حکم ثبوت ماه با نظر مرجع تقلید
اگر حلول ماه شوال و عید فطر بر مرجع تقلید محرز شده باشد تکلیف مقلدین آن مرجع چیست؟
هرکس از گفته مراجع تقلید اطمینان به حلول شوال پیدا کنند طبق آن عمل کند.
هرکس از گفته مراجع تقلید اطمینان به حلول شوال پیدا کنند طبق آن عمل کند.
اوّل ماه از پنج طريق ثابت میشود:1- ديدن ماه با چشم، امّا ديدن با دوربين و وسايل ديگرى از اين قبيل كافى نيست.2- شهادت عدّهاى كه از گفته آنها يقين پيدا شود (هرچند عادل نباشند، همچنين هر چيزى كه مايه يقين گردد).3- شهادت دو مرد عادل، ولى اگر اين دو شاهد صفت ماه را برخلاف يكديگر بگويند، يا نشانههایی بدهند كه دليل بر اشتباه آنهاست به گفته آنها اوّل ماه ثابت نمیشود.4- گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه شعبان كه اوّل ماه رمضان با آن ثابت میشود، يا گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه رمضان كه اوّل ماه شوال ثابت مىشود (البتّه اين در صورتى است كه اوّل ماه قبل مطابق همين طرق ثابتشده باشد).5- حكم حاكم شرع، به اين صورت كه براى مجتهد عادلى اوّل ماه ثابت شود و سپس حكم كند كه آن روز اوّل ماه است، در اين صورت پيروى از او بر همه لازم است، مگر كسى كه يقين به اشتباه او دارد.
هرگاه شخص زندانى نتواند به ماه رمضان يقين پيدا كند بايد به گمان خود عمل نمايد و آن ماه را كه بيشتر احتمال میدهد كه ماه رمضان است روزه بگيرد و اگر گمان براى او حاصل نشود هرماهى را كه روزه بگيرد صحيح است، ولى احتياط واجب آن است كه اگر زندان او ادامه يابد در سال آينده نيز همان ماه را روزه بگيرد.
اوّل ماه بهوسیله تقویمها و محاسبات منجمین ثابت نمیشود، هرچند آنها اهل اطّلاع و دقّت باشند، مگر اينكه از گفته آنها يقين حاصل گردد.
رؤیت هلال حکم شرعی نیست تا نیاز به تقلید داشته باشد بلکه تشخیص موضوع است که باید برای مکلف ثابت شود و از قول هرکسی برای او ثابت شد میتواند طبق آن عمل کند، مگر اینکه بداند مستند حاکم یا مرجع تقلید اشتباه بوده، در این صورت عید حتی با حکم حاکم نیز ثابت نمیشود.
برای بلاد شرقی مانند مثال مزبور حتماً رؤیت حاصل میشود و وجود موانع مشکلی در حلول ماه ایجاد نمیکند.
میتوانند به اعلام اول ماه ایران عمل کنند.
درصورتیکه از هر منبعی اطمینان به اوّل ماه پیدا کنند شکستن روزه جایز است.
در این نوع موارد که رؤیت ماه ممکن نیست یا مشکوک است عدد سی را ملاک قرار دهند.
همه همافق نیستند ولی غالباً دارای یک افق میباشند و اگر در شهرهای مرکزی دیده شود برای سایر شهرهای ایران کافی است.