جلوگیری از ترویج گناه توسط حکومت اسلامی
آیا بر حکومت اسلامی لازم است که از ترویج گناه مثل بیحجابی جلوگیری نماید؟
حکومت اسلامى و مسلمانان نسبت به گناهان پنهانى افراد وظیفهای ندارند، ولى بدون شک نسبت به گناهانى که بهطور علنى و آشکار، در سطح جامعه انجام میشود وظیفه نهى از منکر دارند و الا جایى براى انجام این وظیفه مهم باقى نمیماند.
وجوب امربهمعروف و نهی از منکر بر تکتک آحاد
باوجود نهادى براى امربهمعروف در نظام جمهورى اسلامى، آیا وظیفه امربهمعروف و نهى از منکر از دیگران سلب میشود؟ و در صورت تداخل کار آنها با دیگران، تکلیف چیست؟
امربهمعروف و نهى از منکر یک حکم عام است و همه به مقدار توان خود موظف به آن هستند و وجود چنین نهادى سلب مسؤولیت از دیگران نمیکند و موارد تداخل را با برنامهریزی باید حل کرد.
موارد لزوم اذن حاکم شرع در امربهمعروف
مواردی که برای امربهمعروف و نهی از منکر نیاز به اذن حاکم شرع است و خود شخص نمیتواند اقدام نماید، چیست؟
اگر براى امربهمعروف و نهى از منكر لازم شود كه متوسّل به ضربوجرح يا اتلاف اموال و بالاتر از آن گردد در اين صورت هیچکس بدون اجازه حاكم شرع حقّ اقدام ندارد، بلكه بايد اصل كار و مقدار و اندازه آن طبق ضوابط اسلامى با نظر حاكم شرع تعيين گردد
موارد امربهمعروف بدون اذن حاکم شرع
مواردی که امربهمعروف و نهی از منکر نیازی به اذن حاکم شرع ندارد و خود شخص مستقلاً میتواند اقدام نماید، چیست؟
مواردی که نیاز به اذن حاکم شرع ندارد عبارت است:1. بخواهد شخص را نصیحت نماید و با زبان و دل او را تشویق به ترک گناه یا انجام واجب نماید.2. چنانچه بخواهد به خاطر امربهمعروف و نهی از منکر با شخص قطع ارتباط نماید و با او مراوده نداشته باشد.3. جایی که شخص با زبان نرم نصیحت کرده و تذکر داده اما اثر نداشته و بخواهد با کلمات تند و خشن او را از گناه بازدارد یا او را به انجام واجب وادار نماید.4. درصورتیکه برای امر معروف و نهی از منکر بخواهد وسایل گناه را از دسترس بودن شخص خارج نماید.5. جایی که بخواهد بازور امربهمعروف و نهی از منکر نماید مثلاً جلوی شخص را بگیرد تا او نتواند گناه انجام بدهد.
دفاع از کسی که به او فحاشی شده
آیا دفاع کردن از کسی مورد فحاشی قرار گرفته واجب است؟
در صورتی که شرایط امر به معروف و نهی از منکر موجود باشد، باید آن شخص را با زبان خوش نهی از منکر کرد.و در مورد شرایط امر به معروف و نهی از منکر توجه داشته باشید که امر به معروف و نهی از منکر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرایط زیر واجب است: 1- کسی که می خواهد امر و نهی کند باید یقین داشته باشد که طرف مقابل مشغول انجام حرام یا ترک واجبی است. 2- احتمال دهد که امر و نهی او اثر دارد، خواه اثر فوری داشته باشد یا غیر فوری، کامل یا ناقص، بنابراین اگر بداند هیچ اثر نمی کند واجب نیست. 3- در امر و نهی او مفسده و ضرری نباشد، پس اگر بداند یا خوف این باشد که امر یا نهی او، ضرر جانی یا عرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه نسبت به او یا بعضی از مؤمنین می رساند واجب نیست، ولی اگر معروف و منکر از اموری باشد که شارع مقدس اسلام اهمیت زیادی به آن می دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالک اسلامی، یا حفظ احکام ضروری اسلام)، باید اعتنا به ضرر نکند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بکوشد.
حفظ فرهنگ ملی
حفظ فرهنگ ملی چه حکمی دارد؟
در صورتی که خلاف شرعی در آن نباشد اشکالی ندارد.
در میان گذاشتن تخلفات شرعی زن با خانواده او توسط شوهرش
زنی تخلف شرعی علیه شوهرش داشته در مقابل منع شوهر از وی انکار میکند و نزد خانواده خودش بد زبانی علیه شوهر دارد شوهر صدای ضبط شده تخلفات زن دارد آیا این مکالمات را به روئت خانواده زن برساند مشکل شرعی ندارد؟
بهتر است این گونه مسائل را زن و شوهر با مدارا با یکدیگر حل کنند.
وظیفه شوهر در قبال بیحجابی همسر
همسر اینجانب معتقد به رعایت حجاب نیست بهطوریکه در محافل و مجالس حجاب خود را رعایت نمیکند، به صحبتها و درخواستهای من هم هیچ توجهی نمیکند، آیا گناه عدم رعایت حجاب از جانب ایشان متوجه من هم هست؟ وظیفه اینجانب در قبال ایشان چیست؟
با زبان خوش و لحن ملایم ایشان را امربهمعروف و نهی از منکر نمایید و بگویید حفظ حجاب از ضروریات دین است و زنی که حجاب خود را رعایت نکند به عذاب خداوند گرفتار میشود. امید است مؤثر واقع شود و در این صورت گناهی بر عهده شما نیست.
اشتغال در دستگاه ظلم برای جلوگيرى از مفاسد
آیا قبول کار کردن در دستگاههایی که ظلم میکنند بر مؤمنین واجب است؟
اگر داخل شدن بعضى از مؤمنين يا علماى اسلام در دستگاههای ظلم سبب جلوگيرى از مفاسد يا منكراتى شود قبول اين كاربر آنها واجب است.
ناامید بودن از تأثیر امربهمعروف
در بعضی موارد باوجود مفاسد مختلف، انسان هر طور که فکر میکند میبیند شرایط امربهمعروف و نهى از منکر موجود نیست; یعنى احتمال تأثیر نمیرود و یا هر چه تذکر میدهیم بعضاً دوباره مشاهده میکنیم که تأثیری در رفتار فرد نداشته از طرفى در احادیث و روایات آمده است که: «در صورت عمل ننمودن اشخاص به این دو فریضه الهى امکان نزول عذاب میرود» وظیفه ما را در اینگونه موارد بیان فرمایید.
از تأثیر کردن امربهمعروف و نهى از منکر مأیوس نشوید بازهم به وظیفه امربهمعروف و نهی از منکر ادامه دهید و مأیوس نباشید مطمئن باشید اگر در مواردى بیاثر باشد، در مواردى دیگر مؤثر خواهد بود و با این بهانهها نباید این فریضه بزرگ الهى فراموش شود انشاء الله مشکل حل خواهد شد.