عدم صدق شرکت بر صرف پرداخت پول به یکطرف معامله
شخصى باغى را به مبلغى خريدارى نموده است؛ امّا ازآنجاکه خود در شهر اشتغال به تحصيل داشته اين باغ و املاك پدرى سهم خود را به برادر بزرگ بهصورت امانت میسپارد. برادر بزرگ مبلغ بسيار كمى (دو هزار تومان) به فروشنده باغ مذكور بهعنوان كمك به برادر میدهد. حال پس از گذشتن چه سال از اين قضيّه، ادّعا میکند پولى كه دادم قصد شركت در اين معامله را داشتم. حكم شرع چيست؟
هرگاه در ابتدا نگفته اين پول بهعنوان شركت است و ظاهر آن وام بوده، شركت محسوب نمیشود.
شراکت در معامله با شرط شرکت در سود فقط و تعیین مقدار سود
اگر به یک نفر پول بدهم و به او بگویم من شریک در سود هستم و نه ضرر؛ و تو باید ماهیانه فلان مبلغ به من بدهی رباست؟
اینچنین سود گرفتن شرعاً اشکال دارد. اگر بخواهيد ربا نشود بايد در معامله اول بگوييد طبق شرايط مضاربه با شما قرارداد میبندم سپس يک معامله جدا هرچند کوچک انجام دهيد و در ضمن معامله دوم شرط کنيد که زیانهای ضمني معامله اول بر عهده اوست.
فسخ شراکت
شخصى براى پرداخت قیمت ماشینى که خریده بود به صد هزار تومان پول احتیاج داشت، به یکى از دوستانش مراجعه کرده و این پول را از او گرفته است و براى اینکه پول او به هنگام بازگشت ارزش خود را از دست ندهد او را در یکدانگ ماشین شریک میکند، این کار چه حکمیدارد؟ و آیا میتواند این معامله را فسخ کند؟
هرگاه معامله او نسبت به یکدانگ ماشین جدی بوده معامله صحیح است و نمیتواند آن را پیش خود فسخ کند و اگر معامله صورى بوده بیش از مقدار پول خود (صد هزار تومان) چیزى طلبکار نیست.
فسخ شراکت بدون اطلاع شرکا دیگر
من و چند نفر از خویشاوندان دیگر در ساخت یک کارگاه صنعتی مشارکت کردهایم، یک نفر از ما به دنبال کارهای اداری و تهیه طرح و کارهای آن بوده است. البته بیشتر سهام متعلق به ایشان است ولی هنوز میزان سهام بین طرفین تعیین نشده. بعد از چندین سال ایشان به علت اختلافات به وجود آمده از در اختیار گذاشتن حسابها جلوگیری میکند. ایشان در نظر دارد با بقیه شرکا بهطور انفرادی تسویهحساب کند. آیا با توجه به اختلافات به وجود آمده با بقیه شرکا من میتوانم با ایشان تسویه کنم؛ و بقیه شرکا را در نظر نگیرم؟
درصورتیکه مدت شرکت تمام نشده فسخ آن باید با توافق همه باشد.
شراکت با کسی که اموالش مخلوط به حرام است
پول شریکم مخلوط به حرام است و پول خودم پاک. آیا سهم سودم شبهه دارد؟
آری؛ اموال شما هم مخلوط به حرام شده میشود و باید از طریقی که در رساله آمده آن را تطهیر کنید.
شراکت با افراد غیر معتقد و اهل کتاب
حکم شراکت و راهاندازی کسبوکار و تصرف در منافع مشترک بهدستآمده با افراد ذیل در جامعه اسلامی و در کارهای حلال چگونه است؟۱- کسی که معلوم نیست چه عقیدهای دارد و اظهار عقیده نمیکند.۲- مسلمانی که میگوید به خمس و زکات اعتقادی ندارد.۳- افراد اهل کتاب شامل مسیحیان و یهودیان.
شراکت با آنها اشکالی ندارد مشروط بر اینکه برای کسبوکار حلال باشد.
شراکت بدون سرمایهگذاری
اگر کسی مقداری سرمایه داشته باشد که جنس است ولی بدهیاش بیشتر از سرمایهاش باشد میشود بدون سرمایه با او شریک شد و کمک کرد تا بدهیاش را بدهد؟
سرمایهگذاری احتیاج به پرداخت سرمایه دارد و الا در آنجا بهصورت کارمند یا به شکل مضاربه باید عمل شود.