دخالت اوقاف در موقوفه ای که متولی دارد
جد مادری بنده وصیت کرده است که یک سوم از باغش برای خودش باشد و پسر بزرگ خود را متولی قرار داده که پس از خرج و مخارج مابقی پول حاصل از درامد آن یک سوم را صرف خرید لباس برای یتیم صغیر در اول دی ماه هر سال کند آیا اداره اوقاف در این وصیت میتواند دخول کند یا خیر ؟
عمل به وقف بر عهده متولی است نه اداره اوقاف مگر اینکه متولی به وظیفه خود عمل نکند.
شک در وقف منفعت یا وقف انتفاع موقوفه
زمینی در کنار مسجدی برای مسجد وقف شده است ولی معلوم نیست که وقف منفعت است یا انتفاع بفرمایید تکلیف چیست؟
احتیاط واجب این است که وقف منفعت باشد.
پس گرفتن موقوفه از اوقاف که طبق وصیت به آنجا داده شده
مرحوم پدرم با کمک مالی عده ای اقدام به خرید یک باب زمین جهت حسینیه ی نمودند و ضمن احداث و ساخت، سند حسینیه بنام پدرم و پنج نفر دیگر انتقال یافت، اکنون پس از گذشت چند سال بعد از فوت پدرم بنابر وصیت مرحوم اینجانب فرزند ارشد با نظر موافق کل ورثه اقدام به انتقال سند به اداره ی اوقاف نموده ایم که با مخالفت عده ای از موسسین روبرو گردیده مبنی بر اینکه اسناد مالکیت حسینیه را که به نام پدرتان میباشد را به نام موسسه ی خیریه صاحب الزمان انتقال دهید نه اداره ی اوقاف، لذا با توجه به وصیت مرحوم از نظر شرعی اینجانب را راهنمایی فرمایید که این سند به نام موسسه ی خیریه انتقال یابد یا اداره ی اوقاف تا مرضی حق تعالی قرار گیرد.
اگر پدر محلی خاصی را برای تحویل دادن معین نکرده و تحویل اوقاف داده اند لازم نیست بازپس گرفته شود.
شرط فروش یا تبدیل اموال موقوفه منقطع الاول
شخصی بخواهد اموال را در زمان حیات وقف منقطع الاول کند بطوریکه تا زمان حیات اختیار استفاده داشته باشد می تواند اصل اموال را تعویض یا تبدیل به احسن نماید و یا اگر مساله غیر مترقبه ای پیش آمد قسمتی از مال را بفروشد و هزینه کند؟
اگر بگوید اموالم بعد از مرگ وقف باشد وقف باطل است و هرگاه زمین را وقف کرده و منافع آن را مادام الحیاة برای خود نگه داشته، نمی تواند تغییر دهد.
شرط فروش موقوفه هنگام وقف
اگر واقفی در هنگام وقف شرط کند که موقوفه او بفروش برسد، حکم آن چیست؟
چنین شرطی مخالف مقتضای وقف است و وقف باطل می شود.
قرض الحسنه دادن درآمد موقوفه مسجد
مسجد محل ما خانه ای دارد که فقط زمین آن وقف است؛ آیا در آمد اجاره ی آن را می توان در صندوق قرض الحسنه ای که به نام خود مسجد است گذاشت و برای وام قرض الحسنه به عموم مردم یا نماز گزاران و دست اندکاران مسجد موارد زیر استفاده کرد؟
هرگاه زمین وقف است مال الاجاره زمین مطابق وقف عمل می شود اگر اضافه آمد می توانند در کار خیر استفاده کند.
اضافه بودن درآمد موقوفه از مورد مصرف
شخصی ملکی را وقف نموده است تا از درآمد موقوفه در مسجد خاصی در ماه مبارک خرما جهت افطاری به نمازگزاران داده شود اما درآمد موقوفه زیاد است و از مصرف متعارف زیاد می آید سوال این است که آیا متولی مازاد را میتواند در مطلق امور خیر مصرف نماید یا باید در موضوعات نزدیک به نیت واقف مصرف نمود؟
در فرض سوال در مساجد دیگر طبق نیت واقف مصرف شود.
اختلاف واقفین زمین در مسجد و حسینیه موقوفه
مسجدی را می خواهند توسعه بدهند و بزرگش کنند ولی نصفش بشود حسینیه که خانمها که عذر شرعی دارند بتوانند در مراسمها شرکت کنند به اسم حسینیه ساخته شده و صیغه مسجد هم خوانده نشده حالا بعد دو سال صاحب زمین که دو برادر هستند یکی ار آنها گفته که من وقف مسجد کردم دیگری هم گفته وقف حسینیه کردم تا همه بتوانند در همه مراسمها شرکت کنند فردی که وقف حسینیه کرده از دنیا رفته حالا تکلیف چیست؟
باید مطابق وقف عمل کنند و نمی توانند مسجد را تبدیل به حسینیه کنند ولی تبدیل قسمتی از حیاط مسجد به حسینیه مانعی ندارد.
نیاز به متولی داشتن مسجد دارای موقوفه
در متن قرارداد فی ما بین دو نفر، طرف اول و طرف دوم قرارداد متعهد می گردند که طرف اول زمینی را خریداری نماید و پس از وقف آن زمین را در اختیار طرف دوم به منظور ساخت مسجد و رقبات آن قرار دهد؛ حال سؤال این است که واقف عرصه فوق الذکر طرف اول قرارداد خواهد بود یا طرف دوم ؟ و طرف مقابل واقف چه حکم شرعی (ارتباط قانونی) با زمین وقف شده را دارا است؟ با توجه به اینکه طرف دوّم در سند وقفنامه اعیانی ، خود را متولی مادام الحیات قرارداده است نوع تولیت ایشان منصوص بوده یا منصوب؟حکم شرعی ( رابطه حقوقی)طرف اول قرارداد نسبت به رقبات منفک از مسجد احداثی چگونه خواهد بود؟
اگر مسجد دارای املاکی از قبیل مغازه و غیر آن نباشد نیازی به متولی ندارد و آنها که زحمت ساختمان و زمین را کشیده اند اجرشان با خداست و اگر دارای چنین املاکی باشد متولی تنها در آن املاک می تواند طبق وقف نامه تصرف کند اما اداره امور مسجد تنها بر عهده هیئت امنا که از طرف مردم و نمازگزاران انتخاب می شوند می باشد.
تبدیل ملک موقوفه مسجد برای خرید سرقفلی مغازه برای مسجد
بانی مسجد قطعه زمینی برای ایجاد بنای مناسب در پیشرو امور دینی رفاهی وخیریه و اصلاح مرمت مسجد:زمینی را وقف کرده و از طرفی سرقفلی ۷ دهنه مغاز های مسجد را نیز به اجاره داده اند برای مسجد امکان ساخت آن وجود ندارد؛ آیا اجازه می دهید زمین فوق را فروخته وسرقفلی مغازه های مسجد را پس گرفته تا از طریق اجاره دادن آنها امور مسجد نیز به نحو احسن اداره شود ضمنا تولیت وقف با امام جماعت می باشد و اینجانب این روش راتبدیل به احسن دانسته و رها کردن انرا خلاف مصلحت مسجد میدانم؟
در صورتی که قادر به بهره برداری از زمین نباشند می توانند آن را فروخته و مغازه ها یا املاک دیگری که درآمدی داشته باشد خریداری و وقف کنند اما خرید سرقفلی جایز نیست.