مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در صورت نشنیدن خطبه‌ها به علت طولانی بودن صفوف نماز جمعه کافی است.

شما می‌توانید نماز ظهر را در اوّل وقت بجا آورید.

اگر یقین دارد وقت به‌اندازه‌ای هست که می‌تواند حداقل واجب را در خواندن دو خطبه و دو رکعت نماز بجا آورد، بین نماز جمعه و ظهر مخیّر است؛ و اگر یقین دارد که به این اندازه وقت نیست باید نماز ظهر را بخواند و اگر شک دارد، نماز جمعه صحیح است، ولى درصورتی‌که پس از نماز معلوم شود که حتّى براى یک‌رکعت هم وقت باقى نبوده، باید نماز ظهر را بجا آورد.

نماز جمعه شیعه‌ها صحیح است.

به فتواي ما خطبه‌ها بايد بعد از اذان خوانده شود و به‌منزله دو رکعت نماز است (البتّه نه در جميع جهات)؛ و بعلاوه وجهه مناسبي نزد ساير مسلمين ندارد و توهّم آن می‌رود که نماز را قبل از وقت می‌خوانند و اگر امام‌جمعه ناچار به آغاز خطبه‌ها قبل از وقت شد لازم است مقدار واجب آن را بعد از ورود وقت، در چند دقيقه تکرار کند؛ ولي بسيار بجاست که حتّي الامکان از خواندن خطبه‌ها پيش از وقت خودداري شود.

خوب است به رجاء مطلوبیت، امام و خطیب جمعه در زمستان و تابستان، عمامه داشته باشد وردایی بپوشد و خود را بیاراید، تمیزترین لباس‌های خود را بپوشد و بوى خوش به کاربرد، به‌طوری‌که باوقار و سکینه باشد. قبل از خطابه، هنگامی‌که مؤذّن اذان می‌گوید، او بر منبر نشسته باشد تا اذان به پایان برسد و خطبه را آغاز کند. هنگام صعود بر منبر خطابه، روبه روى مردم بایستد و سلام کند و مردم نیز با چهره‌های خود از او استقبال کنند و به چیزى از قبیل اسلحه یا عصا تکیه کند.شایسته است امام‌جمعه، خطیب و بلیغ باشد و به‌تناسب اوضاع زمان و مکان سخن گوید و عبارات فصیح و روان به کاربرد. به حوادثى که در سراسر جهان براى مسلمین می‌گذرد، بخصوص حوادث منطقه خود، آشنا باشد. مصالح اسلام و مسلمین را تشخیص دهد، چنان شجاع باشد که درراه خدا از ملامت و نکوهش احدى بیم به خود راه ندهد. در اظهار حق و ابطال باطل برحسب شرایط زمان و مکان صراحت داشته باشد. امورى از قبیل مواظبت در اوقات نماز و عمل به روش صلحا و اولیاى خدا را که موجب تأثیر کلام او در مردم است، رعایت کند. اعمال او با مواعظ و وعده و وعیدهایش تطبیق نماید. ازآنچه که موجب وهن او و کلامش می‌شود، حتّى از قبیل پرگویى، شوخى و بیهوده‌گویی بپرهیزد؛ و همه این امور را تنها براى خداوند رعایت کند و هدفش اعراض از دنیاپرستى و ریاست‌طلبی که سرسلسله همه گناهان است، باشد.

اگر گروه سوّمى خواسته باشند در همان محدوده، اقامه جمعه دیگرى بنمایند، باید یقین داشته باشند که آن دونماز جمعه باطل است و اگر احتمال صحت یکى از آن دو را بدهند، نمی‌توانند اقامه جمعه دیگرى بنمایند.

وقت نماز جمعه عبارت است از مقدار زمانى که براى ایراد خطبه‌ها به‌صورت متعارف و انجام نماز به‌طور متعادل لازم است و ممکن است در حدود یک ساعت الى یک ساعت و ربع از اوّل زوال متعارف باشد و بعدازآن وقت نماز جمعه می‌گذرد.

اگر یقین دارند که در فاصله کمتر از حدّ لازم (یک‌فرسخ) نماز جمعه‌ای برپاشده، ولى شک دارند که آن نماز قبلاً برگزارشده یا نه و یا شک دارند که آن نماز مقارن با آن‌ها برگزار می‌شود یا نه در هر دو صورت می‌توانند خود نماز جمعه‌ای تشکیل دهند و همچنین است درصورتی‌که نسبت به اصل انعقاد نماز جمعه دیگر، اطمینان نداشته باشند.

اگر مأموم به‌قصد اتّصال به نماز، در رکوع رکعت دوّم تکبیر بگوید و به رکوع برود، ولى شک کند که رکوع امام را درک کرده یا نه نماز جمعه او محقق نمی‌شود و احتیاط واجب آن است که آن نماز را به نیّت نماز ظهر به پایان برساند و سپس نماز ظهر را اعاده کند.

اگر مأمومى که رکوع رکعت اوّل امام‌جمعه را درک کرده، به علّت کثرت جمعیت، یا غیر آن، نتواند در سجده‌ها با امام همراهى کند، در این صورت اگر بتواند (پس از قیام امام براى رکعت دوّم) سجده‌ها را خود بجا آورده و قبل از رکوع، یا در حین آن به امام ملحق شود نمازش را ادامه دهد، ولى احتیاط واجب در این صورت اعاده نماز به‌صورت ظهر بعد از اتمام نماز جمعه است و الا باید به همان حال باقى بماند تا امام به سجده‌های رکعت دوّم برسد، آنگاه دو سجده را به نیّت سجده‌های رکعت اوّل نماز خود، همراه با امام بجا آورد و سپس رکعت دوّم را فرادا بخواند و نمازش صحیح است.

نماز جمعه را با ایشان بخوانید و بعدازآن احتیاطاً نماز ظهر را بخوانید و اگر بتوانید به ایشان تذکر دهید که واجبات خطبه را بعد از اذان در چند دقیقه تکرار نمایند.