اجاره دائمی زمینی که وقف درختکاری شده جهت ساختمان اداره
اداره ای قصد دارد زمینى را خریدارى کرده و در آن، ساختمانى بنا کند. حال جهت توسعه ساختمان، اصرار بر ضمیمه کردن یا اجاره دائمى قطعه زمین مجاور که موقوفه است، دارد. و حتّى خرید زمین اصلى را منوط به این ضمیمه نموده است. حال آن که در وقفنامه، واقف زمین آن را وقف کاشتن درخت کرده تا از ثمراتش مخارج مسجد و خیرات آن مرحوم فراهم آید. لطفاً نظر مبارک را مرقوم فرمایید.
در صورتى که تصریح شده باشد که باید در آن زمین درخت کاشته شود، باید به این شرط عمل کرد; مگر این که زمین در جایى قرار بگیرد که عملاً امکان غرس درخت نباشد و فایده قابل ملاحظه اى از این راه عاید نشود، در این صورت مى توان آن را اجاره داد.
هدیه دادن از نذورات داخل ضریح امامزاده
اداره اوقاف برای غبار روئی یکی از امام زادگان در یکی از شهرها از افرادی دعوت کردند از جمله این افراد دعوت شده یک روحانی است زمانی که غبار روئی تمام شده مبلغ 50 هزار تومان از مبالغی که مردم در ضریح امام زاده ریخته بودند به ایشان داده اند این روحانی میگویند آیا این هزینه پرداختی برای او جایز است که استفاده کند؟
هر گاه این شخص متحمل زحمتی برای این کار شده به مقدار زحمت می تواند استفاده کند و الا باید مبالغ اهدایی خرج همان امامزاده شود.
گرفتن پذیره از مستأجرین املاک وقفی
آیا پذیره بر روی ملک وقفی مبنای شرعی دارد؟ و آیا پذیره های مازاد از قیمت کل ملک بر اساس قیمت روز و تورم سالیانه مبنای شرعی دارد؟
منظور از پذیره در وقف این است که اداره اوقاف می داند مستأجرین مال الاجاره های سنگین روز را نمی پردازند لذا مبلغی را به عنوان پذیره که شرط ضمن العقد است می گیرد و اجاره را تخفیف می دهد ولی سزاوار است که اداره اوقاف که متولی وقف است عدالت را رعایت نماید و حکم وقف این است که مال الاجاره به قیمت روز اخذ شود.
گرفتن حق کسب و پیشه توسط مستأجر موقوفه
آیا وجود حق کسب پیشه یا همان سرقفلی(سابقه استیجاری) شرعاً تاثیری در تعیین میزان اجاره بها موقوفه دارد؟
حق کسب و پیشه ارتباطی با سرقفلی ندارد و گرفتن حق کسب و پیشه تاثیری در میزان اجاره بها ندارد و باید اجاره به قیمت روز اخذ شده و طبق شرایط وقف نامه هزینه شود.
نحوه مصرف وقف سید الشهدا
آیا میشود چیزی را که وقف سیدالشهدا شده را به خانواده نیازمند داد؟
اگر وقف سید الشهدا (ع) است باید هزینه مراسم سید الشهدا (ع) شود. (با نذر متفاوت است.)
تغییر دادن مصرف موقوفه های اقلیت های دینی
آیا میشود نیات واقف را به دلیل اقلیت مذهبی بودن آن تغییر داد یا از درآمد موقوفات زرتشتیان مبالغی را جهت ترویج فرهنگ قرآنی و برگزاری مسابقات قرآنی هزینه نمود؟
تغییر در نیات واقف که از اقلیت های دینی است جایز نیست و باید مطابق وقف عمل کرد.
کاشت درخت به صورت شراکتی در باغ موقوفه خشک شده
آیا می توان در باغ وقف سید الشهدا که لم یزرع شده به صورت غارس و مالک شراکتی نخل خرما کاشت؟
مانعی ندارد ولی ملکیت تنها نسبت به درختان حاصل می شود نه نسبت به زمین و مال الاجاره زمین را باید بپردازند.
استفاده از منافع ملکی که وقف خاص شده در مورد مشابه
آیا می توان از منافع ملکی که برای مسجدى وقف شده و آن مسجد احتياج ندارد و احتمال هم نمىرود كه تا مدّتى احتياج پيدا كند برای مسجد ديگرى استفاده کرد؟
هرگاه ملكى را مثلا براى تعمير مسجدى وقف كنند چنانچه آن مسجد احتياج به تعمير ندارد و احتمال هم نمى رود كه تا مدّتى احتياج به تعمير پيدا كند در آمد آن ملك را مى توان به مصرف تعمير مسجد ديگرى رساند.
استفاده از موقوفه خاص در محل دیگر
آیا می توان از مالی که برای جایی وقف شده در محل دیگر استفاده کرد؟
فرشى را كه براى حسينيّه وقف كردهاند نمىتوان براى نماز به مسجد ببرند و اگر ندانند آن فرش مخصوص حسينيّه است يا نه، باز بردن آن به جاى ديگر صحيح نيست، همچنين ساير اموال وقف، حتّى مهر نماز مسجدى را به مسجد ديگرى نمىتوان برد.
استفاده دیگران از ملک وقف خاص
آیا می توان از سرویس بهداشتی که وقف عده خاصی می باشد دیگران نیز استفاده کنند؟
تخلی کردن در جايى كه براى عدّه خاصى وقف شده، مانند مدرسه هايى كه مخصوص طلّاب است يا مساجدى كه آبريز آن فقط براى نمازگزاران مى باشد حرام است.