مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

تیمم بر کاشی و سرامیک صحيح نيست.

تيمّم بدل از وضو و بدل از غسل فرقى باهم ندارند، ولى احتياط مستحب آن است كه در تيمّم بدل از غسل يك بار ديگر دستها را بر زمين زند و مجدداً با آن پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح كند.

اگر كاه يا اشياء ديگرى با خاك و ريگ مخلوط شود تيمّم بر آن جايز نيست، ولى اگر آنقدر كم باشد كه در خاك يا ريگ از بين رفته حساب شود تيمّم بر آن مانعى ندارد.

سابقا فتواى ما بر شرطيت علوق بود. علوق به معناى گرد و غبار است و شرطيت آن را به اين معناست كه سنگ مورد تيمم بايد غبار و يا گرد و خاكى داشته باشد كه به هنگام زدن دست بر سنگ، آن غبار به دست بماند. اما ما در مطالعاتى كه در اين مورد كرديم نظرمان تغيير كرد و فتواى ما اين است كه علوق شرط نيست. بنابراين تيمم بر سنگ‏هاى شسته و صيقل داده شده مثل سنگ مرمر كه در ساختمانها به كار مى‏رود صحيح است اگر چه هيچ غبارى بر آن نباشد.

لازم نيست در موقع نيّت معيّن كند كه تيمّم او بدل از غسل است يا بدل از وضو، همين اندازه كه قصد اطاعت امر الهى را دارد كافى است، حتّى اگر يكى را به جاى ديگرى نيّت كند امّا قصد او اطاعت امر واقعى الهى باشد صحيح است.

بهتر است تا آنجا كه امكان دارد چيزى كه بر آن تيمّم مى‏كند گردى داشته باشد كه بر دست بماند و بعد از زدن دست بر آن، مستحب است دست را بتكاند كه گرد و خاك اضافى آن بريزد.

در بعضی روایات به این معنی اشاره شده است و منظور این است که حتی الامکان با وضو بخوابد و اگر نشد با تیمم.

چيزى كه بر آن تيمّم مى‏كند بنابر احتياط واجب بايد غصبى‏نباشد، امّا اگر نداند غصبى است و يا فراموش كرده باشد تيمّم او صحيح است، مگر آن‏كه خودش آن را غصب كرده باشد.

كسى كه در جاى غصبى زندانى است مى‏تواند بر خاك يا سنگ آن تيمّم نمايد و نمازبخواند.

احتياط مستحب آن است كه با وجود زمين يا خاك خشك بر زمين يا خاك نمناك تيمّم نكند.

بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، كنار جاده‏ها و زمين شوره‏زار در صورتى كه نمك روى آن نگرفته باشد خود دارى كند و اگر نمك روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است كه بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى‏رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا كند.

تيمّم بر ديوار گلى صحيح است