کسى که با دیگرى شریک است و می‌داند شریکش خمس درآمد خود را نمی‌دهد، ادامه شرکت براى او جایز نیست، اما اگر یکی از شرکا خمس سهم خود را بپردازد اجازه می‌دهیم به شراکتش با شریک دیگر ادامه دهد ولی امربه‌معروف و نهی از منکر را با زبان خوش فراموش نکند.
سهمیه بنزین خودرو شخصی را می‌توان فروخت (و نیز مازاد آن خمس دارد) و خمس آن بر اساس قیمت آزاد محاسبه می‌شود بنا بر احتیاط واجب.
درصورتی‌که حاکم شرع مصلحت بداند می‌تواند این کار را انجام دهد.
اموال موجودش تماماً محاسبه می‌شود سپس آنچه ده سال پيش حساب كرده از آن كم می‌کند و خمس باقى را حساب می‌کند.
اگر در آن خانه زندگی می‌کرده است خمس ندارد اما درصورتی‌که خانه را جهت اجاره دادن و استفاده از درآمدش خریده باشد خمس دارد و آنچه از مال‌الاجاره آن تا پایان سال خمسی باقی می‌ماند آن‌هم خمس دارد؛ و افزایش قیمت در صورت فروش نیز مشمول خمس است ولی اگر برای تأمین زندگی در زحمت می‌افتد مجاز است خمس آن را به ذمّه بگيرد و هر زمان توانست بپردازد.
اگر قيمت جنسى كه براى تجارت خريده بالا رود و روى ملاحظات تجارتى و کسب‌وکار آن را نفروشد و در بين سال قيمتش پايين آيد، خمس مقدارى كه بالا رفته بر او واجب نيست، ولى اگر قيمت آن تا آخر سال همچنان بالا باشد بايد سر سال خمس آن را بدهد، هرچند قيمت آن بعد از گذشتن سال پايين آيد، اين در صورتى است كه آخر سال وقت فروش آن باشد و به ميل خود آن را نگه دارد.
كسى كه بدهى زيادى از خمس دارد و قادر به اداى آن نيست اگر مجتهد مصلحت ببيند ممكن است مقدارى از سهم امام علیه‌السلام را به خودش ببخشد.
اگر حواله و رسید سکه‌ها در بازار قابل‌خرید و فروش باشد باید در سر سال خمسی خمس آن را بدهید و اگر قابل‌خرید و فروش نیست بعد از دریافت سکه‌ها چنانچه تا سر سال خمسی بعدی باقی بماند خمس اصل و سود آن باید داده شود.
درصورتی‌که برای زمین پذیره خاصی داده است یا در حال حاضر حق اولویت آن قیمتی دارد باید آن را نیز حساب کند.
خمس ندارد و این درآمد مربوط به سال خمسی آینده است.
براى دادن خمس مىتوان معيار را سال شمسى يا قمرى قرارداد.
نمىتوان با قصد و نيّت اول سال خمسی را جلو يا عقب انداخت و اگر بخواهد اوّل سال را جلو بيندازد راهش اين است كه حساب سال خود را زودتر از موعد معيّن برسد و خمس خود را بپردازد، همان وقت اوّل سال او خواهد شد. البته عقب انداختن سال خمسی با اجازه مرجع، اشکال ندارد.
