مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هزینه های واجبات دفن را جایز نیست و تنها می توانند هزینه های اضافی بر واجبات دفن را بگیرند.‌

در مورد مساجد متروكه در بيابانها و قراى متروكه بايد آنها را طورى محفوظ كرد كه هتك و بى احترامى نسبت به آنها نشود.

اگر قبرستان به طور کامل متروکه شده و آن اداره خدماتی را به مردم ارائه می کند تصرف مانعی ندارد و نماز در آنجا صحیح است.‌

در صورتی که هیچ راهی جز این نباشد مانعی ندارد ولی اگر فروختن آن و تهیه زمین مناسبی در جای دیگر که به مصلحت نزدیکتر باشد آنرا انتخاب کنید.‌

اگر این امور مورد نیاز مسجد است و در عرف محل جزء لوازم مسجد محسوب مى شود، مانعى ندارد.

اگر به طور کلی متروکه شده است و در حال و آینده نیازی به قبرستان نباشد و این کار به نفع اکثر مردم باشد، مانعی ندارد.‌

هرگاه زمین مزبور سابقه ملکى نداشته باشد، یا احتمال موات بودن آن از روز اوّل برود حکم وقف بر آن جارى نمى شود؛ امّا اگر سابقه ملکیّت داشته و براى قبرستان واگذار شده است حکم وقف بر آن جارى است.

چنانچه مدت اجاره به اندازه اى باشد كه آثار آخرين ميّت دفن شده به كلّى محو گردد، يا اين كه مالك بعد از پايان مدّت، ملزم به تصرّفاتى شود كه سبب نبش قبور نشود، مانعى ندارد.

مادامى که آن مؤسسه برقرار است، وقف برقرار است .

در صورتی که این کار ضرر آشکاری برای همسایه ها داشته باشد نباید آن را قبرستان کنند.‌

مجاز هستید و مانعى ندارد؛ ولى بهتر است به آن مقدار که از مساجد و حسینیّه ها مهر برمى دارید)هرچند بطور تقریبى باشد به آنها بازگردانید.

آنچه در عرف و عادت محل جزء حریم و نیازهاى آبادى محسوب مى شود، جزء توابع موقوفه است و زاید بر آن جزء انفال مى باشد و اگر چیزى از انفال را زاید بر آنچه که گفته شد، جزء موقوفه قرار داده باشند، وقف باطل نمى شود; بلکه اضافات باطل مى شود.