اختلاف قانون منابع طبیعی در موقوفه بودن مراتع
سالها پیش مراتعی با تأیید علماى منطقه وقف گردیده است. تا زمان اجراى مادّه 56 حفاظت از مراتع، طبق وقفنامه عمل مى شد ولى منابع طبیعى و جنگلدارى مدّعى است مراتع مشجّر جزء انفال است. آیا مراتع مشجّر کماکان وقف است یا نه؟ اگر بعضى از این مراتع جزء محدوده روستاها قرار گرفت، تکلیف شرعى چیست؟
در صورتى که احتمال داده شود در این مراتع در گذشته احیایى صورت گرفته، حکم وقف کماکان جارى است و باید درآمد آن در مصارف وقف مصرف گردد؛ همچنین هرگاه از اوّل، در محدوده روستا بوده، تعلّق به روستا دارد و مى توان با رضایت اهل روستا آن را وقف کرد و اگر قبلاً وقف شده، سپس در محدوده روستا قرار گرفته، حکم وقف باطل نمى شود.
داخل بودن حریم موقوفه در وقف
روستایی وقف خاصّ اولاد ذکور سادات گردیده است، در وقفنامه حدود چهارگانه روستاى مذکور مشخّص است، طبق وقفنامه کوههاى روستا که جزء آن روستاست، جزء سامان (یا مرز) ذکر شده است، اکنون عدّه اى مى گویند: «کوه ها جزء انفال است و واقف حقّ وقف کردن کوه ها را نداشته، در نتیجه در صحّت وقف تردید است»، آیا این ابهام وقف را باطل مى کند؟
آنچه در عرف و عادت محل جزء حریم و نیازهاى آبادى محسوب مى شود، جزء توابع موقوفه است و زاید بر آن جزء انفال مى باشد و اگر چیزى از انفال را زاید بر آنچه که گفته شد، جزء موقوفه قرار داده باشند، وقف باطل نمى شود; بلکه اضافات باطل مى شود.
پرداخت هزینه خانه ای که وقف مسجد شده از اموال همان مسجد
شخصى خانه اش را وقف مسجد نموده، مشروط بر این که خودش تا آخر عمر در آن ساکن باشد آیا مى توان از اموال آن مسجد خرج این خانه کرد؟
هنگامى که خانه در اختیار مسجد قرار گرفت، مى توان از درآمد مسجد خرج آن کرد.
ورشکستگی شرکت وقفی
چنانچه شرکتی که وقف شده است ورشکسته شود حکم وقف باقی است؟
مادامى که آن مؤسسه برقرار است، وقف برقرار است .
نحوه استفاده از آب انبارهای متروکه
آیا جایز است آب انبارهایى که قبلا مورد استفاده اهالى بوده و اکنون به آن نیازى نیست آن را تخریب نموده و در زمین آن دارالقرآن احداث نماییم؟
احتیاط آن است که آن را براى این کار اجاره بدهند و مال الاجاره آن را صرف لوله کشى آب براى مستضعفان کنند.
وقف کلی روستا با وجود مسجد وحسینیه و حمام و اشجار، پل
در سنوات گذشته بعضى از املاک، که گاهى شامل چندین روستا مى شده، توسّط مالکین بزرگ وقف شده است، با عنایت به این که در این روستاها قبل از وقف شدن املاک، حمّام، اشجار، پل، تپه، قبرستان، مسجد و امامزاده وجود داشته که وقفنامه اى جهت این مورد تنظیم نشده و اگر هم بوده فعلاً در دسترس نیست. آیا متولّى موقوفات مى تواند به استناد وقفنامه تنظیم شده، ادّعایى در خصوص اماکن موجود قبل از تنظیم وقفنامه داشته باشد؟
مساجد، حسینیّه ها، امامزاده، حمّام یا هر بناى وقفى دیگرى که از قبل در این روستاها بوده از محدوده وقف دوّم خارج است زیرا موقوفه را نمى توان بار دیگر وقف کرد بنابراین وقف روستا فقط شامل زمین و تمام بناها و اشجارى مى شود که در روستا وجود داشته و در ملک مالک بوده است؛به استثناى موقوفات قبل.