خیار غبن در معاملات مزایدهای
برخى افراد ملکى را مى فروشند، و بر اساس مبایعه نامه متعهّد مى شوند که در موعد مقرّر نسبت به انتقال رسمى ملک اقدام نمایند. و از زمان عقدِ مبایعه نامه تا زمان انتقال رسمى، طىّ چند قسط بخشى از ثمن معامله را در فاصله چند ماه به اراده و اختیار خود دریافت مى نمایند. از طرفى خریدار پس از تحویل ملک نسبت به تغییر کاربرى، تسطیح، قواره بندى و امثال آن اقدام مى نماید. پس از فرا رسیدن موعد مقرّر جهت انتقال رسمى، فروشنده مدّعى «غبن» شده، و از انتقال رسمى استنکاف مى ورزد. هرگاه عقدِ قرار دادِ مبایعه متعاقب برگزارى مزایده، و انجام کارشناسى رسمى بوده باشد، و ثمن معامله نیز بالاتر از قیمت مزایده و قیمت کارشناسى توافق شده باشد، آیا ادّعاى غبن از سوى فروشنده مسموع است؟
چنانچه این معامله در مزایده صورت گرفته، و مفهوم مزایده در عرف توجّه به غبن و اسقاط آن است، فروشنده حقّ ادّعاى خیار غبن ندارد; ولى اگر معامله خارج از مزایده صورت گرفته باشد، و فروشنده بتواند اثبات کند که در زمان معامله مغبون بوده، خیار غبن دارد. و اگر نتواند اثبات کند، ادّعاى او پذیرفته نیست.
شرایط خریدار و فروشنده
برای معامله کردن خریدار و فروشنده چه شرایطی باید داشته باشند؟
براى خريدار و فروشنده چند چيز شرط است: 1- بالغ بودن 2- عاقل بودن 3- ممنوعالتّصرّف در اموال نبودن (مانند كسانى كه به خاطر ورشكستگى از طرف حاكم شرع از تصرّف در اموالشان جلوگيرى شدهاند). 4- طرفين قصد جدی براى معامله داشته باشند، پس اگر به شوخى بگويد مالم را فروختم اثرى ندارد. 5- كسى آنها را مجبور نكرده باشد. 6- جنسى را كه خریدوفروش مىكنند ملك آنها باشد يا از طرف مالك وكيل بوده، يا ولی صغير باشند.
دریافت پول در برابر شرکت در مزایده
برای شرکت در مزایده، از شرکتکنندگان در این مزایده مبلغی دریافت میشود. این کار چه حکمی دارد؟
هرگاه برای شرکت در مزایده پول عادلانهای میگیرند مانعی ندارد.
اشتباه در نوع جنس خریداریشده
بذرى بهعنوان بذر شبدر خریدهام، ولى تماماً بذر علف درآمده است، آیا فروشنده ضامن تمام هزینه کشت و بذر میباشد، یا فقط به همان مقدار بذر، یا قیمت آن بدهکار است؟ در صورت اخیر، قیمت روز معامله، یا قیمت فعلى را باید بپردازد؟
اولاً اگر معامله بهصورت شخصى انجامشده باطل است، و باید پول آن را بپردازد. و اگر فاصله زمانى و تورّم زیاد بوده، به قیمت روز باید بپردازد. و اگر معامله بهصورت کلی انجامشده، یعنى فلان مقدار تخم شبدر را فروخته، باید تخم شبدر را تحویل دهد. ثانیاً هرگونه خسارتى را که از این ناحیه متوجّه کشاورز شده باید جبران کند، و یا باهم مصالحه کنند.
اقدام به قاچاق به جهت تعمیم آن بین مردم
با عنایت به اینکه در مناطق مرزى اجناس و کالاهاى ضرورى مردم، از قبیل نفت، بنزین، آرد و مانند آن، خارج از سیستم دولتى، و بدون مجوّز قانونى، و بهصورت قاچاق مورد معامله واقع، و از مرز به خارج از کشور منتقل میشود، و این موضوع بهصورت فراگیر انجام میپذیرد. سؤال این است که با این اوصاف خریدوفروش ارزاق و کالاهاى ضرورى بهمنظور قاچاق آنها چه حکمی دارد؟ آیا صرف تعمیم موضوع، و اطّلاع داشتن، و حتّى دخیل بودن بعضى از مسؤولین و موثّقین منطقه، میتواند مجوّز شرعى محسوب شود؟
قاچاق کالا (یعنى ورود غیرقانونی آن از مرزها) برخلاف دستور شرع است. کمک کردن به قاچاقچیان در امر قاچاق جایز نیست و درآمد آن نیز اشکال دارد و تعمیم آن دلیل بر جواز نیست. بنابراین از وجوهى که از این طریق به دست میآید باید پرهیز کرد.
استفاده از موتور جستجوی گوگل
با عنایت به اسراییلی بودن موتورجستجوی گوگل و کسب درآمد این شرکت از استفاده کاربران اقدام به آن چه حکمی دارد؟
در صورتی که موجب تقویت اسرائیل و یا سوء استفاده در امور جاسوسی نشود مانعی ندارد.
معامله سهام شرکتی که قوانینش را سهامداران مشخص میکنند
با توجّه به اینکه سرمایه شرکتهای سهامى به تعدادى سهام تقسیم میشود و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمى آنهاست و ازجمله حقوق صاحبان سهم عبارت است ازالف) تقسیم منابع به نسبت تعداد سهام بین سهامداران.ب) اداره شرکت، افزایش سرمایه، انحلال و غیره بر اساس مواد اساسنامهای است که قبلاً چگونگى آنها مشخصشده و معمولاً بر مبناى اکثریت آراى سهامداران (که هر سهامدارى به تعداد سهامش داراى رأى است) تصمیمگیری مینمایند.خریدوفروش سهام این شرکتها به شرح فوق چگونه است؟
چنانچه با علم و آگاهى، شرایط فوق را پذیرفتهاند و شرکت کار مشروعى را انجام میدهد، مانعى دارد.
دریافت کرایه بابت بازی کودکان در گیم نت
با توجه به اینکه از شرایط فروشنده و خریدار بالغ بودن است. حکم شغل افرادی که در گیم نتها فعالیت میکنند به جهت اینکه اکثراً کودکان در اینگونه محلها مراجعه میکنند و طرف معامله هستند چیست؟
درصورتیکه مطمئن باشید که پدر آنها راضی به این معامله هست مانعی ندارد.
خریدوفروش پروانه کسب
با توجه به اینکه پروانه مطب و یا موافقت اصولی و مجوز تأسیس کلینیک تخصصی پزشکی که به افراد واجد شرایط مانند پزشک متخصص اعطا میگردد حال سؤال این است که آیا شرعاً خریدوفروش و یا واگذاری اینگونه مجوزها درصورتیکه نهاد اعطاکننده اینگونه مجوزها خریدوفروش و انتقال و واگذاری آنها را منع نمودهاند جایز میباشد؟
خریدوفروش آن در فرض سؤال جایز نیست، از قوانین حکومت اسلامی تخلف نکنید.
تأثیر اختلاف شهرها در وزن و پيمانه و شمارش اجناس در حکم ربا
با توجه به اینکه نحوه محاسبه مقدار اجناس در شهرهای مختلف تفاوت دارد در این صورت حکم گرفتن زیادی در آن شهرها چیست؟
در معامله یک نوع جنس در بعضی موارد جنسهایی كه در بعضى از شهرها با وزن يا پيمانه فروخته مىشود ولی در بعضى از شهرها با شماره (مانند تخممرغ كه امروز در بعضى از مناطق با وزن و در بعضى با شماره مىفروشند) هرگاه در شهرى كه با وزن يا پيمانه مىفروشند زيادتر بگيرند ربا و حرام است و در شهر ديگر اشكال ندارد.
عقد تورق
با توجه به اینکه اینکه امام (ره) بیع العینه را که شبیه عقد تورق دانسته و حکم به حرمت آن داده و آنها در حکم ربا دانستند، نظر معظم له در مورد عقد تورق چیست؟
هرگاه منظور همان است که مشتری آن را به شخص سوم میفروشد اشکالی ندارد و منظور حضرت امام (ره) این است که معامله بر اساس ربا جدی نیست بنابراین معامله صحیح نیست.