زکات رطب و انگوری که قبل از خشک شدن مصرفشده
اگر رطب و انگور را پيش از خشك شدن مصرف كند يا به فروش برساند، تکلیف زکات آن چیست؟
در صورتى زكات آن واجب است كه خشکشده آنها بهاندازه نصاب باشد.
در صورتى زكات آن واجب است كه خشکشده آنها بهاندازه نصاب باشد.
اگر زكات خرما يا كشمش بر او واجب باشد نمىتواند زكات را از رطب تازه يا انگور بدهد (ولى میتواند رطب تازه يا انگور را به مستحق بفروشد بعد بدهى او را از باب زكات حساب كند) امّا اگر بخواهد رطب يا انگور را قبل از خشك شدن بفروشد میتواند زكات آن را از خودش بدهد.
هرگاه درخت انگور يا خرما را بخرد قيمت آن مسلماً جزءِ مخارج نيست و اگر خرما يا انگور را پيش از رسيدن بخرد احتياط واجب آن است كه پول آن را نيز از محصول كم نكند، همچنين پولى را كه براى خريد زمين مىدهد جزءِ مخارج نيست.
وزن کاه را در نصاب گندم محاسبه نمیکنند یعنی وزن خالص گندم اگر به حدنصاب برسد زکات به آن تعلق میگیرد.
کسر میشود، ضمناً اگر محصول بعد از تعلق زکات تلف شود، زکات را از محل پرداختی بیمه کسر میکنند.
وجه کاه را از مخارج زراعت کم کنند.
اگر انسان در چند شهر كه فصل آنها با يكديگر اختلاف دارد، يعنى زراعت و ميوه آنها در یکوقت به دست نمىآيد، گندم يا جو يا خرما و انگور داشته باشد، همه آنها محصول يك سال حساب میشود و چنانچه چيزى كه اوّل مىرسد بهاندازه نصاب باشد بايد زكات آن را بدهد و زكات بقيّه را هر وقت به دست آيد مىپردازد و اگر آنچه اوّل مىرسد بهاندازه نصاب نباشد، صبر مىكند تا بقيّه آن برسد، اگر رویهمرفته به مقدار نصاب شود زكات آن واجب است.
کسر اینگونه مخارج از زکات بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
درصورتیکه هرکدام از آنها هرچند به صورتی تخمینی به حدنصاب رسیده باشد باید زکاتش پرداخت شود.
زكات گندم و جو و خرما و كشمش وقتى واجب است كه به حدنصاب برسد و نصاب آنها «288 من تبريز، 45 مثقال كمتر» است كه حدود «847 كيلوگرم» برآورد شده (كمى كمتر از سه خروار).
برای اینکه مقدار زکات غلات مشخص شود باید نوع آبیاری محصولات را ملاحظه نمود، بنابراین: الف: مقدار زكات گندم و جو و خرما و انگور درصورتیکه از آب باران، يا قنات و نهر و سد و يا رطوبت زمين مشروب شود، یکدهم است. ب: مقدار زكات گندم و جو و خرما و انگور درصورتیکه با آب چاههای عميق و نيمه عميق و کمعمق، يا بهوسیله دلو و دست و حيوان از چاه يا رودخانه آب بكشد و آن را آبیاری سازد زكات آنیک بيستم است. ج: اگر زراعتى با هر دو نوع مذکور آبيارى شود درحالیکه زمین نیازی به آبیاری نوع دیگر نداشته یا اینکه آبیاری نوع دیگر بهقدری كم باشد كه بهحساب نيايد یا اصلاً اين كار تأثیری در محصول نداشته باشد بايد مطابق آنكه غالباً آبیاری شده زكات بدهد، ولى اگر از هر دو به مقدار قابلتوجهی آبیاری شده است، مثلاً نصف يا ثلث مدّت با آب باران و بقيّه با آب چاه مشروب شده، بايد زكات آن را نيمى بهحساب یکدهم و نيمى بهحساب یکبیستم بدهد.
معیار قیمت روز بذرافشانى است ولی بنا بر احتیاط مستحب مخارجى را که براى زراعت کرده از حاصل کسر نکند، همچنین قیمت تخمى را که براى زراعت پاشیده است.