تکلیف خمس طلاهایی که به زن بخشیده شده
طلايى كه زن بهصورت بخشش از مادر يا خواهرش دريافت كرده، خمس دارد؟
چنانچه بهاندازه نياز و در حد شأنش باشد خمس ندارد.
بخشش مال غیر مخمس
بخشیدن مالی که غیر مخمس است به دیگری چه حکمی دارد؟
اگر چيزى را كه خمس آن را نداده به ديگرى ببخشد مقدار خمس آن ملك او نمىشود.
محاسبه بدهی سیّد فقیر از باب خمس
آیا کسی که از سید نیازمندی طلب کار است میتواند طلب خود را از باب خمس حساب کند؟
كسى كه از سيّد نيازمندى طلبكار است مىتواند طلب خود را از باب خمس حساب كند، ولى در مورد سهم امام بايد به اجازه حاكم شرع باشد.
خمس مالی که بهعنوان قرض یا وام گرفته
آیا مبلغ یا چیزی که انسان قرض گرفته است سر سال خمسی به آن خمس تعلق میگیرد؟
اگر انسان چيزى را بهعنوان وام (قرض) از ديگرى بگيرد خمس ندارد؛ مگر آن مقدار از وام كه اقساط آن پرداختشده و معادل آن تا پايان سال خمسى موجود باشد.
حکم سیادت فرزند به سبب سیادت مادر
آیا کسانی که مادر یا مادربزرگ (چه پدری و چه مادری) آنها سیّده است، حکم سادات رادارند؟
این افراد از جهاتى حكم سيّد دارند و از جهاتى ندارند. خمس نمیتوانند بگيرند و از لباس مخصوص سادات نمیتوانند استفاده كنند، امّا از جهاتى شرافت سيادت و انتساب به پيامبر اكرم (صلیالله علیه و آله) و حضرت زهرا (سلامالله علیها) دارند.
تصرف در مالی که خمس آن جداشده بدون اذن مرجع
چنانچه به پولی که خمس تعلقگرفته است، آیا میتوان مقدار خمس را جدا کرده که به دست مرجع یا نمایندهی او برسانند و در بقیه تصرف نمایند؟(توجه شود در ذمه گرفته نمیشود و اینکه اجازه نمیخواهیم فقط حکم مسئله را میخواهیم)؟
این مقدار کافی نیست مگر اینکه از دفتر مرجع اجازه بگیرد
خمس زمینی که کافر ذمی از مسلمان میخرد
اگر کافر ذمی، زمینی را از مسلمان بخرد باید خمس بپردازد؟
هرگاه کافر ذمی یعنی کافری که بهصورت یک اقلیت سالم در کنار مسلمانان زندگی میکند و شرایط ذمّه را پذیرفته، زمینی را از مسلمان بخرد باید بجای زکات عواید آن، دو برابر زکات معمولی را بپردازد.
مالک گنجینهها و دفینههایی كه در ملك شخصى افراد پيدا میشود
آيا گنجینهها و دفینههایی كه در ملك شخصى افراد پيدا میشود به صاحبملک تعلّق دارد، يا اینکه ملك حكومت است؟
آنهایی كه داراى اهمیت است بايد با اجازه حكومت در آن تصرّف نمود و آنهایی كه جزئى است تعلّق به صاحبملک دارد.
خمس انفال
انفال چیست؟ آیا بر انفال حکم ملک و مسائل ارث، وقف، اجاره، خمس و... جارى میشود؟
ظاهر روایات بلکه صریح بسیارى از آنها، این است که انفال شامل تمام منافع روى زمین است و شامل همه دشتها و کوهها و جنگلها و دریاها و... در سراسر جهان است و حکم ملک، بر آن جاری میشود و مسئله ارث و وقف و اجاره و خمس... صحیح است ولى بعد از تشکیل حکومت اسلامى و نهى حکومت از تملّک جنگلها بدون رضایت حکومت نمیتوان اقدام کرد؛ و پرواضح است که در حال حاضر با توجه به مرزهای جغرافیایی، حاکم اسلامى و ولیفقیه میتواند طبق مصالح مسلمین ضوابط جهانى را ملحوظ دارد.
خمس وسایل ایمنی وامدادی
آیا به وسایل ایمنی وامدادی زندگی مانند اسباب آتشنشانی، داروها و مانند آن خمس تعلق میگیرد؟
وسايلى مانند اسباب آتشنشانی درجاهایی كه بيم آتشسوزی است يا داروهاى ضرورى و کمکهای اولیه در خانه جزء هزینههای زندگى محسوب میشود و خمس ندارد هرچند اتفاقاً در تمام سال از آنها استفاده نشود.