حکم گرفتن دیه
گرفتن پول خون مقتول چگونه است لطفاً توضیح دهید؟
دیهی حقّ الهى است و گرفتن آن در مواردى که شرع اجازه داده است مانعى ندارد هرچند عفو کردن در بعضى از موارد بهتر است.
دیهی حقّ الهى است و گرفتن آن در مواردى که شرع اجازه داده است مانعى ندارد هرچند عفو کردن در بعضى از موارد بهتر است.
درصورتیکه برای دفاع از مال خود راهی جز حمله به دزد و آسیب رساندن به او نباشد دیه لازم نیست، ولى چنانچه بعداً نتواند این مطلب را ثابت کند قصاص میشود.
درصورتیکه قتل جنبهعمد داشته، در اینجا حکم آن قصاص است؛ و درصورتیکه بیاختیار شده و از حالت عادی بیرون رفته، یا خیال میکرده کشتن متجاوز شرعاً براى او جایز است، قصاص ندارد، امّا دیه دارد؛ و اگر مشکوک باشد نیز دیه تعلّق میگیرد و قصاص نمیشود.
در چنین فرضی فاضل دیه لازم نیست.
مشکل است و باید به دیه مصالحه کند.
اگر یقین داشته باشد که براثر خبر دادن او سکته کرده، باید دیه او را بپردازد و اگر میدانسته که طرف بیمارى قلبى دارد و چنین خبرى براى بیمارى قلبى غالباً کشنده است، بعید نیست حکم قصاص درباره او جارى شود.
درصورتیکه بههیچوجه نتوان مقتول را مشخص کرد، باید دیه را میان وارثان آن دو تقسیم کرد.
باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.
هرگاه سه مرد و سه زن مشترک دو برادر و دو خواهر را به قتل برسانند ولی آنها بخواهند همه آنها را قصاص کند مانعی ندارد ولی مقدار یک دیه و نصف را باید بهطور مساوی به اولیای سه مرد بدهند ولی اولیای سه زن چیزی از آن نمیبرند زیرا دیه آن چهار نفر (دو خواهر و دو برادر) مساوی با سه دیه کامل است و دیه شش نفر (سه مرد و سه زن) معادل چهار دیه و نصف است بنابراین فاضل دیه، یک دیه و نصف میشود که باید به اولیای آن سه مرد بدهند.
گر چه افراد باهم متفاوتند ولى شارع مقدّس براى همه، دیهی یکسان قائل شده است (جز در مواردى مانند زن و مرد و امثال آن) و ممکن است فلسفه آن این باشد که قبول تفاوت با توجّه به اینکه معیار روشنى ندارد، سبب درگیریهای فراوان اجتماعى و کشمکشهای نامحدودى میشود و ضرر و زیان آن از منافعش بیشتر خواهد بود.
باید سهم دیه دختر را بپردازد ظاهراً جدّ صغیرِ در این امر ولایت دارد.اگر امیدى به توانایى ولىّ دم در آینده نهچندان دور باشد باید در انتظار آینده بود و محکوم با اخذ وثیقه کافى از زندان آزاد میشود ولى اگر امیدى نیست ملزم به پرداخت دیه میشود.
خون سرنشین موتور بر گردن خودش بوده و دیه شخصى که مجروح شده را باید از مال او (اگر مالى دارد) بدهند.