احياى موات
منظور از احیای موات چیست؟
آباد كردن و بهره بردارى از زمینهای مخروبه اى كه مالك نداشته و نفعش به كسى نمى رسد.
آباد كردن و بهره بردارى از زمینهای مخروبه اى كه مالك نداشته و نفعش به كسى نمى رسد.
نهالهاى خودرو متعلّق به هر دو شريك است؛ و آنچه را آن شريك كاشته متعلّق به خود اوست؛ ولى بايد مالالاجاره سهم زمين رفيقش را بدهد و اگر رفيقش ناراضى باشد میتواند از او بخواهد كه درختها را بكند.
درصورتیکه سرقفلى را پرداختهاید باید اجاره را به قیمت کارشناس بگیرد نه به میل خود و اگر با علم و اطّلاع طرفین از قانون 20%، اجاره منعقدشده، لازم است معیار را همان بیست درصد قرار دهند.
چنانچه زمین مزبور موات بوده اشکالى ندارد و چنانچه زمین آبادى بوده که مالک داشته، اگر شهردارى طبق موازین شرع آن را تملّک کرده است اشکالى نیست، در غیر این صورت دفن اموات در آن جایز نیست.
هرگاه مدّت اجاره ملكى كه سرقفلى آن گرفتهشده تمام شود مالك موظّف است آن را به همان مستأجر يا شخص ديگرى كه او موافقت كند اجاره دهد و مقدار مالالاجاره به قيمت عادلانه روز با نظر كارشناس مورداطمینان خواهد بود.
مالك مىتواند عوض مال را از عاریه گیرنده بگيرد و اگر به او دسترسى پيدا نكند از كسى كه مال را غصب كرده مطالبه كند و همچنين عوض استفادههايى را كه عاريه كننده برده بايد بدهد.
قول مالک که میگوید اجاره بوده است با قسم ثابت میشود.
سرقفلیهای معمولی که برای مغازهها و اماکن دیگر قرار میدهند و توافق با مالک میشود مشروعیت دارد.و طریق انتقال آن با موافقت مالک معمولاً صورت میگیرد و قیمتگذاری بر اساس تراضی طرفین و گاه رجوع به کارشناس تعیین میشود.
آری، ممكن است طرف قرارداد در مساقات متعدّد باشد يعنى صاحب باغ آن را در اختيار چند نفر بگذارد و با آنها قرارداد مساقات ببندد.
مالک میتواند خسارت را از شخصی که عاریه گرفته بگیرد و اگر مالك خسارت مال يا منافع آن را از عاریه گیرنده بگیرد او مىتواند آنچه را که به مالك داده از عاريه دهنده غاصب بگيرد، البته اين در صورتى است كه عاريه دهنده شرط ضمان نكرده باشد و چيز عاريت شده از جنس طلا و نقره نباشد.
اگر به قصد عاریه به او داده، مى تواند باز پس گیرد. و اگر به نیّت هبه باشد، و آن طلا را تعویض نکرده باشد، نیز حقّ باز پس گرفتن دارد. ولى با توجّه به این که معمولا به قصد هبه مى دهند، اگر طلا را تعویض کرده باشد، حق باز پس گرفتن ندارد. همچنین اگر زن و شوهر از اقوام همدیگر باشند.
اگر ظرف يا چيز ديگرى را كه غصب كرده خراب نمايد بايد آن را با تفاوت قيمتى كه حاصل شده به صاحبش بدهد و اگر براى اين كه تفاوت را ندهد بگويد آن را مثل اوّلش مى سازم مالك مجبور نيست قبول كند و نيز مالك نمى تواند غاصب را مجبور كند كه آن را مثل اوّلش بسازد، فقط مى تواند تفاوت قيمت را بگيرد.