هرگاه براى عمره تمتّع واجب احرام ببندد و عمداً تأخیر بيندازد تا وقت براى عمره تمتّع تنگ شود، احتياط واجب آن است كه حج اِفراد بجا آورد و پس‌ازآن عمره مفرده انجام دهد. در سال بعد نيز حج ديگرى بجا آورد.
در فرض مسئله، نايب گرفتن بى‌فايده است و چنانچه سال اوّل استطاعت اوست و در اثر بيمارى از انجام حج بازمانده، فعلاً مستطيع نيست، مگر این‌که استطاعت او در سال‌های بعد باقى بماند و حال او خوب شود؛ و اگر قبلاً مستطيع بوده و حج بر او واجب شده، چنانچه از خوب شدن مأيوس باشد، بايد در همان سال و اگر ممكن نشد، در سال‌های بعد براى انجام حج تمتّع نايب بگيرد و اگر بعداً خوب شد خودش حج را بجا مى‌آورد و درهرصورت فعلاً از احرام خارج گشته و محرمات احرام بر او حلال است.
46. زوّار خانه خدا مخيّرند نماز خود را در مسجدالحرام و مسجدالنبی، بلكه در همه شهر مکه و مدينه، تمام يا قصر بخوانند و نماز تمام افضل است و فرقى ميان مکه و مدينه قديم و جديد نيست. 47. مسافر مى‌تواند براى گرفتن حاجت سه روز در مدينه روزه مستحبی بگيرد؛ (هرچند قصد ده روز نكند) و احتياط لازم آن است كه روزهاى چهارشنبه و پنج‌شنبه و جمعه را انتخاب كند و مى‌تواند در اين سه روز معتكف شود.48. كسانى كه پيش از رفتن به عرفات قصد ده روز در مکه كرده‌اند و نیّت نداشته‌اند قبل از ده روز از مکه خارج شوند، هنگامی‌که به عرفات و مشعر و منى مى‌روند نمازشان در انجام تمام است و اين مسافت گرچه درگذشته به‌اندازه چهار فرسخ بوده، ولى امروز به سبب توسعه مکه كمتر شده و مسافت قصر نيست.49. حجاج محترمى كه در مکه مکرمه قصد اقامه ده‌روزه مى‌كنند، نبايد در اين ايّام از حدّ ترخّص خارج شوند؛ ولى مى‌توانند براى يكى دو ساعت به عرفات بروند و بازگردند.
شخصی که محرم به احرام عمره تمتع شده، ولى محصور گردد یعنی براثر بيمارى، يا مجروح شدن، يا شكستگى اعضاء و مانند آن، نتواند وارد مکه شود و اعمال عمره تمتع را بجا آورد بنا بر احتياط واجب، چنين كسى بايد پول يك قربانى را به مکه بفرستد و با دوستان خود قرار بگذارد كه در فلان روز و فلان ساعت در مکه براى او قربانى كنند، سپس در همان موعد معيّن تقصير مى‌كند و از احرام بيرون مى‌آيد و همه‌چیز بر او حلال مى‌شود مگر همسر تا زمانى كه حالش خوب شود و عمره مفرده بجا آورد و اگر حالش خوب شد و نتوانست عمره بجا آورد، نايب مى‌فرستد؛ و چنانچه كسى نباشد كه براى او در مکه قربانى كند، در همان‌جا كه هست قربانى مى‌كند و از احرام خارج مى‌گردد و اگر آن‌هم ممكن نشد، در بازگشت به وطن قربانى مى‌كند .و اگر حج او واجب بوده و مستقرشده، بايد سال بعد بجا آورد.
اگر وقت عمره تمتّع تنگ‌شده، حج افراد را تمام می‌کند و اگر حج واجب بوده، پس از اعمال حج، عمره مفرده‌ای بجا آورد.
هرگاه حاجی يكى از دو وقوف را درك كند سپس محصور شود، حج او صحيح است و براى بقيّه اعمال، هرچه را بتواند خودش بجا مى‌آورد و هر چه را نتواند نايب مى‌گيرد.
هرگاه شخص بيمار پس از فرستادن قربانى يا پول آن، بهبود يافت، به‌طوری‌که قادر به رفتن به‌سوی مکه شد، بايد به مکه برود و اعمال را انجام دهد، بنابراين اگر محرم به احرام حج تمتّع است و در وسعت وقت رسيد، اعمال عمره و حج را بجا مى‌آورد و اگر وقت تنگ باشد، به‌گونه‌ای كه با انجام عمره به وقوف عرفات نمى‌رسد، بايد به عرفات برود و حج افراد بجا آورد و احتياط آن است كه قصد عدول كند و پس از انجام حج، عمره مفرده انجام دهد و اين حج كفايت از حجةالاسلام مى‌كند و اگر زمانى به مکه برسد كه وقت حج گذشته، يعنى به هیچ‌یک از وقوف مشعر و عرفات نمى‌رسد، عمره او تبديل به عمره مفرده مى‌شود و بايد آن را بجا آورد و از احرام خارج گردد و احتياط آن است كه قصد عدول به عمره مفرده كند و حج واجب را باوجود شرايط در سال ديگر بجا آورد.
بايد توجّه داشت كه عمره مفرده را در هرماه از سال مى‌توان انجام داد؛ ولى چون وجوب آن ظاهراً فورى است، بنا بر احتیاط واجب نبايد تأخیر بيندازد.
اگر نمى‌تواند وقوفين را درك كند حكم محصور را پيدا مى‌كند و چنانچه وقوفين را درك كرده، سپس محصور شود، حج او صحيح است و براى بقيّه اعمال، هرچه را بتواند خودش بجا مى‌آورد و هر چه را نتواند نايب مى‌گيرد.
شخص بيمار براى ذبح قربانى در احرام حج، بايد روز دهم تا سيزدهم وعده قربانى بگذارد، بنا بر احتياط واجب و در احرام عمره تمتّع قبل از خروج حجاج به عرفات اين كار را انجام دهد.
