حق قصاص برای تمام طبقات ارث
آیا طبقه دوّم و سوّم ارث، حقّ قصاص دارند؟
تمام کسانى که از مال ارث مى برند حقّ قصاص دارند مگر زوج و زوجه که حقّ قصاص ندارند ولى در دیه سهیمند.
تمام کسانى که از مال ارث مى برند حقّ قصاص دارند مگر زوج و زوجه که حقّ قصاص ندارند ولى در دیه سهیمند.
قصاص یا عفو مشکل است، مگر جایى که براى مصلحت صغار ضرورت قطعى داشته باشد.
غالباً اخذ دیه به مصلحت صغار است; ولى موارد نادرى پیدا مى شود که ممکن است مصلحت صغار در عفو، یا قصاص باشد. و فرقی در این مطلب بین ولىّ با قیّم نیست و هر دو باید مصلحت صغیر را در نظر بگیرند.
در فرض سؤال قصاص می شود.
اگر بعضى خواهان دیه باشند، بقیّه حقّ قصاص دارند به شرط این که سهم دیه بقیّه را بپردازند و اگر بعضى عفو کنند بقیّه حقّ قصاص دارند ولى سهم دیه را باید به شخص جانى و ورثه او بپردازند.
ولىّ دم در این صورت امام و حاکم شرع است.
حاکم شرع اولیاى دم را حاضر مى کند، و به آنها پیشنهاد اسلام مى نماید; اگر پذیرفتند، اختیار قاتل را به دست آنها مى دهد، قصاص کنند یا دیه بگیرند. و اگر اسلام را نپذیرفتند، حاکم شرع دیه مى گیرد، و به بیت المال مى دهد.
شرعا مانعی ندارد ولی رأفت اسلامی حکم می کند به تاخیر بیاندازند.
با وجود پدر نوبت به جد نمى رسد.
باید انتظار بکشند، چنانچه حمل زنده متولّد شد در صورت انحصار فقط او ولىّ دم است. در غیر این صورت شریک در این امر خواهد شد.
این قتل عمد است و قصاص دارد ولى احتیاط مستحبآن است که اولیاى مقتول با جانى مصالحه به دیه یا مانند آن کنند.
تقاص یعنی قصاص كردن