تکلیف کثیر الشک در موارد بروز شک ابتدائی
درصورتیکه انسان در غالب، موارد كثيرالشك باشد آیا در خصوص مواردى هم كه شک ابتدايى حادث مىگردد، كثيرالشك محسوب میشود؟
هرگاه كثرت شك مخصوص به مورد معيّنى نيست هر شكى كه مىكند داخل دايره آن محسوب میشود.
هرگاه كثرت شك مخصوص به مورد معيّنى نيست هر شكى كه مىكند داخل دايره آن محسوب میشود.
احتياط آن است كه اگر وقت باقى است عمل را انجام دهد؛ مگر اینکه به سرحد وسواس برسد.
در فرض سؤال حکم کثیرالشک را دارد و کثیر الشّک بنا را برطرفى میگذارد که مفید به حال او است.
در فرض سؤال مانند کثیرالشک است و چنین کسی نباید به شک خود اعتنا کند.
اشخاص وسواسى بايد بهیقین و شک خود عمل نكنند بلكه مطابق اشخاص معمولى عمل كنند خواه يقين براى آنها حاصل شود يا نه و الا در بسيارى از موارد نمازشان باطل خواهد بود.
كسى كه زياد شك میکند اگر شك كند ركنى را بهجا آورده يا نه (مانند ركوع) و به آن اعتنا نكند بعد يادش بيايد كه آن را بهجا نياورده است، چنانچه وارد ركن بعد نشده بايد آن را بهجا آورد و اگر مشغول ركن بعد شده نمازش باطل است، ولى اگر غير ركن باشد و بعد يادش بيايد كه بهجا نياورده، چنانچه وارد ركن بعد نشده بهجا میآورد و اگر وارد ركن بعد شده بر نمیگردد و نمازش صحيح است.
هرگاه انسان شك كند كثير الشك شده يا نه بنا میگذارد بر اينكه كثير الشك نشده و بهعکس اگر كثير الشك بوده تا يقين نكند به حال معمولى برگشته، بايد به شک خود اعتنا نكند.
اگر كسى در مكان مخصوصى (مثلاً وقتى در میان جمع نماز میخواند) زياد شك میکند فقط در همانجا اعتنا به شک خود نمیکند و در بقیه ی موارد به شک خود اعتنا میکند.
«كثير الشك» يعنى كسى كه زياد شك میکند نبايد به شک خود اعتنا كند، خواه در عدد ركعات نماز باشد، يا در اجزاى نماز، يا شرايط نماز.
اگر كسى در نماز معيّنى مانند نماز صبح زياد شك میکند، فقط در آن بايد اعتنا نكند و در مورد بقیهی شکها باید اعتنا نماید و باید مانند دیگران عمل نماید.
كسى كه فقط در يك مورد نماز زياد شك میکند (مثلاً در حمد و سوره) چنانچه در چيزهاى ديگر شك كند بايد به دستور شك عمل نمايد، تنها درموردى كه زياد شك میکند اعتنا نخواهد كرد.
منظور از اعتنا نكردن به شك اين است كه آنطرف را كه به نفع اوست بگيرد، مثلاً اگر شك كند سجده يا ركوع را بهجا آورده، بنا بگذارد كه بهجا آورده است، هرچند از محل آن نگذشته است، يا اگر شك كند نماز صبح را دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.