در شرایط فعلی حج بر شما واجب نیست و می‌توانید وجه خود را باز پس گیرید. البته اگر بعداً مستطیع شوید باید حج را بجا آورید.
اگر قبلاً حج بر او واجب نشده و قبل از فرارسیدن نوبت جز با قرض نمى‌تواند به مکه برود، چنين شخصى مستطيع نيست و حج او حجةالاسلام محسوب نمى‌شود، مگر این‌که نوبت خود را، كه براى آن ثبت‌نام كرده، در مقابل آن به وام‌دهنده واگذار نمايد.
كسى كه از نظر مالى استطاعت دارد، ولى از جهت بدنى يا باز بودن راه مستطيع نيست (يعنى در موقع حج، استطاعت بدنى ندارد، يا راه براى او باز نيست)، حق دارد پول خود را در ساير امور زندگى هزينه نموده، و خويش را از استطاعت مالى خارج كند؛ هر چند بداند در سالهاى آينده از آن جهات نيز استطاعت پيدا مى‌كند، ولى اگر از اين دو جهت هم مستطيع است، و فقط وسايل رفتن را تهيّه نكرده، يا وقت حج نرسيده، نمى‌تواند خود را از استطاعت خارج نمايد؛ و اگر چنين كند حج بر او واجب شده، و بايد به هر شكل ممكن به حج برود.كسى كه ازنظر مالى استطاعت دارد، ولى از جهت بدنى يا باز بودن راه مستطيع نيست (يعنى در موقع حج، استطاعت بدنى ندارد، يا راه براى او بازنیست)، حق دارد پول خود را در ساير امور زندگى هزينه نموده و خويش را از استطاعت مالى خارج كند؛ هرچند بداند در سال‌های آينده از آن جهات نيز استطاعت پيدا مى‌كند، ولى اگر از اين دو جهت هم مستطيع است و فقط وسايل رفتن را تهيّه نكرده، يا وقت حج نرسيده، نمى‌تواند خود را از استطاعت خارج نمايد؛ و اگر چنين كند حج بر او واجب شده و بايد به هر شكل ممكن به حج برود.
كسى كه هزينه حج را دارد، ولى بدهكار نيز مى‌باشد، چنانچه بدهى او مدّت دار است و مطمئن باشد كه به هنگام رسيدن زمان بدهى، قدرت بر پرداخت آن خواهد داشت، واجب است به حج برود. همچنين درصورتی‌که وقت پرداخت بدهى رسيده، ولى طلبكار راضى به تأخیر بازپرداخت بدهى باشد و بدهكار مطمئن است كه به هنگام مطالبه طلبكار، مى‌تواند بدهى‌اش را ادا كند، در اين صورت نيز واجب الحج است. در غير اين دو صورت، بدهكار واجب الحج نخواهد بود.
درصورتی‌که زن اصرار به گرفتن مهريّه خود ندارد، مستطيع است.
درصورتی‌که دیه از طریق مشروع باشد و بتواند با آن زیارت خانه خدا برود و زندگی او مختل نشود حج واجب است.
کسی که استطاعت دارد باید مخارج مقدماتی، از قبیل تهيّه گذرنامه، ويزا، هزينه آزمایش‌های بهداشتى و مانند آن را بپردازد؛ و چنانچه قدرت پرداخت این‌گونه مخارج را نداشته باشد، مستطيع نيست.
هرگاه شخص مستطيع پول نقد نداشته باشد، ولى مستغلات یا وسايل و اجناس فراوانى دارد كه به آن نياز ندارد و اگر بفروشد مى‌تواند با پول حاصل از آن به حج برود، بايد چنين كند؛ هرچند به قيمت روز از او نخرند؛ اما اگر كسى زمين يا چيز ديگرى از اموالش را بفروشد كه منزل مسكونى تهيّه كند، در صورت نياز به منزل مسكونى و قصد تهيّه آن، مستطيع نمى‌شود.
جايز است از مال زكات يا سهم امام بگيرند و حج به‌جا آورند و اين حج، حج واجب محسوب می‌شود.
چنانچه شخصى تنها از طريق ثبت‌نام و قرار گرفتن در نوبت قادر بر انجام حج بوده و ثبت‌نام كرده و به هنگام ثبت‌نام بقيّه هزينه‌هاى حج و ديگر شرايط استطاعت را داشته، امّا هنگامی‌که نوبتش رسيده براثر گران شدن هزينه حج، يا تورّم شديد و پايين آمدن ارزش پس‌اندازش، يا هزينه‌هاى پس از سفر كه در محيط او اجتناب‌ناپذير است، نتواند بقيّه هزينه‌ها را تأمين كند واجب نيست به حج برود و مستطيع به شمار نمى‌رود.
چنانچه منزل استيجارى براى شما كافى است و نياز قابل توجّه‌ی به ماشین‌سواری نداريد در فرض مسئله، هر دو نفرتان مستطيع هستيد و حج بر شما و ايشان واجب است.
كسى كه نياز به ازدواج دارد و بيش از مخارج آن، پولى براى حج ندارد، مستطيع نيست و حج بر او واجب نمی‌شود. همچنین اگر شخصى خود نياز به ازدواج ندارد، امّا يكى از افراد تحت تكفّلش شدیداً نياز به ازدواج دارد و مقدار پولى دارد كه براى يكى از اين دو امر (حج یا ازدواج) كافى است، مستطيع محسوب نمى‌شود و بايد پس‌انداز مذكور را صرف ازدواج آن فرد كند.
