خمس فرد آلزایمری
آیا خمس به فردی که براثر سکته مغزی یا عوامل دیگر، حواس خود را ازدستداده واجب است؟
چنین فردی در حکم غیر عاقل است و اموالی که در این حالت به دست آورده خمس ندارد ولی خمس آنچه مربوط به زمان درک اوست توسط ولی وی پرداخت میشود.
چنین فردی در حکم غیر عاقل است و اموالی که در این حالت به دست آورده خمس ندارد ولی خمس آنچه مربوط به زمان درک اوست توسط ولی وی پرداخت میشود.
واجب است خمس چيزى را كه از معادن طلا، نقره، سرب، آهن، مس، زغالسنگ، نفت، گوگرد، فيروزه، نمك و معدنهای ديگر و انواع فلزات به دست مىآورند بدهند و احتياط واجب آن است كه نصاب معيّنى در آن نيست، يعنى آنچه را از معدن استخراج مىكنند كم باشد یا زياد خمس دارد.
چنانچه زمین مذکور را برای تهیه منزل مسکونی و از درآمد همان سال خریده شده باشد خمس ندارد.
1- معدن، خواه در تملّک اشخاص باشد یا تملّک دولت و واگذارى خواه بهصورت تملّک باشد یا بهرهبرداری، داراى حریم است.2- مراد از حریم معدن، آن مقدار فضا و محلی است که در عرف و عادت معدنچیان، براى استخراج و بارگیرى و سایر احتیاجات متعارف، موردنیاز است.هرگاه در قانون حکومت اسلامى حدّى براى آن معدن در نظر گرفتهشده است، بر طبق آن عمل میشود و اگر در قانون تبیین نشده، باید با مشاوره چند نفر از معدنچیان باسابقه و متدین، حدّ و حدود آن تعیین گردد و مطابق آن عمل شود. البتّه حریم معدن، نسبت به بهرهبرداریهای ممکن در حال و آینده نزدیک، در نظر گرفته میشود و آینده دور معیار نیست.3- واگذارى این حریم به دیگران درصورتیکه از طرف مسئولان بخش معدن و مطابق مقررات باشد، اشکالى ندارد، در غیر این صورت جایز نیست.4- بهرهبرداران از معدن در نحوه بهرهبرداری و انفجارات خود، باید طورى عمل کنند که مزاحمت و ضرر و زیانى براى همسایگان حاصل نشود.
مخارج و هزينه استخراج معدن و تصفيه آن (درصورتیکه احتياج به تصفيه دارد) و همچنين اجارهای را كه جهت معدن میپردازد از آن كم میشود و باقيمانده خمس دارد، ولى مخارج سال از درآمد معدن كسر نمیشود.
معدن، خواه روى زمين باشد يا زیرزمین، در زمين ملكى باشد يا درجایی كه مالك ندارد، استخراجکننده آن مسلمان باشد يا غیرمسلمان، بالغ باشد يا غير بالغ، در تمام اين صورتها بايد خمس آن پرداخته شود و درصورتیکه كودك باشد، ولی او میپردازد.
شأنیت حاصل از مال حرام شأنیت محسوب نمی شود.
گنج داراى نصاب است و نصاب آن صد و پنج مثقال نقره يا پانزده مثقال طلا است، يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج بهدستآمده به اين مقدار برسد خمس آن واجب است، امّا اگر كمتر از آن باشد خمس آن واجب نيست و اگر قيمت آن به پانزده مثقال طلا نرسد ولى به صد و پنج مثقال نقره برسد باز خمس آن واجب است و همچنين عكس آن.
اجارهکننده باید پس از کسر مخارج خمس معدن را بپردازد و اگر سال بر آن بگذرد خمس دیگری باید بدهد اما اگر دادن دو خمس سنگین باشد مایکی از آندورا به او میبخشیم.
در این صورت حاکم شرع (مجتهد عادل) حق دارد بر اخراج و صرف آن در مصارف مسلمین نظارت کند در این صورت استخراجکنندگان باید نظر حاکم شرع را رعایت کنند.
هرگاه براى استخراج گنج، مخارجى كرده، مقدار آن را كم میکند و خمس بقيّه را میدهد.
درصورتیکه دولت پول را بهعنوان جایزه بدهد خمس آن مانند سایر درآمدها است و اگر بخشی از گنج را بدهد طبق خمس گنج محاسبه میشود.