سرقت نرم افزار از سایت های اینترنتی دشمن
آیا جایز است از طریق اینترنت از سایتهای دشمن که ما راتحریم کرده اند جنس اینترنتی یا نرم افزار سرقت کنیم؟
با توجه به اینکه این امور باعث بدنمایی چهره مسلمین با ایمان می شود باید از این امور اجتناب کرد.
انحصار تجارت کالاهای اساسی
آیا انحصار تجارت در کالاهاى اساسى، از نظر شرع صحیح است؟
انحصار در تجارت اگر مثلا از سوى یک کارخانه باشد که بگوید: «تولیدات خود را منحصراً در اختیار یک نماینده قرار مى دهد» اشکالى ندارد، و اگر منظور این باشد که شخص یا گروهى منحصراً حق فروش چیزى را داشته باشند، و دیگران نداشته باشند، چنین چیزى نامشروع است، مگر این که حکومت اسلامى روى مصالحى چنین چیزى را لازم و ضرورى بشمارد.
دانلود کتب دیگران از سایتی که اجازه کلی از ناشران داشته
آیا از نرم افزار های شرکتی که در باره حقوق مولفان و ناشران گفته که ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﺣﻘﻮﻕ مادي و ﻣﻌﻨﻮﯼ ﻣﻮﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺗﻮﺍﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﯿﻢ و تا كنون موفق به اخذ بيش از ده هزار مجوز از مولفين و ناشرين بوده ايم، اکنون اعلام میداریم ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﻣﻮﻟﻒ ﻭ ﯾﺎ ﻧﺎﺷﺮ با اعلام به ما، بلافاصله ﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ.» می توانیم استفاده کنیم؟
صاحب سایت تنها مواردی را می تواند جهت استفاده عموم در سایت خود قرار دهد که صاحبان اثر راضی باشند و این تعبیر که حداکثر توانمان را به کار گرفته ایم تا بتوانیم رضایت آنها را جلب کنیم دلالت بر جلب رضایت قطعی ندارد بنابر این شما هم نمی توانید استفاده کنید مگر اینکه از راه دیگری یقین به رضایت صاحبان اثر پیدا کنید.
کپی برداری از طرحهای شایع در بازار
آیا از مانتوهائی که معلوم نیست طراح آن کیست و به وفور در بازار موجود است می توان عکس گرفت و از روی آن مانتو برای خود دوخت؟
در فرض سوال مانعی ندارد ولی اگر خصوصیت مهمی داشته باشد و عقلاء برای طراح آن حقی قائل باشند بدون اجازه او جایز نیست.
لفظی یا کتبی بودن شرط عدم جواز تکثیر
آيا در ضمن فروش برنامههاى كامپيوترى مىتوان شرط عدم تكثير كرد؟ آيا نوشتن اين شرط در ابتداى اين برنامهها كفايت مىكند، يا بايد لفظاً و به هنگام فروش گفته شود؟
شرط در ضمن معامله به هر صورت باشد تفاوت نمىكند بلكه بدون شرط نيز تكثير جايز نيست.
ضبط برنامه سخنرانی و مداحی
در مورد ضبط و کپی سخنرانی های مذهبی و مداحی آیا می توان اصل را بر جواز گذاشت تا زمانی که خلاف آن ثابت شود؟
نسبت به ضبط برنامه سخنرانی و مداحی اصل بر جواز است.
نهی استاد از ضبط تدریس و حرمت تکلیفی یا وضعی بودن ضبط کردن
اگر استادى در درس اعلام كند كه «من رضايت ندارم فردى درس مرا ضبط و تكثير كند» اما كسى اين كار را كرد آيا فقط تكليفا مرتكب حرام شده يا از نظر وضعى حرف استاد نافذ بوده واين شاگرد مالك مطالب ضبط شده نيست؟
در چنين مواردى حرمت وضعى وجود ندارد مگر اينكه محتواى اين درس يا طريقه تدريس، داراى نكته خاصى بوده و منحصر به فرد باشد كه مشابه آن در ديگر دروس يا تدريسها نباشد، مثل كتبى كه تأليف مىشود، در چنين مواردى حرمت وضعى بعيد نيست و بدون رضايت صاحب اصلى آن، ديگران نمىتوانند آن را خريد و فروش كنند و مالك نيستند البته در تمام اين موارد حرمت تكليفى نيز قطعى نيست.
