وقف سپرده و سهام به شرط استفاده از سود آن در زمان حیات
شخصى تصميم دارد مبلغ سپرده سرمايهگذارى خود در بانك، و نيز سهام مشخّصى را وقف آستان حضرت عبدالعظيم (ع) كند: به شرط آن كه تا خود زنده است از سود سپردهگذارى و سهام استفاده نموده و پس از مرگ وی، ملحق به وقف بشود، آيا چنين وقفى صحيح است؟
به فتواى ما جايز است.
خمس سهام اهدایی به فرزند در زمان کودکی
اگر پدری سهامی را که خریداری نموده، به فرزند خردسال خود هدیه کند؛ اکنونکه فرزند بالغ شده است وظیفهای او نسبت به پرداخت خمس اصل سهام و سود حاصله ازآنچه است؟
اگر فرزند یک سال بعد از بلوغ صاحب آن بود باید خمس اصل سهام (بنا بر احتیاط واجب) بدهد و اگر بعد از یک سال سودی از آن بهدستآمده است و مصرف نشده است باید خمس سود را نیز بدهد.
تبدیل سکه های فروخته شده به سهام توسط بانک
آیا این مطلب که بانک سکه های فروخته شده به مردم را در صورت تمایل آنان به سهام تبدیل می کند از نظر شرعی درست است؟
در صورتی که سود را بر اساس عقود شرعیه مانند مضاربه بدهند مانعی ندارد.
شرط وام در ازای خرید سهام
اخیرا یکی از بانک ها، برای خرید مسکن،با خرید 3 میلیون تومان سهام بانک مسکن 20 میلیون تومان وام میدهد، حکم چنین وامی چیست؟
اگر منظور این است در معامله سهام خریدار شرط کند که چنین وامی بگیرد اشکالی ندارد ولی اگر در دادن فروشنده شرط کند که سهام را بخرند نوعی رباست.
تقسیم ضرر به نسبت سهام شرکا بین آنان
اینجانب در یک امر تجارى با سه نفر از دوستان شریک شدم. پس از مدّتى شرکت به علّت سهلانگاری یکى از شرکا زیان نمود و صندوق شرکت مواجه با کسرى شد، من حاضر به پرداخت سهم ضرر خود میباشم، امّا شریک مذکور که صندوقدار شرکت است، اظهار میدارد چون سایر شرکا ضرر را قبول ندارند و حاضر به پرداخت سهم خود نیستند، شما باید سهم آنها را نیز بپردازید. آیا اینجانب، با توجّه به اینکه هیچگونه تضمینى در مورد سایر شرکا ندادهام، ملزم به پرداختن سهم سایر شرکا نیز هستم؟
اگر قرارداد خاصی نباشد همه شرکا به نسبت سهام خود باید زیان را بپردازند و کسى مسئول پرداخت زیان دیگران نیست.
تعهد به دادن امتیاز خاص به خریداران سهام بدون محاسبه سود واقعی معامله
مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصی به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر میگیرند. «درصورتیکه سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام بهعنوان ارزشافزوده به وى پرداخت خواهند کرد.»برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت موردنظر مینمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسشهای ذیل اعلام فرمایید: 1ـ مؤسّسان شرکت، 20% موردنظر را تحت عنوان «ارزشافزوده» مطرح نمودهاند. با توجّه به اینکه هنگام پرداخت این مبلغ در مورد این موضوع که 20% به ارزش سهم افزودهشده، یا نه تحقیق و بررسى صورت نمیگیرد و برفرض انجام بررسى، نتیجه دیگرى عاید میشود (بدین معنا که ارزش واقعى سهم کمتر از مجموع مبلغ اسمى سهم و 20% موردنظر میباشد)، تعهّد مزبور از جهت شرعى چه حکمیدارد؟2ـ حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزشافزوده تضمینشده، بدون اینکه مبتنى بر معامله خاصی بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟
1. این تعهّد اشکالى ندارد و لازم الوفاست. 2. هرگاه تعهّد کردهاند آن سهام را به این قیمت خریدارى کنند، باید به این تعهّد عمل شود.
عدم تعلق درآمد ماهیانه سهام به کسی که سهمش از کل سرمایه خارجشده
از سهم خانه، ماشین، تلفن و سرمایه آزمایشگاهى که با یک نفر شریک بودهام، به مادر شوهرم تفویض شده است. آیا بعد از اینکه سهم ایشان از کل سرمایه داده شد، آیا درآمد ماهیانه نیز به ایشان تعلّق میگیرد؟
اگر منظور این است که سهم او را خارج کردهاید، در این صورت از درآمد چیزى به او نمیرسد; ولى اگر سهم او در این اموال الآن موجود است، در درآمد نیز شریک است.
سود سهام رستورانی که در آن مشروب سرو میشود
من در شرکتی سهامدارم که صاحب یک رستوران در اروپا میباشد. در آن رستوران نوشابههایی که در آنها مشروب هم هست در کنار غذا به مشتریان داده میشود. حکم سود این سهام چیست؟
سود سهام شما مانعی ندارد ولی آن مقدار که میدانید مشروبات است معادل آن را به افراد نیازمند بدهید.
قرض دادن پول تعدادی سهام با شرط برگرداندن همان تعداد سهام با سودش
فردی حدود 5 هزار عدد سهام شرکتی را معادل 2 میلیون تومان فروخت تا به من برای خرید منزل قرض بدهد. منتهی ایشان شرط کرد که من پول نمیخواهم و مبلغ 2 میلیون هم مهم نیست. بلکه باید به همین تعداد سهام برای من خرید کنی و سودی که مجمع اعلام میکند را نیز (چه بهصورت پولی چه بهصورت افزایش سرمایه) در اختیار بنده قرار دهی. آیا این ربا نیست و مشکل شرعی ندارد؟
اگر بهعنوان وام داده باشد نمیتواند چنین شرطی کند ولی اگر بگوید من فلان تعداد سهام با سودش از تو در مقابل این مبلغ خریداری میکنم در این صورت مانعی ندارد.