کسر مخارج کسب
آیا برای محاسبه خمس میتوان مخارج کسب را از درآمد کسر کرد؟
مخارجى را كه براى به دست آوردن فايده میکند، مانند خرج باربرى و دلالى و غير آن جزء مخارج كسب حساب میشود.
مخارجى را كه براى به دست آوردن فايده میکند، مانند خرج باربرى و دلالى و غير آن جزء مخارج كسب حساب میشود.
اگر در آن خانه زندگی میکرده است خمس ندارد اما درصورتیکه خانه را جهت اجاره دادن و استفاده از درآمدش خریده باشد خمس دارد و آنچه از مالالاجاره آن تا پایان سال خمسی باقی میماند آنهم خمس دارد؛ و افزایش قیمت در صورت فروش نیز مشمول خمس است ولی اگر برای تأمین زندگی در زحمت میافتد مجاز است خمس آن را به ذمّه بگيرد و هر زمان توانست بپردازد.
درصورتیکه مربوط به همان سال باشد میتوانید کسر کنید.
هرگاه در ابتداى سال براى مخارج خود قرض کند و قبل از تمام شدن سال منفعتى ببرد میتواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نماید و اگر در تمام سال منفعتى نبرد و براى مخارج خود قرض نماید میتواند قرض خود را از منافع سالهای بعد ادا کند.
قرضهایى که بر ذمّه انسان آمده خواه براى هزینه زندگى باشد یا خسارت و غرامت و یا غیر اینها، میتواند از درآمد سال آنها را ادا کند، ولى قرضهایى را که به اقساط میپردازد فقط قسطهایی را که در آن سال باید بپردازد جزء مخارج آن سال محسوب میشود.
كسى كه بدهى زيادى از خمس دارد و قادر به اداى آن نيست اگر مجتهد مصلحت ببيند ممكن است مقدارى از سهم امام علیهالسلام را به خودش ببخشد.
اگر در يك سال منفعتى نبرد، بنا بر احتياط واجب نمىتواند مخارج آن سال را از منافع سال بعد كم كند.
آنچه در آخر سال در خانه میماند مشمول خمس است و میتوانید تخمین بزنید چه اندازه از مال شما و چه اندازه از مال همسرتان است و خمس آن را بپردازید و قاعدتاً خمس آن، مبلغ زیادی نخواهد بود.
آن مقدار از پول را که شک به پرداخت خمس آن دارید باید بپردازید.
كسى كه سال خمس دارد اگر در وسط سال بميرد بايد مخارج او را تا موقع مرگش از منافع او كم كنند و خمس باقيمانده را بدهند.
اگر خمس را با حاكم شرع يا وكيل او دستگردان كند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمىتواند از منافع آن سال كسر كند، مثلاً اگر دو هزار تومان خمس بدهكار است و از منافع سال بعد بيست هزار تومان بيشتر از مخارجش دارد بايد خمس بيست هزار تومان را بدهد و دوهزارتومانی كه از باب خمس بدهكار است از بقيّه بپردازد.
هرگاه در ابتداى سال منافعى نداشته باشد و از سرمايه خرج كند، امّا پيش از تمام شدن سال منفعتى ببرد، در اين صورت مىتواند آنچه را از سرمايه برداشته از منافع كم كند.