə təharət (paklıq) şərt olan işlərin hamısını yerinə yetirmək olar.
Xarabalığa çevrilmiş hamamın yerindən məscid üçün istifadə
Larestanın Şərqveyh adlı kəndində qədimi bir hamam var ki, təxminən 20 ildir istifadəsiz qalıb. Möminlərdən biri onu uçurub və ora boş torpaq halına düşmüşdür. Bu torpaq sözü gedən kəndin came məscidinin yanında yerləşir. İcazə verirsiniz ki, o torpağın bir hissəsini məscidə tualet və təharətxana inşa edək, qalanını camaatın keçməsi üçün yol kimi ayıraq?
Əgər onun binasının yenidən inşasına ümid yoxdursa, habelə o kənddə başqa hamama ehtiyac yoxdursa ki, bu yeri satıb ona sərf etsinlər, bu halda yazdığınız şeyləri həyata keçirə bilərsiniz.
İstifadəyə yararsız olan məscidlərin hökmü
Yol üstündə yerləşdiyindən xarabalığa çevrilən, habelə çöllüklərdə, əhalisi köçmüş kəndlərdə yerləşən və heç bir şəkildə namaz üçün istifadə etmək mümkün olmayan, bəzən də nəcis heyvanların toplaşdığı yerə və çirklənmiş əraziyə çevrilmiş məscidlərin hökmü necədir?
Yol üstündə yerləşən və qaytarılmasına ümid qalmayan məscidlərin barəsində həm məscid olma hökmü, həm də vəqf olma hökmü aradan gedir. Bunu edən şəxs o məscidin qiymətini başqa məscidin inşasına, yaxud sair məscidlərin təmirinə xərcləməlidir. Həqiqətdə bu iş malın eynini tələf etmək kimidir. Lakin çox ciddi, fövqəladə zərurət olmasa, məscidi sökmək əsla caiz deyil. Çöllüklərdə, əhalisi köçmüş kəndlərdə yerləşən məscidlər barəsində isə, (demək lazımdır ki,) onları elə bir şəkildə qorumaq lazımdır ki, onlara qarşı hörmətsizlik olmasın.
Məscidin tikiləcəyi yerin bankdan götürülən kredit pulla alınması
Bankdan kredit pul götürməklə məscidin inşası üçün yer alınsa və kredit hissələri ödənilməsə, bank öz haqqını bütövlükdə almaq üçün məscidin ərazisindən istifadə edə bilərmi?
Bankın bu ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı yoxdur. Yalnız öz kreditini tələb etməyə haqqı var. Lakin kredit verərkən şərt olunsa ki, kredit pulları ödənməsə ərazi bankın istifadəsinə veriləcək, bu halda ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı var. Bundan əlavə, kreditin riba (sələm) ilə yanaşı olan kredit olmasına deyil, şəri əqdlərə uyğun olmasına da diqqət yetirməyiniz lazımdır.
