مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه زوج یا زوجه از دنیا برود و وارث دیگرى نباشد، اگر زوجه از دنیا برود تمام مال از آنِ زوج است و اگر زوج از دنیا برود، یک‌چهارم مال از آنِ زوجه و بقیّه به امام (علیه‌السلام) تعلّق مى‌گیرد؛ و در زمان ما باید به دست حاکم شرع برسانند؛ و اگر واقعاً آن زن نیازمند باشد، حاکم شرع مى‌تواند همه یا قسمتى از آن را به او بازگرداند.

اگر میت همسر داشته باشد ابتدا باید سهم‌الارث همسر را بپردازند و بقیه را به آن شخص بدهند و اگر همسر ندارد و ورثه او فقط یک نفر از یک گروه باشد در این صورت تمام مال به او می‌رسد؛ لازم به ذکر است تا وقتی یک نفر از یک گروه وجود داشته باشد گروه بعدی ارث نمی‌رسد.

در فرض سؤال باید آن را نگه‌دارند تا زمانی که حاضر به دریافت آن شوند.

هرگاه وارث، فقط يك دايى، يا يك خاله مادرى و دايى و خاله پدر و مادرى و دايى و خاله پدرى باشد، دايى و خاله پدرى ارث نمى‏برند و مال را شش قسمت مى‏كنند يك سهم به دايى یا خاله مادرى و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى مى‏رسد و آنها به‌طور مساوى تقسيم مى‏كنند.

زن حق قصاص ندارد ولی می تواند از دیه او استفاده کند که در فرض مذکور یک چهارم دیه به زن و بقیه به حاکم شرع می رسد.

هرگاه وارث فقط دايى و خاله پدرى و دايى و خاله مادرى و دايى و خاله پدر و مادرى باشد، دايى و خاله پدرى ارث نمى‏برند و بايد مال را سه قسمت كنند، يك سهم آن را دايى و خاله مادرى به‏طور مساوى تقسيم مى‏كنند و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى مى‏رسد، آنها هم به‌طور مساوى ميان خود تقسيم مى‏كنند.

هرگاه وارث ميّت عمو و عمّه و دايى و خاله پدر و عمو و عمّه و دايى و خاله مادر او باشد، مال او سه سهم می‌شود، يك سهم به عمو و عمّه و دايى و خاله مادر ميّت مى‏رسد (و آنها بنا بر احتياط واجب در تقسيم آن مصالحه مى‏كنند) و دو سهم ديگر را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت را دايى و خاله پدر ميّت، به‌طور مساوى ميان خود تقسيم مى‏كنند و دو قسمت ديگر آن به عمو و عمّه پدر ميّت مى‏رسد (و سهم عمو دو برابر عمّه است).

وقف مزبور باطل بوده و اموال نامبرده تنها به وارث مسلمان او مى رسد، و براى این که از صداقت او در ادّعاى اسلام آگاه شوید باید در یکى از جراید معروف، اسلام خود را آگهى کند.

درصورتی‌که ميّت، خواهر و برادر نداشته باشد، سهم آنان به اولادشان می‌رسد به این صورت که: 1. سهم برادرزاده و خواهرزاده مادرى به‌طور مساوى بين آنها تقسيم می‌شود؛ 2. سهم برادرزاده و خواهرزاده پدرى يا پدر و مادرى چنان تقسيم می‌شود كه پسر دو برابر دختر می‌برد.تذکر: اگر برادرزاده پدرى يا پدر و مادرى، همه از يك برادر باشند احتياط آن است كه در مقدار تفاوت ميان پسر و دختر، باهم مصالحه كنند.

هرگاه وارث فقط دايى و خاله پدرى و دايى و خاله مادرى و دايى و خاله پدر و مادرى باشد، دايى و خاله پدرى ارث نمى‏برند و بايد مال را سه قسمت كنند، يك سهم آن را دايى و خاله مادرى به‏طور مساوى تقسيم مى‏كنند و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى مى‏رسد، آنها هم به‌طور مساوى ميان خود تقسيم مى‏كنند.

هرگاه وارث، چند دايى و چند خاله باشد كه همه پدر و مادرى، يا پدرى، يا مادرى باشند و ميّت عمو و عمّه هم داشته باشد، مال را سه سهم مى‏كنند، دو سهم آن به عمو و عمه‌ها می‌رسد (که اگر مادرى باشند بنا بر احتياط واجب در تقسيم باهم مصالحه مى‏كنند و اگر پدر و مادرى يا پدرى باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و سهم دیگر را دايى‏ها و خاله‏ها به‌طور مساوى ميان خود قسمت مى‏نمايند.

هرگاه وارث يك دايى يا يك خاله و يك عمو يا يك عمّه باشد، مال را سه قسمت مى‏كنند، يك سهم را دايى يا خاله، دو سهم را عمو يا عمّه می‌برد.