دریافت هزیته های احقاق حق
آیا انسان مى تواند هزینه هایى را که براى به دست آوردن حق خود خرج کرده از غاصب بگیرد؟
احتیاط آن است که نگیرد، مگر این که هزینه زیادى را متحمّل شده باشد.
رضایت ندادن مالک به ادامه بهره برداری
در صورت اطلاع مالک در اثناء غصب و رضایت ندادن به ادامه کار و باقی ماندن درختان تکلیف چیست؟
غاصب بايد فورا درخت را از زمین غصبی خارج کند، هر چند باعث خسارت او شود و اگر نقصى در زمين پيدا شود بايد تفاوت قيمت را بدهد.
برگرداندن مال غصبی
وظیفه کسی که مالی را غصب کرده چیست؟
واجب است شخص غاصب مالى را كه غصب كرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تأخير كند گناه بيشترى براى او نوشته مى شود و اگر تلف شود بايد عوض آن را بدهد.
غصب مال از غاصب و تلف شدن در دست غاصب دوم
چنانچه مال غصب شده توسط شخص دیگری غصب شود و تلف گردد، صاحب مال از چه کسی می تواند مطالبه کند؟
هرگاه مالى را كه غصب كرده غاصب ديگرى از غاصب اوّل بگيرد و از بين برود، صاحب مال می تواند به هر یک از آن دو مراجعه کند و مال را طلب نماید.
اجبار به اجاره زمین بعد از روشن شدن غصب
آیا غاصب یا مالک می توانند طرف دیگر را مجبور به اجاره یا معامله زمین یا درخت نمایند؟
طرفین نمی توانند یکدیگر را مجبور به اجاره یا معامله زمین یا درخت نمایند.
تکلیف غاصب نسبت به مال غصبی که جزء لاینفک اموالش شده
اگر غاصب، لباس خود را با نخهاى غصب شده خيّاطى كند، سپس مالك آن نخها را مطالبه نمايد، لطفاً بفرماييد : الف) آيا با امكان جدا كردن، نخها به مالك بازگردانده مىشود؟ در صورتى كه مستلزم فساد لباس باشد، مانند چوب در ساختمان يا آهن و آجر و ساير مصالح در ساختمان و مانند آن چه حكمى دارد؟ ب) اگر جدا كردن مستلزم نقص قيمت نخها شود، آيا غاصب ضامن نقص قيمت، يا ردّ مغصوب است؟ ج) در فرض فوق اگر باعث فساد نخها شود، آيا ضامن قيمت كامله است؟ د) آيا پس از پرداختتمام قيمت (نخها به مالك آن) تصرّف در آن لباس جايز است؟
معمولاً جدا كردن نخ ها به طور سالم امكان پذير نيست و از اين جهت نخ ها جزء تالف (اموال تلف شده) محسوبمى شود، و بايد مثل يا قيمت آن را به مالك پرداخت كند و در اين صورت تصرّف در آن جايز است. و در مورد اشياى ديگر، هرگاه در نظر عرف تالف محسوب شود پرداختن مثل (در صورتى كه مثلى باشد) يا قيمت آن لازم است و در غير اين صورت بايد خود آن را پرداخت كند. و در صورتى كه بازگرداندن خود آن سبب تخريب ساختمان مى شود، دراينجا نيز جزء تالف محسوب مى شود.
منافع حاصله از مال غصبی
منافعی که از مال غصبی در مدت غصب بدست می آید به چه کسی تعلق دارد؟
هرگاه از مالى كه غصب كرده منفعتى به دست آيد، مانند اين كه برّه اى از گوسفند غصبى متولّد شود، يا ميوه اى از باغ غصبى به دست آيد، تمام آن ملك صاحب مال است، هر چند غاصب هم زحمت كشيده باشد.
مخارج رساندن مال غصبی به صاحب آن
مخارج رساندن مال غصبی به صاحب آن( مثلا مال را در مکان دور دستی قرار داده باشد ) بر عهده چه کسی است؟
غاصب باید تمام هزینه های رساندن مال به صاحبش را بپردازد.
اختلاف بین کشاورزان و مدعیان مالکیت زمین موات
در هندوستان فرمانروایان از كشاورزان مالیاتهای زيادى بابت زمینهای كشاورزى مىگيرند درحالیکه اين زمینها متعلّق به كشاورزان بوده و از اجدادشان به آنها رسيده است، مرقوم بفرماييد مالك زمینها كيست؟
ظاهر آنچه بیان شد اين است كه فرمانروایان يد مالكانه بر زمینها داشته و بهعنوان مزارعه به رعايا واگذار كردهاند، حال كسانى كه معتقدند آنها غاصب بوده يا اراضى موات را به دست مردم دادهاند، چنانچه دليل كافى براى اثبات مطلب خود اقامه كنند و ثابت شود مال پدران خودشان بوده از راهها خلع يد به عمل مىآيد.
مالک محصولی که در زمین غصبی بعمل آمده
کسی که زمینی را غصب کرده و در آن زراعت كند يا درخت بنشاند محصول آن متعلق به کیست؟
زراعت و درخت و ميوه آن مال غاصب است، ولى بايد اجاره زمين را در مدّتى كه زراعت و درخت در آن بوده به صاحب زمين بدهد.
پايان يافتن مدت اجاره ملکي که سرقفلي آن پرداختنشده
چنانچه مدت اجاره تمام شود و مستأجر سرقفلی نپرداخته باشد آیا میتواند در آن محل سکونت داشته باشد؟
كسى كه ملكى را اجاره كرده و سرقفلى نپرداخته هنگامىكه مدّت اجاره به سررسید حق ندارد بدون اذن صاحبملک در آنجا اقامت كند و اگر آن را تخليه نكند غاصب و ضامن ملك و ضامن مثل مالالاجاره است، خواه اجاره اوّل كوتاه باشد يا طولانى و خواه در مدّت اجاره ارزش ملك بالا رفته باشد يا نه و اگر كسى ملك را از چنين شخصى اجاره كند اجارهاش صحيح نيست، مگر اينكه صاحبملک رضايت دهد.