عدم جواز تملّک صدقات آینده بابت پرداخت شخصی
شخصی که صدقات بستگان خود را جمعآوری نموده و در بین نیازمندان فامیل تقسیم میکند؛ چنانچه به یکی از آنها مبلغ صد هزار تومان از پول شخصی بپردازد، آیا میتواند از صدقات آینده پول خود را بردارد؟
در فرض سؤال، بنابر احتیاط واجب صحیح نیست و باید صدقات آینده را هم به فقرا بدهد.
حکم پرداخت زکات توسط فرزند بدون اجازه پدر
اگر پدری اهل زکات نباشد؛ آیا فرزند او میتواند بدون اجازه پدر، زکات او را بپردازد؟
با اجازه حاکم شرع میتواند این کار را انجام دهد.
حکم اخذ زکات از سهامداران شرکت کشاورزی بدون اطلاع آنها
شرکتی با سرمایه 250 نفر از کارکنان تشکیلشده است این شرکت با اجاره 150 هکتار زمین مزروعى به کاشت گندم و چغندرقند مبادرت نموده که پس از کسر هزینهها سود مناسبى نیز بهدستآمده است. با توجّه به تعاونى بودن شرکت و جمعآوری سرمایههای اندک و عدم تعیین محور کسب درآمد توسّط سهامداران آیا هیئتمدیره شرکت میتواند بدون اخذ اجازه از سهامداران، نسبت به کسر زکات شرعى محصولات کشاورزى اقدام نماید؟
باید به سهامداران تذکر دهند، اگر آنها خودشان اقدام نکردند، ما به شما اجازه میدهیم که زکات را به صاحبانش برسانید.
حکم زکات در صورت عدم پرداخت بدهی میت تا زمان وجوب زکات
اگر قبل از وجوب زکات فردی فوت کند و ورثه بدهی او را تا زمان وجوب زکات نپردازد تکلیف ورثه بعد از واجب شدن زکات چیست؟
هرگاه كسى كه بدهكار است و زراعتى نيز دارد فوت كند و ورثه دين او را قبل از واجب شدن زكات نپردازند، چنانچه مال میت فقط بهاندازه دين است زكات واجب نمىشود.
حکم پرداخت زکات به نرخ کشور مصرفکننده
آیا افراد خارج نشین میتوانند دیون خود را از قبیل خمس، زکات و کفاره به نرخ داخل کشور بپردازند؟ چنانچه برای مدّتی به کشور برگشته و در آنجا زندگی کنند و قصد بازگشت به خارج کشور رادارند چطور؟
در هر دو صورت میتوانند به نرخ کشوری که در آنجا مصرف میشود بپردازند.
حکم تصرّف وکيل در مال الزکاة موکّل
آیا وکیل میتواند در مال الزّکاتی که موکّل، او را وکیل در پرداخت آن کرده است تصرّف نماید؟
اگر مالك كسى را وكيل كند كه زكات مال او را بدهد چنانچه ظاهر عبارتش اين باشد كه به ديگران بدهد، خود وكيل نمىتواند چيزى از آن را بردارد، هرچند مستحق باشد، ولى اگر ظاهر عبارت عام است، خودش نيز میتواند استفاده كند.
تقدم کفاره و نذر یا خمس و زکات و قرض
کسی که هم خمس و زکات و قرض و هم کفاره و نذر بدهکار باشد اگر نتواند همه را بپردازد کدامیک بر دیگر مقدم میشود؟
هرگاه كسى بدهكار خمس يا زكات است و قرض هم دارد و اموالى از باب كفاره و نذر و مانند آن بر او نيز واجب شده، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، اگر عين مالى كه خمس يا زكات بر آن واجب شده از بين نرفته است بايد خمس و زكات را مقدم دارد و اگر از بين رفته، احتياط واجب اين است كه حق مردم را مقدّم دارد و اگر چنين كسى از دنيا برود و مال او براى همه اینها كافى نباشد به همين ترتيب عمل كنند.
جواز به ذمّه گرفتن زکات
آیا زکات را همانند خمس میتوان به ذمّه گرفت؟
درصورتیکه فعلاً توان پرداخت ندارد، مجاز است به ذمّه بگیرد.
تقدّم پرداخت زکات اموال متوفی بر بدهي
اگر كسى از دنيا برود درحالیکه زكات واجب بر ذمه اوست و هم بدهی به مردم دارد؛ در این صورت تکلیف ورثه چیست؟
هرگاه كسى از دنيا برود درحالیکه زكات واجب بر ذمّه اوست و هم بدهى به مردم دارد، چنانچه مالی که زکات به آن تعلقگرفته است موجود باشد، بايد اوّل تمام زكات را از مالى كه زكات آن واجب شده پرداخت نمایند و بعد دين او را ادا كنند.
حکم گرفتن زکات از شخصي که زکات بر او واجب نشده
اگر فقیری مالی را بهعنوان زکات قبل از وجوب آن بگیرد این کار چه حکمی دارد؟
فقيرى كه مىداند زكات بر شخصى واجب نشده، نمىتواند چيزى از باب زكات از او بگيرد و اگر بگيرد و پيش او تلف شود ضامن است، امّا اگر آن فقير به فقر خود باقى باشد مىتوان بدهى او را بعداً جهت زكات حساب كرد.
حکم زکات عواید زمینی که کافر ذمی از مسلمان خریده
اگر کافر ذمی، زمینی را از مسلمان بخرد پرداخت زکات عواید آنچه حکمی دارد؟
هرگاه کافر ذمی، یعنی کافری که بهصورت یک اقلّیّت سالم در کنار مسلمانان زندگى میکند و شرایط ذمّه را پذیرفته، زمینى را از مسلمان بخرد باید بجای زکات عواید آن، دو برابر زکات معمولی را بپردازد(بهعبارتیدیگر باید یکپنجم عواید آن را بهجای یکدهم زکات معمولى بپردازد.)