مدتزمان عمل به وصیت انجام عبادات از درآمد ماترک
فردی وصیت کرده تا از محل درآمد قطعه زمینی، برایش نماز و روزه بجا آورند. اکنونکه مطابق وصیت او عمل شده و قضای عباداتش بجا آورده شده است، تکلیف ورثه در خصوص آن زمین چیست؟ آیا بعد از اتمام نمازهای قضا باید نمازهایی به نیت مستحب بخوانند یا بازهم نمازهای قضا را احتیاطاً اعاده کنند (این کار نوعی حبس مال است)؟
بهاندازهای که یقین کنند نائب یا نائبان بهاندازه تمام عمر او نماز صحیح خواندهاند باید عمل شود و بعدازآن لازم نیست.
گمشدن وصیتنامه در دست وصی
دو سال پیش پدرم هنگام سفر به کربلا وصیتنامهای به من سپرد؛ و خدا رو شکر مشکلی پیش نیامد و برگشت. الآن من یادم نیست که کجا پنهانش کردم. آیا الآن آن وصیتنامه ارزش دارد؟
باید سعی کنید آن را پیدا کنید. اگر پیدا نشد به اطلاع پدر برسانید تا وصیتنامه جدیدی بنویسد.
فوت موصیله قبل از قبول یا رد وصیت
اگر كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آنکه قبول يا رد كند از دنيا برود حکم چیست؟
هرگاه كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آنکه قبول يا رد كند از دنیا رود، ورثه او مىتوانند آن وصیت را قبول كنند، خواه قبل از وصیتکننده از دنيا رفته باشد و يا بعد از او و اين در صورتى است كه وصیتکننده از وصیت خود برنگردد.
مخالفت ولی میت با اهدای اعضای میت
اگر شخصى وصیت كند بعد از وفاتش، اعضايش را به ديگران پيوند بزنند، اما ولی وى نسبت به اين كار ناراضى باشد، آيا مجازيم اين كار را بدون اجازه ولى انجام دهيم؟
اگر موجب نجات جان مسلمانى از مرگ يا بيمارى مهمی گردد و یا درصورتیکه آن اعضا براى نجات جان بيماران لازم باشد برداشتن آن جايز است، همچنين اگر براى نجات عضو مهمی مانند چشم لازم باشد و اجازه و رضایت ولى یا ورثه شرط نيست.
تعیین وصی بدون وصیت به ثلث مال
اگر میّت تعیین وصى نموده، اما وصیت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهاى خیر مصرف کنند؟
تعیین وصى مفهومش تعیین ثلث نیست، مگر اینکه در بعضى از مناطق، تعیین وصى به معناى وصیت به ثلث باشد در این صورت باید به آن عمل کرد.
عمل به وصیت فردی که ماترکی ندارد
پدرم وصیت نموده كه بهجای او حج بروم، درصورتیکه چيزى به ارث نگذاشته است. آيا عمل به اين وصیت واجب است؟ آيا مىتوانم براى خودم به مکه بروم و كسى را اجير كنم تا از طرف پدر حج بجا آورد؟ آيا قربانى براى او و خودم هر دو واجب است؟
اگر مالى از خود نگذاشته، بر شما واجب نيست براى او حج بجا آوريد و اگر خودتان مايل باشيد، مىتوانيد كسى را در آنجا نايب بگيريد كه براى او حج بجا آورد و هرکدام بايد يك قربانى ذبح كنيد.
جبران وقفه در عمل به وصیت
شخصی وصیت کرده است هر پنجشنبه، یک روضه بخوانند. حدوداً یک سال به این وصیت عمل نشده است. تکلیف چیست؟
همزمان در مساجد دیگر هم روضه بگیرید تا جبران سال گذشته نیز بشود.
تکلیف وصی اگر مبلغ وصیت شده برای حج کافی نباشد
چنانچه زنی بعد از مرگ همسرش برای شوهرمرده خود حج تمتع وصیت زبانی کند و مبلغی برای این وصیت کنار بگذارد که در حال حاضر این مبلغ مکفی برای حج نمیباشد و زن نیز بعد از وصیت فوت کند، تکلیف چیست؟
اگر امکان دارد شخصی را نایب بگیرند تا با این پول حج میقاتی به نیابت از وی بجا بیاورد و اگر امکان ندارد مبلغ به ورثه برمیگردد.
مشخص نبودن تقدم و تأخر زمان مرگ موصی و وصی
زوج به زوجه وصیت میکند که بعد از فوتش ثلث کل اموالش را پس از کسر دیون و هزینههای دفن و کفن و... نصف باقیمانده از ثلث را خودش تملک نماید و نصف دیگر را به تملیک فرزند صغیرشان درآورد، در اثر سانحهای زوج و زوجه فوت میکنند بهطوریکه مقدم و مؤخر بودن فوت هیچکدام معلوم نمیشود؛ به نظر حضرتعالی در این فرض وراث زوجه میتوانند نصف ثلث مذکور را تملک نمایند؟ و نصف دیگر ثلث به تملک فرزند صغیر درمیآید؟
با توجه به این که به وصیت عمل نشده، اموال به ملک مرد باقی مانده و باید طبق احکام مهدوم علیهم درباره ارث آنها عمل شود.
تعیین قیم برای فرزندان صغیر
کسی كه آثار مرگ را در خود مىبيند آیا میتواند قيّم و سرپرست برای فرزندان صغير خود معيّن نكند؟
درصورتیکه فرزندان صغير دارد و اگر قيّم و سرپرست معيّن نكند حقّ آنها از بين مىرود يا خودشان ضايع مىشوند، بايد براى آنان قيّم امينى معيّن نمايد.