مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

تا زمانى كه مسئله تورّم در عرف بازار در محاسبه ديون و مطالبات موردمحاسبه قرار نگيرد و تنها در محافل علمى مطرح باشد، گرفتن چنين سودهايى جايز نيست.

با توجه به اینکه قیم باید به مصلحت طفل عمل کند و مصلحت و شأن طفل آن است که بتواند از اموال خود کسب درآمد کند نه آنکه این‌گونه کمک‌های بلاعوض انجام شود لذا باید سود مناسب این مدت را به طفل بدهید.

سرمایه، جزء مستثنایت دین محسوب نمی‌شود و طلبکار می‌تواند زیر نظر حاکم شرع آن را جهت وصول طلب خود توقیف کند.

اگر جنبه ربا داشته (نه مضاربه) پرداختن سود جنبه شرعى ندارد و می‌تواند از آن سرباز زند و تقاص از اموال ربا گیرنده با اجازه حاکم شرع جایز است.

اين درواقع نوعى حيله براى فرار از رباست و اشكال دارد.

كسى كه قرض ربايى گرفته مالك آن نمى‏شود و تصرّف در آن جايز نيست، ولى هرگاه طورى باشد كه اگر قرار ربا را هم نداده بود صاحب پول راضى بود كه گيرنده قرض در آن تصرّف كند در اين صورت قرض گيرنده می ‏تواند در آن تصرّف نمايد

اگر بدهكار غير از خانه‏اى كه در آن نشسته و اثاث و لوازم منزل و چيزهاى ديگرى كه به آن احتياج دارد چيزى نداشته باشد، طلبكار بايد صبر كند و نمى‏تواند او را مجبور كند كه چيزهاى مورداحتیاجش را بفروشد، (مگر اینکه خانه در مقابل طلب رهن باشد) امّا بدهكار بايد براى پرداخت بدهى خود تلاش كند و از طريق کسب‌وکار يا راه‌های مشروع ديگر چيزى به دست آورده و بدهى خود را بپردازد.

هيچ‌گونه تصرّفى در ملكى كه بابت سود ربوى واگذارشده جايز نيست.

چنانچه طلبکار می‌توانسته طلب خود را بگیرد و براي دريافت طلب خود اقدام نکرده بايد به همان قيمت قديم دستمزد پرداخت شود. ولي اگر بدهکار نمی‌پرداخته و یا مانعی برای دریافت بوده بايد با توجّه به نرخ متوسط تورّم کل اجناس که هرسال توسط بانک مرکزي اعلام می‌شود دستمزد او را بپردازد، چراکه اداي دين و برائت ذمّه امري است عرفي و عرف بايد بگويد با پرداخت اين مبلغ، بدهي پرداخت‌شده است.

مادام که چک را وصول نکند، ربا نگرفته است.

درصورتی‌که راه دیگری برای رسیدن به این مقصود نباشد و آن وسیله از ضروریات زندگی بدهکار نباشد مانعی ندارد.

اگر فردي به هر دليلي به ديگري بدهکار باشد اعم از مهريه، دیه و یا اینکه ضمان دیگری بر عهده او باشد و حتي خمس بر ذمّه داشته و نپرداخته، اگر به‌قدری گذشته که تفاوت تورّم زياد است بايد تورّم متوسط اجناس را در نظر بگيرد.