قبله در قطب
شخصى که به طریقى یا براى سفر یا به عنوان کارى که ایجاب کرده است به قطب سفر کرده و مدّت مدیدى را قصد اقامت کرده (قابل توجّه این که در قطب شش ماه روز و شش ماه شب مى باشد) با توجّه به این مطلب نماز و روزه و قبله این شخص چگونه مى باشد؟ حال اگر شخصى قصد سفر کره ماه را داشته باشد نماز و روزه و قبله او در طول راه (و داخل سفینه) و در روى کره ماه چگونه مى باشد؟
باید مطابق مناطق معتدله عمل کند شرح این مطلب را در کتاب نماز و روزه در قطبین نوشته ایم امّا قبله در مناطق قطبى مشکل ندارد، به سمتى مى ایستد که نزدیکترین فاصله را با مکه داشته باشد و از این جا حکم نماز و روزه در سفرهاى فضایى روشن مى شود و قبله مسافران فضا آن سمت است که زمین و امتداد آن در آسمان قرار دارد.
جهت قبله در محلی از زمین که از جهات مختلف فاصله مساوی با کعبه دارد
استفتائی از معظم له در مورد قبله انجامگرفته بدین شرح: زمین که شکل کروی دارد یکی روی خود را بهطرف شرق هم کند به کعبه میتواند وصل شود و هم از طرف غرب، امّا چرا یکطرف قبله است؟معظم له در پاسخ فرمودهاید: نزدیکترین فاصله، جهت قبله نماز است. حال سؤال این است: اگر در منطقهای از کره زمین بودیم که هر دو طرف نسبت به مکه مساوی باشد آیا میشود به هرکدام طرف نماز خواند؟
اگر نقطهای پیدا شود که فاصله آن از شرق و غرب نسبت به قبله مساوی باشد اشکال ندارد.
انحراف از قبله
حکم انحراف از قبله چیست؟
باید رو به قبله نماز بخوانند اما تا ده درجه انحراف عمدی اشکالی ندارد ولی بیش از آن جایز نیست و انحراف سهوی نیز چنانچه ما بين مشرق و مغرب نماز خوانده شود، یعنی در صورتى كه كمتر از 90 درجه بوده، نمازهاى گذشته صحيح است وگرنه بايد به تدريج قضا كنند.
تعیین قبله با خورشید
با کمک خورشید در بیابان چطور قبله تعیین میشود؟
خورشید به هنگام ظهر مقابل نقطه جنوب است، هرگاه درجه انحراف قبله آن محل را از نقطه جنوب بداند پیدا کردن قبله آسان است مثلاً درجه انحراف تهران 37 درجه است اگر بهاندازه 37 درجه از نقطه جنوب بهطرف راست برگرداند قبله تهران است.
وظیفهی فردی که قبله را اشتباه اطلاع داده
چنانچه انسان بهاشتباه قبله را به مهمانهایش اشتباه بگوید و بعد از رفتن آنها بفهمد، تکلیف او چیست؟
وظیفهای ندارد ولی درصورتیکه مقدار انحراف بیش از نود درجه بوده، احتیاط آن است که اطلاع دهد.
دلیل مقدار ذکرشده در انحراف از قبله در نماز
چرا انحراف در نماز كمتر از 90 درجه بیانشده است؟
در مورد نماز روایتی در این زمینه واردشده که انحراف کمتر از 90 درجه درصورتیکه عمداً نباشد، مانعی ندارد.
نمازخواندن در نقطه مقابل کعبه در طرف دیگر کره زمین
اگر کسی در نقطه مقابل خانه خدا در آنطرف کره زمین باشد به زاویه 180 درجه از خانه خدا بهطوریکه از طرف شرق و غرب نسبت به خانه خدا به یک اندازه باشد به کدام طرف نماز بخواند؟
با توجه به بیضی بودن کره زمین، دو طرف از چهار جهت فاصله کمتر و یکسانی تا کعبه دارند و نمازخواندن به هرکدام از آن دو جهت صحیح است و بعضی تلاش کردهاند آن نقطه را پیدا کنند و در میان جزایری غیرمسکونی در اقیانوس کبیر (اقیانوس آرام) آن را یافتهاند.
امکان تغییر قبله توسط امام زمان (علیهالسلام)
آیا صحیح است که میگویند وقتیکه حضرت حجّت (عج) ظهور میکند قبله را به مزار امام حسین (علیهالسلام) تغییر میدهد؟
این روایت مخالف قرآن و روایات ثابت از طرف معصومین (علیهمالسلام) است، باید طرح و دور انداخته شود.
نحوهی نمازخواندن بر بام کعبه در حال ضرورت
شخصی که بر بام کعبه قرار دارد چنانچه در حال اضطرار باشد مثلاً وقت تنگ باشد، باید چگونه نماز بخواند و به کدام سمت باید باشد؟
باید کمی از کنار دیوار عقبتر بایستد که بخشی از پشتبام پیش روی او قرار بگیرد و نماز بخواند، به هر طرف که بخواند اشکالی ندارد.
دقیق بودن جهت قبله در روز هفتم خرداد
تعیین قبله بهوسیله خورشید در روز هفتم خرداد در ساعت سیزده و چهلوهشت دقیقه در جهت خلاف سایه اجسام عمود بر زمین دقیق است؟ اگر تفاوت فتوایی وجود دارد لطفاً بفرمایید؟
بله قبله دقیق است، از اختلاف فتوا در این مورد اطلاعی نداریم.