ارث زن از چاه و قنات
آیا زن، از آب قنات یا چاه ارث می‌برد؟
فقط از آن مقدار آبى که در حال مرگ شوهر در آن موجود است ارث می‌برد.
حکم مجرای آب قنات در ارث
مجرای آب قنات و مانند آن و نیز آجر و چیزهایی که در ساختمان به‌کاررفته در حكم زمین است یا ساختمان؟
مجراى آب قنات و مانند آن حكم زمين را دارد و آجر و چيزهايى كه در آن بكار رفته در حكم ساختمان است.
ادله فقهی ارث زن از بنا و محرومیت وی از زمین
با توجّه به اینکه در کتب تفسیر، آیه 12 سوره نساء را به‌طور مطلق تفسیر کرده‌اند، دلیل فقهى ارث بردن زوجه از قیمت هوایى بناها و درختان چیست؟
دلیل این مسئله روایاتى است که از معصومین (علیهم‌السلام) رسیده که آیات را تخصیص می‌زند و تخصیص آیات ارث منحصر به این مورد نیست، بلکه این مطلب در موارد متعدّد در فقه شیعه و اهل سنّت دیده می‌شود. براى آگاهى بیشتر به جواهر الکلام جلد 39 مراجعه کنید
ارث زن از زمینی که جایگزین باغ شده است
شخصى در زمان حیات خود، صاحب قطعه باغى بوده است. ده سال پس از فوت نامبرده قطعه باغ مزبور در طرح ساخت‌وساز شهرى و در مسیر خیابان قرارگرفته است و شهردارى معادل آن، زمینى داده است، حال زمین مزبور به فروش رفته است، با توجّه به برگ حصر وراثت که یک‌هشتم اموال منقول و بهاى اعیانى غیرمنقول سهم زن قید گردیده و سند مالکیت زوجه نیز بر این اساس تنظیم‌شده، آیا زوجه آن مرحوم در یک‌هشتم آن مقدار زمین که به‌جای درخت باغ داده‌اند ذی‌حق است، یا یک‌هشتم بهاى اعیانى زمان بعد از فوت شوهرش ملاک است و او ذی‌حق نیست؟
آن زن مالک ثُمن بهاى اعیانى در زمان فوت است و اگر باگذشت زمان قیمت اعیانى بالا رفته و زمین مزبور به‌عنوان قیمت آن پرداخت شده است، زن در آن زمین سهیم است.
نحوه قیمت‌گذاری ساختمان و درخت و مانند آن جهت تعیین ارث زن
در تقسیم ارث، ساختمان و درخت و دیگر اموال هوایی را چگونه قیمت‌گذاری می‌کنند؟
بايد چنين حساب كنند كه اگر آنها با دادن مال‌الاجاره در آن زمين باقى بماند چقدر ارزش دارد، پس سهم زن را از قيمت آن بدهند؛ مثلاً یک درخت گردو در زمین ملکی ده تومان ارزش دارد اما اگر همین درخت در زمین اجاره‌ای باشد هفت تومان قیمت‌گذاری می‌شود، در این صورت زن از هفت تومان ارث می‌برد.
تعارض شرع و قانون در ارث بردن زن از زمین‌های شوهر
با توجه به تصویب قانون در مجلس مبنی بر اینکه زن از زمین ارث ببرد، تکلیف مقلدین معظم له در این رابطه چیست؟
این قانون به نظر مشهور علمای احیاء و اموات برخلاف شرع است و شورای نگهبان نیز با آن مخالف بودند ولی به جهاتی سکوت کردند. درهرصورت قانون شرع این است که زن فقط از قیمت اعیانی ارث می‌برد.
تقلیل ارث زن چنانچه ورثه میت نوه‌های او باشند
چنانچه ورثه میت، نوه‌های او باشند آیا سهم‌الارث همسر او یک‌هشتم است یا یک‌چهارم؟
در فرض سؤال که نوه‌های آن مرد زنده هستند زوجه بیش از یک‌هشتم نمی‌برد.
ارث زن و شوهر باوجود هرکدام از طبقات سه‌گانه
زن و شوهر در چه صورتی از هم ارث می‌برند؟
زن و شوهر دائم باوجود هرکدام از طبقات سه‌گانه، از هم ارث می‌برند.
تکلیف ارث در صورت پیدا شدن وارث نسبی در ضمان جریره
طبق آنچه در متون فقهى آمده ضامن جریره در صورتى ارث می‌برد که مضمون وارث نسبى و آزادکننده نداشته باشد. با عنایت به مطلب فوق، اگر ضامن جریره دیه خطایى مضمون خود را پرداخت کند و بعد از آن وارث نسبى لاحق شود، کدام‌یک ارث می‌برند؟
در چنین صورتى ضامن جریره می‌تواند دیه را باز پس بگیرد یعنى نه ارث می‌برد و نه دیه را می‌پردازد.
ارث مسلمان و کافر از همدیگر
آیا مسلمان از کافر و بالعکس ارث می‌برد؟
مسلمان از كافر ارث می‌برد، ولى كافر اگرچه پدر يا پسر ميّت باشد از مسلمان ارث نمی‌برد.
ارث قاتل جنین از سهم‌الارث او
اگر جنينى كه يكى از وراث است توسط يكى ديگر از وارثان قبل از تولد به قتل برسد (به دليل اینکه سهم‌الارث بيشترى به قاتل برسد و يكى از وارثان حذف شود) اولاً: آيا شخص قاتل به همان سهم‌الارث خود دست خواهد يافت يا به دليل قتل يكى از وارثان از ارث محروم خواهد شد؟ ثانیاً: تكليف ارث آن جنين كه قبل از تولد به قتل رسيده است چيست؟
سهم‌الارث را می‌برد ولی باید دیه جنین را بپردازد و جنین تا متولد نشود ارثی ندارد.
