برداشتن امانت بدون اجازه امانتدار توسط صاحبمال
اگر چیزی را امانت به کسی بدهیم و بدون اجازه او برش داریم چه حکمی دارد؟
اگر تصرف در خانه و زندگی او باشد جایز نیست مگر در صورت ضرورت.
اگر تصرف در خانه و زندگی او باشد جایز نیست مگر در صورت ضرورت.
«وديعه» آن است كه انسان مال خود را به ديگرى بهعنوان امانت و بهمنظور حفظ و نگهدارى بسپارد.
باید مال را نزد خود نگهداری کند تا از بازگشت صاحب آن ناامید شود، آنگاه میتواند به فقرا بدهد.
درصورتیکه تعارض شهود شود شهادت هر دو طرف ساقط خواهد شد بنابراین امانی بودن مال باید به دلیل معتبر ثابت شود و اگر شخص غیر متهمی اعتراف کند که فلان مال نزد من امانت فلان کس است پذیرفته میشود.
امانتدار حق ندارد آن را بهجای ديگر ببرد، مگر آنكه احتمال دهد در آنجا از بين مىرود و بداند چون آنجا در نظر صاحبمال براى حفظ بهتر بوده است گفته است بيرون نبر، ولى اگر نداند به چه جهت اين سخن را گفته بايد بهجای ديگر نبرد و اگر ببرد و تلف شود احتياط واجب آن است كه عوض آن را بدهد.
چنانچه امانتدار احتمال دهد كه در آنجا از بين میرود بايد آن را بهجای ديگرى كه محفوظتر است ببرد و چنانچه مال در جاى اوّل بماند و تلف شود ضامن است.
اگر صاحبمال بميرد و چند وارث داشته باشد، امانتدار بايد مال را به همه ورثه بسپارد، يا به كسى كه وكيل همه آنان باشد بنابراين، اگر تمام مال را فقط به يكى از ورثه بدون اجازه ديگران بدهد ضامن سهم ديگران است.
مانعی ندارد و این نوعی وام است.
هرگاه انسان از نگهدارى امانت منصرف شود و وديعه را فسخ كند بايد هرچه زودتر مال را به صاحب آن يا وكيل يا ولی او برساند، يا به آنها خبر دهد كه مالشان را ببرند و اگر بدون عذر مال را به آنها نرساند و خبر هم ندهد چنانچه تلف شود بايد عوض آن را بدهد.
كسى كه امانت را قبول نموده اگر در نگهدارى آن كوتاهى نكرده باشد و زیادهروی هم ننمايد و اتفاقاً آن مال تلف شود ضامن نيست، ولى اگر به اختيار خودش آن را در جايى بگذارد كه گمان مىرود ظالمى بفهمد و آن را ببرد، چنانچه تلف شود ضامن است، مگر اينكه جايى بهتر از آن نداشته باشد و نتواند مال را به صاحبش يا كسى كه بهتر حفظ مىكند برساند.
كسى كه امانت را قبول نكرده ضامن نيست، ولى بهتر آن است كه اگر میتواند آن را نگهدارى كند.
هرگاه صاحبمال بميرد امانتدار بايد مال را به وارث او برساند، يا به او خبر دهد كه آن را ببرد و چنانچه در اين كار كوتاهى كند ضامن است، ولى اگر براى آنكه مىخواهد وارث را بشناسد، يا بداند ميّت وارث ديگرى هم دارد يا نه مال را ندهد و مال تلف شود ضامن نيست.