مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

حقوقی که از طرف بنیاد شهید به خانواده شهدا و یا جانبازان پرداخت می‌شود، هبه است و بنا بر احتیاط واجب سر سال، خمس باقى‌مانده آن را بدهند.

هر دو خمس دارد.

هر کس درآمدى زائد بر مخارجش دارد باید سال خمسى داشته باشد و بعد از گذشتن سال اموال خود را تخمیس کند و تفاوتى بین زن و مرد ازاین‌جهت نیست.

درصورتی‌که از زمین‌های بدون مالک باشد جایز است و اگر سال بگذرد خمس دارد و اگر از زمین‌های صاحب مالک باشد اجازه صاحب آن لازم است.

گچ و آهك و گل سرخ و مانند آن اگر به آن‌ها معدن گفته شود بايد خمس آن را بدهد، همچنين انواع سنگ‌ها.

به آن مقدار گندم یا وجه آن‌که در سال خمسی باقی‌مانده، خمس تعلق می‌گیرد.

درصورتی‌که به‌صورت بلاعوض به آن‌ها تملیک شده باشد، آنچه در پایان سال خمسی باقی می‌ماند بنا بر احتیاط واجب خمس دارد؛ اما اگر به‌عنوان حقوق پرداخت شود اگر تا سررسید سال خمسی چیزی باقی بماند خمس دارد.

اگر نذر مطلق کرده خمس ندارد و اگر نذر مشروط باشد چنانچه شرط حاصل شود خمس ندارد و اگر شرط حاصل نشود خمس دارد.

پولى را كه خرج خريدن وسايل حرام می‌کند (مانند انگشتر طلا براى مرد و وسايل لهو و لعب) خمس دارد.

آن مقدار از وام که متعلق به خود اوست و قبلاً در صندوق براي خودش پس‌انداز شده است درصورتی‌که سر سال خمسي قابل وصول نبوده باشد، جزء درآمد سال وصول وام محسوب می‌شود که اگر بعد از دريافت وام تا سال خمسي مصرف نشود مشمول خمس است و آن مقدار از وام که به او داده‌اند و جنبه قرض‌الحسنه دارد به مقداري که اقساطش پرداخت‌شده و معادلش تا سال خمسي موجود است، خمس دارد.

1- اگر به اصل پول، خمس تعلق‌گرفته باشد و بعدازآن، سپرده‌گذاری کنند هم اصل پول خمس دارد و هم‌سود آن.2- اگر پول سپرده، از درآمد همان سال بوده و سپرده‌گذاری کرده است، چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد و سود آن اگر قبل از سال خمسی هزینه شود خمس ندارد ولی اگر چیزی از آن باقی بماند خمس دارد.(البته در هر دو صورت اگر در پرداخت خمس در زحمت باشند می‌توانند زمانی که اصل پول را دریافت کردند بپردازند).2- اگر پول سپرده، از درآمد همان سال بوده و سپرده‌گذاری کرده است، چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد و سود آن اگر قبل از سال خمسی هزینه شود خمس ندارد ولی اگر چیزی از آن باقی بماند خمس دارد.(البته در هر دو صورت اگر در پرداخت خمس در زحمت باشند می‌توانند زمانی که اصل پول را دریافت کردند بپردازند).

در مورد زکات فطره و کفارات و صدقه و رد مظالم جایز نیست مازاد بر مؤونه سال بگیرد؛ و هرگاه اضافه از نیاز بگیرد باید مقدار اضافه را به فقیر دیگری بدهد.