لزوم پرداخت خمس هزینه‌هایی که مصداق اسراف باشد
در جلسات ترحیم و هفته و چهلم، گل‌های گران‌قیمتی به‌صورت تاج گل به این مجالس می‌برند که این گل‌ها پس از مدّتى به سطل زباله ریخته می‌شود اوّل این‌که آیا بردن چنین گل‌های گرانى از مصادیق اسراف است و دوّم این‌که آیا خمس دارد؟
اگر قیمت زیادى براى آن می‌پردازند بعید نیست که مصداق اسراف و مشمول خمس باشد مگر این‌که براى امر مهمی تهیّه شود.
جواز پرداخت خمس از مالی دیگر
آیا خمس را باید از همان مالی که خمس به آن تعلق‌گرفته پرداخت کرد یا می‌توان خمس مال را از پول دیگرى پرداخت کرد؟
مجاز است که خمس آن را از مالی دیگر بپردازد.
خمس مازاد زکات فطره و کفارات و صدقه
آیا به پولی که از راه زکات فطره یا کفارات و صدقه و رد مظالم جمع شود خمس تعلق می‌گیرد؟
در مورد زکات فطره و کفارات و صدقه و رد مظالم جایز نیست مازاد بر مؤونه سال بگیرد؛ و هرگاه اضافه از نیاز بگیرد باید مقدار اضافه را به فقیر دیگری بدهد.
عدم جواز تصرّف در مال مشمول خمس
تصرّف در مالی که به آن خمس تعلق‌گرفته است چه حکمی دارد؟
انسان تا خمس مال را ندهد نمی‌تواند در آن تصرّف كند یعنی غذایى که به آن خمس تعلق‌گرفته، نمی‌تواند بخورد و یا بالباس غیر مخمّس نمی‌تواند نماز بخواند و نیز با پولى که خمس آن را نداده نمی‌تواند چیزى بخرد؛ و در چنین مواردی نيّت دادن خمس به‌تنهایی كافى نيست، همچنين نمی‌تواند خمس را به ذمّه بگيرد و در مال تصرّف كند و چنانچه تصرّف كند كار حرامى كرده و اگر آن مال تلف شود بايد خمس آن را بدهد.
تعویض پول خمس کنار گذاشته‌شده
آیا پول خمسی را که کنار گذاشته‌شده می‌توان عوض کرد؟
اشکال ندارد چون با کنار گذاشتن تعیّن پیدا نمی¬کند برخلاف پول زکات فطره.
کفایت پرداخت خمس شخص دیگر
اگر پسر خمس و زکات اموال پدر خود را که مقید به پرداخت آن‌ها نیست از اموال خودش بپردازد چه حکمی دارد؟
اشکالی ندارد و درواقع خمس بدهی است ولی در این صورت پدر از ثواب آن بهره‌ای نمی‌برد.
حکم خريد مالي که خمس آن پرداخت‌نشده
چنانچه مالی که خمس آن پرداخت‌نشده است خریداری شود چه حکمی دارد؟
هرگاه كسى مالى را كه خمسش را نداده‌اند خريدارى كند، معامله او نسبت به خمس باطل است، مگر آنكه حاكم شرع اجازه دهد كه در اين صورت خمس پول معامله را بايد به او داد و اگر به فروشنده داده باشد بايد از او بگيرد و به حاكم شرع دهد.
تصرف در وجوهات شرعیّه به‌عنوان قرض
تصرّف در وجوهاتی مانند صدقه، خمس و مانند آن، به‌عنوان قرض و سپس برگرداندن آنچه حکمی دارد؟ وجوهاتی که به‌عنوان امانت در نزد انسان است چطور؟
درصورتی‌که صاحب پول، آن‌ها را به‌عنوان صدقه یا خمس جدا کرده، می‌تواند در آن‌ها تصرّف کند؛ ولى اگر کسى به‌عنوان امانت به آن‌ها سپرده، حقّ تصرّف ندارند.
معامله نسیه‌ای و پرداخت بدهی با پول غیر مخمس
اگر انسان جنسی را نسیه‌ای بخرد و با پول غیر مخمس بدهی را پرداخت کند تکلیف چیست؟
اگر جنسى را به ذمّه بخرد ولى بعد از معامله قيمت آن را از پولى كه خمس آن را نداده بپردازد معامله او صحيح و تصرفاتش در آن جنس جايزاست، ولى چون از پولى كه خمس در آن است به فروشنده داده به مقدار خمس آن پول به او مديون است و درصورتی‌که آن مقدار در دست فروشنده موجود باشد حاكم شرع همان را می‌گیرد و اگر از بين برود عوض آن را از خريدار يا فروشنده مطالبه می‌کند.
خمس قبری که به‌صورت اقساطی خریداری‌شده
اگر شخص قبری را به‌صورت اقساطی بخرد خمس آن چگونه محاسبه می‌شود؟
هرسال به مقداری که وجه قبر را پرداخته یا قیمتش افزایش‌یافته است خمس دارد.
حکم تصرّف در مال شخص معتقد به خمس که سال خمسی ندارد
اگر مالی از شخص معتقد به خمس که سال خمسی ندارد به ما برسد تکلیف چه است؟
اگر اجمالاً می‌دانیم کسى عقیده به خمس دارد و خمس نمی‌دهد ولى نمی‌دانیم خصوص مالى را که به ما داده خمس به آن تعلق‌گرفته یا نه مثل این‌که احتمالاً اموالی از طریق ارث به او رسیده، یا وام گرفته و احتمال می‌دهیم این مال از آن‌ها باشد، تصرّف در چنین مالى اشکال ندارد و خمس آن لازم نیست، همچنین قبول دعوت این‌گونه اشخاص و یا نمازخواندن در خانه آن‌ها جایز است، مگر این‌که بدانیم غذایى را که تهیه‌کرده و یا خانه او از پول‌هایى است که خمس آن را نداده.
