مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه درآمد آن اضافه بیاید خمس دارد.

پول رهن منزل تا زمانى كه در رهن است خمس ندارد، ولى هرگاه از رهن آزاد شود و ديگر براى آن جهت موردنیاز نباشد و تا پايان سال خمسى هزينه نگردد خمس به آن تعلق می‌گیرد.

آن مقدار از وام که متعلق به خود اوست و قبلاً در صندوق براي خودش پس‌انداز شده است درصورتی‌که سر سال خمسي قابل وصول نبوده باشد، جزء درآمد سال وصول وام محسوب می‌شود که اگر بعد از دريافت وام تا سال خمسي مصرف نشود مشمول خمس است و آن مقدار از وام که به او داده‌اند و جنبه قرض‌الحسنه دارد به مقداري که اقساطش پرداخت‌شده و معادلش تا سال خمسي موجود است، خمس دارد.

درصورتی‌که می‌دانید خمس آن را نداده، مشمول خمس است.

آغاز سال براى حساب خمس هرکسی اولین درآمد اوست، يعنى اگر كسى شروع به تجارت و كسب و صنعت و زراعت و غير این‌ها كند، اولین زمانى كه درآمد براى او حاصل می‌شود اوّل سال خمس اوست.

چنانچه لباس و چیزهایی باشد که مخصوص کودکان است تعلق به نوزاد دارد خمس ندارد (ولی اگر تا زمان تکلیف نوزاد باقی بماند و بعد از بلوغ تا یک سال مصرف نشود بنا بر احتیاط واجب خمس دارد) و اگر هدیه به‌صورت پول و مانند آن باشد متعلق به پدر است و در این صورت باقیمانده آن در سر سال خمسی بنا بر احتیاط واجب خمس دارد.

اعطاى خمس به مرجع مقلّد در دو صورت لازم است اول این‌که معلوم نباشد مجتهدین دیگر در همان مصارفى که مرجع مقلّد لازم می‌داند مصرف می‌کنند، دوم درصورتی‌که مرجع به‌عنوان حکم حاکم از مقلدین خود خمس را طلب کند، بنابراین اگر كسى بخواهد وجوهات شرعیّة خود را به مجتهدى كه از او تقليد نمى‏كند بدهد در صورتى جایز است كه مرجع تقلیدش اجازه دهد.

سرمایه خمس دارد، مگر سرمایه‌ای که اگر خمس آن را هرچند به‌صورت تدریجی بدهد با بقیّه آن، زندگی او در حدّ آبرو و شئونش اداره نمی‌شود؛ بنابراین، اگر با پرداخت خمس آن، لطمه‌ای به كار او نمی‌خورد، بايد خمس آن را بدهد، خواه سرمايه تجارت باشد يا زمين و آب و ملك براى زراعت، يا ابزار كار.

مستمری کمیته امداد، هبه محسوب می‌گردد و چنانچه هدیه تا پایان سال خمسی مورداستفاده قرار نگیرد و سال خمسی بر آن بگذرد، بنا بر احتیاط واجب خمس دارد.

جزو مؤونه حساب نمی‌شود.

كسى كه از اوّل تكليف، خمس نداده و درآمدهايى پیداکرده و وسايلى براى زندگى خود خريده است و الآن متوجّه وظيفه خمس شده و مى‏خواهد تكليف خود را درباره آن ادا كند و زندگى خود را پاك نمايد اگر از منافع كسب، چيزى را كه به آن احتياج ندارد خريده و يك سال از خريد آن گذشته بايد خمس آن را بدهد و اگر اثاث خانه و چيزهاى ديگرى كه به آن‌ها نياز دارد مطابق شأن خود خريده، پس اگر بداند در بين سالى كه در آن سال فايده برده آن‌ها را خريده است لازم نيست خمس آن را بدهد و اگر نداند كه در بين سال يا بعد از تمام شدن سال بوده بنا بر احتياط واجب بايد با حاكم شرع يا نماينده او مصالحه كند، يعنى تمام اموال مشكوك خود را حساب كرده و حاكم شرع بدهى او را از جهت خمس به‏ مقدارى تخمين مى‏زند و با او مصالحه می‌کند و با پرداخت آن تمام اموالش پاك می‌شود.

این وسایل خمس ندارد.