مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر وارث فقط زن يا شوهر و جدّ و جدّه پدرى (يا پدر و مادرى) با برادر و خواهر ابوینی باشند ، زن يا شوهر، ارث خود مى برند و جد، حکم يک برادر و جدّه، حکم يک خواهر را دارد و ارث را در ميان خود چنان تقسيم مى کنند که سهم هر مرد دو برابر سهم زن شود.

به فتوای ما باید هر فرد تابع مرجع خود باشد و اگر مرجع امری را اجازه نمی‌دهد یا گرفتن وجهی را جایز نمی‌داند هرچند قانونی باشد اقدام نکند.

با توجه به اينکه اين وصيت پدربزرگ درواقع نوعي هديه است بين ورثه مادر مرحومتان به‌صورت مساوي تقسيم می‌شود.

هرگاه وارث ميّت عمو و عمّه و دايى و خاله پدر و عمو و عمّه و دايى و خاله مادر او باشد، مال او سه سهم می‌شود، يك سهم به عمو و عمّه و دايى و خاله مادر ميّت مى‏رسد (و آنها بنا بر احتياط واجب در تقسيم آن مصالحه مى‏كنند) و دو سهم ديگر را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت را دايى و خاله پدر ميّت، به‌طور مساوى ميان خود تقسيم مى‏كنند و دو قسمت ديگر آن به عمو و عمّه پدر ميّت مى‏رسد (و سهم عمو دو برابر عمّه است).

هرگاه وارث فقط دايى و خاله پدرى و دايى و خاله مادرى و دايى و خاله پدر و مادرى باشد، دايى و خاله پدرى ارث نمى‏برند و بايد مال را سه قسمت كنند، يك سهم آن را دايى و خاله مادرى به‏طور مساوى تقسيم مى‏كنند و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى مى‏رسد، آنها هم به‌طور مساوى ميان خود تقسيم مى‏كنند.

هرگاه وارث فقط يك دايى يا يك خاله باشد همه مال به او مى‏رسد و اگر هم دايى و هم خاله باشد (و همه پدر و مادرى يا پدرى يا مادرى باشند) مال به‌طور مساوى ميان آنها قسمت می‌شود و احتياط مستحب آن است كه با يكديگر مصالحه كنند.

هرگاه وارث ميّت فقط جد و جدّه پدرى باشند، مال سه قسمت می‌شود دو قسمت را جد و يك قسمت را جدّه می‌برد و اگر جد و جدّه مادرى باشند مال به‌طور مساوى ميان آنها تقسيم می‌شود.

درصورتی‌که این وصیت به‌ضمیمه سایر وصایای میّت بیش از ثلت اموال وی نباشد عمل به آن لازم است؛ یعنی اضافه سهم دختران از ثلث پرداخته می‌شود؛ و اگر اضافه بر ثلث باشد، تنها به مقدار ثلث جایز است.

هرگاه وارث ميّت فقط پدر و چند دختر، يا مادر و چند دختر باشد مال را پنج قسمت مى‏كنند، يك قسمت را پدر يا مادر می‌برد و چهار قسمت ديگر سهم دخترهاست كه به‌طور مساوى ميان خودشان تقسيم مى‏كنند؛ که در اینجا سهم هر دختر با پدر مساوی می‌شود.

هرگاه وارث فقط يك خواهر يا يك برادر مادرى باشد كه از پدر با ميّت جداست تمام مال به او مى‏رسد؛ و اگرچند برادر مادرى، يا چند خواهر مادرى، يا چند برادر و خواهر مادرى باشند، درهرصورت مال به‌طور مساوى ميان آنها تقسيم می‌شود.

اگر تقدّم آن بر فوت پدر و مادر معلوم نشود حكم به تأخّر آن می‌شود.

زمان واقعى شهادت معيار ارث است.