مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در صورتی که در نظر عرف دارای ارزش باشد و درآمد مشروع و حلالی برای آن متصور شود، وقف کردن آن با شرایط شرعی مانعی ندارد.

اين وقفها در صورتى صحيح است كه واقف اوّل آن محل را حيازت نموده باشد چون لا وقف الا فى ملك و منظور از حيازت زمين آن است كه زمينى را كه مالك ندارد مثل غالب جنگلها يا مراتع و بيابانها، فردى در دست بگيرد و روى آن عملى انجام دهد مثل اينكه در آن آبادى ايجاد كند يا پستى و بلندى آن را اصلاح و آماده استفاده كند يا آب آن را فراهم كند و امثال آن، البته لازم است.تذکر داده شود که حيازت بر دو قسم است:الف) اگر كسى مالى از مباحات را پيش از زمان اقامه حكومت اسلامى حيازت نمايد، ملكيّت او صحيح و ثابت است.ب) اگر كسى بعد از اقامه حكومت اسلامى قصد حيازت چيزى از مباحات را دارد بايد اين حيازت به اذن حكومت اسلامى باشد تا صحيح باشد و ملكيّت براى او حاصل شود.

مانعی ندارد.

چنانچه می توانند به هر طریقی حتی با کمک افراد دیگر آن را بازگردانند ولی اگر به هیچ عنوان ممکن نیست، قرار دادن در مسجد دیگری برای استفاده در همان مورد اولویت دارد.

در صورت ضرر زدن به قنات، احتیاط واجب ترک حفر آن چاه عمیق است و اگر حفر شده و صاحبان قنات زیان دیده اند باید مصالحه شود و الاّ وضو و غسل با آن اشکال دارد.

به فتواى ما جايز است.

برداشتن آنها بدون اجازه مسئولین مربوطه جایز نیست، و کسانى که بدون اجازه برداشته اند، باید بازگردانند.

اگر در آینده نزدیکى بازسازى نمى شود مى توان به مساجد دیگرهمان شهر یا روستا انتقال داد واگر بازسازى شد به جاى اوّل برگردانند.

چنانچه آسیاب به کلّى مخروبه شده و جوى آب فعلى باعث ضرر و زیان به اطراف مى شود تغییر مسیر آن جایز است.

احتیاط آن است که آن را براى این کار اجاره بدهند و مال الاجاره آن را صرف لوله کشى آب براى مستضعفان کنند.

اگر قابل استفاده نباشد تکلیفی ندارید.

اشکالى ندارد.