خمس مهریه
آیا به مهریّه خانمها خمس تعلّق مىگیرد؟
به مهریه خانمها خمس تعلق نمیگیرد.
به مهریه خانمها خمس تعلق نمیگیرد.
اگر در آن خانه زندگی میکرده است خمس ندارد اما درصورتیکه خانه را جهت اجاره دادن و استفاده از درآمدش خریده باشد خمس دارد و آنچه از مالالاجاره آن تا پایان سال خمسی باقی میماند آنهم خمس دارد؛ و افزایش قیمت در صورت فروش نیز مشمول خمس است ولی اگر برای تأمین زندگی در زحمت میافتد مجاز است خمس آن را به ذمّه بگيرد و هر زمان توانست بپردازد.
مستمری کمیته امداد، هبه محسوب میگردد و چنانچه هدیه تا پایان سال خمسی مورداستفاده قرار نگیرد و سال خمسی بر آن بگذرد، بنا بر احتیاط واجب خمس دارد.
ماهى و حيوانات ديگرى را كه از دريا مىگيرند خمس ندارد، ولى جزء درآمد كسب حساب میشود كه اگر در آخر سال چيزى از آن يا قيمت آن اضافه بماند خمس دارد.
هرگاه مالى به دست انسان از شخص كافر، يا كسى كه عقيده به خمس ندارد از طريق تجارت يا غير آن بيايد، دادن خمس آن واجب نيست، امّا اگر عقيده به خمس دارد ولى خمس آن را نداده، دادن خمس آن واجب است.
اموالی كه بهعنوان ارث به انسان مىرسد مشمول خمس نيست، حتی اگر تبدیل به پول نقد شود، مگر اينكه بداند شخص میت خمس آن را نداده، یا به خاطر ساير اموالش بدهكار خمس است؛ و اگر مال ارث ترقی قیمت پیدا کند و سال خمسی بر آن بگذرد مقدار تفاوت آن خمس دارد.
لوازمآرایشی در حدّ معقول جزء مؤونه است و هرگاه چیزى از آن در آخر سال اضافه بیاید خمس دارد؛ و این در صورتى است که باقیمانده واقعاً قیمت داشته باشد.
لباسهاى متعدّد و همچنین انگشتر و زیورآلات و وسایل مختلف زندگى، اگر همه آنها موردنیاز و در حدّشان او باشد و از درآمد همان سال تهیهشده باشد خمس ندارد، ولى اگر زائد بر نیاز و شأن باشد، مقدار زیادى خمس دارد.
کسانى که قبر یا کفن از قبل براى خود تهیّه میکنند چنانچه سال بر آن بگذرد خمس دارد.
هرگاه مسلمانان به اذن نایب خاص، یا نایب عام امام (علیهالسلام) اقدام به جنگ بر ضد کفّار کنند و غنائمی به دست آورند احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازند.
هرگاه مسلمانان به دستور امام معصوم با كفّار جنگ كنند و چيزهايى در جنگ به دست آورند بايد خمس آن را بدهند، امّا مخارجى را كه براى حفظ غنيمت و حملونقل آن کردهاند از آن كم میشود.
شهريه و مرجوعى خمس ندارد و در روايتى آمده است كه فرمودند: «لا خمس فى ما ادّى إليک صاحب الخمس: در آنچه صاحب خمس (امام معصوم يا نائب او) به تو میدهند خمس نیست».