şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

İslam dinində adam öldürmə xüsusi xarakter daşıyır. Qan sahiblərinin əfv etməsi ilə qisas hökmü qüvvədən düşür. Amma bu işin (əfvin) təkrarı ictimaiyyət arasında müəyyən mənfi təsirlər qoyarsa, ictimai asayişi, nizam-intizamı pozarsa, məsələ ümumi xarakter alacaq və ikinci dərəcəli hökmlər meydana gələcəkdir. Yalnız sualda qeyd olunan formada deyil, şəhərlərdə, kəndlərdə baş verən buna oxşar hallarda da şəriət hakimi nizam-intizamın qorunmasında müqəddimə kimi münasib təzirlərdən istifadə edə bilər. Bu məsələni şəriətdə şəxsi xarakter daşıyan digər hallara da aid etmək və problemin ümumi xarakter aldığı vaxt, təzirlərdən istifadə etmək olar. Bunu da qeyd etmək lazımdır ki, mövzunu ayırd etmək şəri hakimin öhdəsindədir. Bəzən belə məsələlərdə təcrübəli ekspertlərin də rəyini öyrənmək lazım gəlir.

Vergi sair iş və qazanc xərcləri kimidir ki, şəri maliyyənin yerini tutmur.

Əmr be məruf və nəhy əz münkər ümumi bir hökmdür. Hər kəs öz imkanı daxilində bu işə vəzifəlidir. Belə bir qurumun fəaliyyəti bu məsuliyyəti digərlərinin öhdəsindən götürmür. Üst-üstə düşmə hallarını isə müxtəlif planlaşdırmalarla həll etmək lazımdır.

Belə bir şəraitdə lazımdır ki, Əhli-beyt (ə) davamçıları və Hüseyn (ə) məktəbinin aşiqləri bu mərasimləri sual altına alacaq hər bir işdən çəkinsinlər və onun yerinə elə mərasimlər qursunlar ki, Hüseynçi hədəflərə hər şeydən artıq aydınlıq gətirsin. Əgər keçmişdə görkəmli fəqihlərin bir hissəsi öz zamanlarında bir çox dəlillərə görə bu işlərin bəzisinə icazə vermişlərsə, bizim zamanımızda olsaydılar, şübhəsiz, başqa bir nəzərdə olardılar. Allah taala bizim hamımızı o böyük və fədakar şəxsiyyətlərin qoyduqları məktəbin davamçılarından etsin!

Cinayət sübuta yetəndən və qərar çıxarılandan sonra malı sahibinə qaytarmağın heç bir faydası yoxdur və cəzanın ləğv olunmasına səbəb olmur.

Şəriət baxımından qadınlar üçün hicab, bədəni bütövlükdə üz və biləyə qədər əlləri istisna etməklə- örtməkdir. Amma zahiri bəzək sayılan bir çox geyimlər (məsələn, süni saçlar) kifayət deyildir. Habelə, zinət və bəzək geyimi sayılan geyimlər də kifayət etmir. Kişilər üçün isə hicab, müsəlman camaat içində örtülməsi adət olan bədən hissələrini örtməkdir. Buna görə kişilərə üzü, əlləri, qolların bir hissəsini (qısa qol köynəklərdəki kimi) və bu kimi hissələri örtmək vacib deyil.

Əgər tam şəkildə banklara vəkalət versə ki, onun pulunu şəriət əqdlərinə müvafiq olaraq işlətsin, əldə olunan qazancı ona versin, bu halda eybi yoxdur. Tam vəkalət veriləndən sonra onun incəliklərini öyrənmək vacib deyil.‌

Məscidi heç bir vəchlə məscid olmaqdan çıxarmaq və ya idman salonuna çevirmək olmaz. Lakin orada idmanla məşğul olmaq məscidin rövnəqdən düşməsinə, vəhninə (süstləşməsinə) səbəb olmasa və namaz qılanlara maneçilik törədilməsə, caizdir.

Əmlakdan irs aparanların hamısının qisas almaq haqları var. Yalnız ər-arvadın qisas haqları yoxdur. Amma diyədə şərikdirlər.

Əmlakdan irs aparanların hamısının qisas almaq haqları var. Yalnız ər-arvadın qisas haqları yoxdur. Amma diyədə şərikdirlər.

Hücum edən əsgər sizin və övladlarınızın canına və yaxud malınıza qəsd etmək istəyirdisə, hər vasitə ilə müdafiə olunmaq caiz olmuşdur və onun qanı hədərdir.

Əgər eyib axtarmaq və ələ salmaq məqsədilə olmasa, eybi yoxdur.

Hazırkı şəraitdə bəhailiyin təkcə dini bir məsələ olmadığını, həm də siyasi məqsəd daşıdığını bilirik. Onların yadellilərin mənfəəti üçün fəaliyyət göstərdiklərinə dair çoxlu faktlar var. Bəzi qərb dövlətlərinin qanunverici orqanlarının onları ciddi şəkildə müdafiə etməsi buna əyani sübut ola bilər. Buna görə də belə bir şəraitdə onlara bu məmləkətdə dinc formada yaşamaq istəyən bir qrup kimi baxmaq olmaz. Onlar həqiqətdə muharibdən sayılır.

Cəza bütövlükdə götürülür, lakin təzir hökmünün qüvvədə qalmasını da ehtimal etmək olar. Bu bölmədə Hələbinin hədisi isə fəqih alimlər tərəfindən “məqbul” (əməl olunan) sayılmamışdır. Yalnız bir neçə alim ona müvafiq fitva vermişlər. Buna görə də ona uyğun olaraq əməl etmək icazəli deyil.

Şəriət risaləsinin 1535 - ci məsələsində qeyd etdiyimiz şərtlərlə onu öz mülkiyyətinə çevirib xümsünü verə bilər.