مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

كسى كه عاقل و بالغ باشد و از روى قصد و اختيار نذر كند كه حج بجا آورد، حج بر او واجب مى‌شود.

يكى از شرايط استطاعت «رجوع به‌کفایت» است، يعنى پس از بازگشت از سفر حج، تجارت، يا زراعت، يا صنعت، يا منفعت ملك (مثل باغ و مغازه) يا شغلى كه حقوق ماهيانه به او بدهند، يا قدرت بر كسب لايق به حالش، يا پس‌انداز و مانند آن، داشته باشد؛ به‌طوری‌که براى گذران زندگى به‌سختی و مشقّت نيفتد.

يكى از شرايط استطاعت آن است كه شخص مستطيع مخارج خانواده‌اش را تا بازگشت از سفر حج داشته باشد؛ هرچند بعضى از آن‌ها واجب النّفقه او نباشند؛ و به عبارتی تأمین مخارج كسانى كه خرج آن‌ها در طول مدّت حج شرعاً يا عرفا بر او لازم است.

در عقيقه کمتر از گوسفند نمی‌توان قرباني کرد. البته شرايط خاصي دارد که رعايت آن‌ها مستحب است، هرچند اگر اين شرايط را نيز رعايت نکند عقيقه صحيح است. براي اطلاع از جزئيات بيشتر به مفاتيح نوين که در سايت نيز موجود است مراجعه نماييد.

در فرض سؤال آنچه در حال ندانستن مسئله انجام داده‌اند، زنا نبوده و بچّه حلال‌زاده است ولى بنابر احتیاط مستحب صیغه طلاق را جارى کنند و سپس می‌توانند عقد موقّت نمایند، گذشتن زمان عدّه در اینجا شرط نیست.

ازدواج با زنان معروف به فحشا بنابر احتیاط واجب جایز نیست ولی رعایت دیگر شرایط شرعی که در مذهب آن‌ها نیست، از طرف آن‌ها واجب نیست.

در فرض سؤال احتياط واجب آن است كه صيغه عقد را دوباره بخوانند.

تنها اعضايى را می‌توان با رضايت صاحب آن جدا كرد كه فقدان آن (مانند كليه) جان صاحبش را به خطر نيندازد و براى نجات جان ديگرى مورداستفاده قرار بگيرد.

در مورد مرده غیرمسلمان اين شرايط لازم نيست.

تشريح مرده مسلمان براى مقاصد پزشكى با چند شرط جايز است:۱. مقصود یادگرفتن و تكميل اطلاعات طبی براى نجات جان مسلمان بوده باشد و بدون تشريح اين مقصود حاصل نشود.۲. دسترسى به مرده غیرمسلمان نباشد.۳. به مقدار ضرورت و احتياج قناعت شود و اضافه بر آن جايز نيست. با چنين شرايطى تشريح جايز، بلكه واجب است.

كفيل بايد بالغ و عاقل باشد و او را در كفالت مجبور نكرده باشند و بتواند كسى را كه كفيل او شده به‌موقع حاضر نمايد.

جنسی را که می‌‌فروشند و چیزی را که عوض آن می‌‌گیرند چند شرط دارد: 1- باید مقدار آن معلوم باشد، به‌وسیله وزن، یا پیمانه، یا شماره و عدد. 2- توانایی بر تحویل آن داشته باشند، بنابراین فروختن حیوانی که‏ فرار کرده، صحیح نیست، حتی اگر چیزی به آن ضمیمه کنند (بنا بر احتیاط واجب). 3- صفات و خصوصیاتی که در آن‌هاست و در ارزش جنس و میل مردم به معامله اثر دارد معین نمایند. 4- شخص دیگری در جنس یا عوض آن حقی نداشته باشد، بنابراین مالی را که نزد کسی گرو گذاشته‏اند بدون اجازه او نمی‌توان فروخت و نیز خریدار می‌‌تواند به‌جای پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلاً فرشی از کسی بخرد و در عوض آن منافع یک‌ساله خانه خود را به او واگذار کند. خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حکومت اسلامی در چنین مواردی می‌‌تواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.