حکم حقوق های هنگفت برخی رشته های ورزشی
آیا فرد مسلمان می تواند ورزشی را شغل خود قرار دهد و در مقابل آن پول هنگفتی از بیت المال بگیرد مانند فوتبال که یک فوتبالیست با حقوق های چند صد میلیونی امرار معاش می کند؟
این کار در حد معقول مانعی ندارد ولی حقوق های نامعقولی که معمول شده است و آن هم از بیت المال، جایز نیست.
استفاده شخصی از بیت المال
استفاده شخصی از وسایل و امکانات محل کار چه حکمی دارد؟
استفاده شخصی از بیت المال، جايز نيست، مگر در مواردى كه مقرّرات اجازه مى دهد، يا اينكه با اجازه مسئولينى كه در اين حيطه اختيارات قانونى دارند، بوده باشد.
کسی که به یارانههای پرداختی نیازی ندارد
1 ـ در صورت عدم نیاز به یارانه، بهتر است به دولت برگشت داده شود یا اینکه به فقرای خانواده داد؟2 ـ در صورت عدم نیاز به یارانه آیا گرفتن و خرج کردن آن اشکال دارد؟
افرادی که نیازمند نیستند اقدام به گرفتن یارانه نکنند و در صورت دریافت آن را به بیتالمال برگردانید تا مسئولین مربوطه در این زمینه تصمیم بگیرند و اگر امکان بازگرداندن به بیتالمال نیست آن را به فقرای خانواده دهید.
حکم دریافت یارانه نقدی توسط افراد متمکّن
با توجه به تأکیدات دولت محترم جمهوری اسلامی ایران؛ آیا دریافت یارانه نقدی برای کسانی که دارای تمکن مالی بوده و نیازمند به استفاده از این مبلغ نیستند جایز است؟
با توجه به اینکه بیتالمال در شرایط کنونی در اختیار دولت اسلامی است و باید مطابق آنچه صلاح و مصلحت کشور میبیند صرف کند، بنابراین هرگاه وجوهی را پس از مشورت با مشاورین آگاه و صاحبنظر تخصیص به قشر خاص بدهند دیگر اقشار نمیتوانند از آن استفاده کنند و اینکه بعضی میگویند اموال بیتالمال مربوط به همه اقشار است و امیر مؤمنان علی علیهالسلام بهطور مساوی بیتالمال را تقسیم مینموده تعبیری اشتباه است، زیرا اموالی که وارد بیتالمال میشد دو بخش بود، برخی مربوط به اراضی خراجیه بوده که بهطور مساوی تقسیم میشد، بخش دیگری از قبیل زکات، خمس و انفال بوده است که طبق صریح قرآن مصارف معین دارد و در غیر آن مصرف نمیشده است و با توجه به اینکه امروزه اموال خراجیه وجود ندارد مسئله مساوات مطرح نیست؛ بنابراین برادران و خواهران عزیز که از یارانه بینیاز هستند اقدام به گرفتن یارانه نکنند و زندگی خود را با اموال مشکوک آلوده نسازند، انشاء الله خداوند برکاتش را از محل دیگر نصیب آنها خواهد نمود و اضافه بر این انصراف آنها کمکی است به اقشار نیازمند و برکات کمک به آنها را نیز شامل خواهد شد، انشاء الله دولت محترم به عهد خود وفا میکند و بخش مهمی از آن را صرف هزینه درمانی و بهداشتی برای عموم مردم کشور خواهد شد.
تسلط بدون حق بر بیت المال
آیا تسلط بر اموال بیت المال مسلمین حکم غصب را دارد؟
مسلّط شدن بر اموال بيت المال مسلمين بدون حق نيز غصب است و تمام احكام غصب را دارد و مسؤوليّتش از جهاتى بيشتر است.
پرداخت دیه ناجی از بیت المال
شخص الف، شخص ب را که در معرض خطر جانی است نجات میدهد و همین امر باعث آسیب رسیدن به خودش میشود. آیا امکان وصول دیه از بیتالمال برای نجاتدهندۀ آسیبدیده وجود دارد؟
دلیلی بر گرفتن آن از بیت المال نداریم ولی بهتر است بیت المال در این گونه موارد که شخص نیکوکار اقدام کرده به او کمک کند.
استفاده دانشجویان و اساتید پزشکی از بیتالمال
مشاهده میشود كه برخى از دانشجویان و اساتيد پزشكى از امكانات دولتى و بیتالمال، مثلاً فرمهای بيمارستانى و كاغذهاى مکتبهای استفاده شخصى میکنند، درحالیکه هزينه اين وسايل يا از بیتالمال تأمين میشود، يا به هزينه بيماران اضافهشده و از آنان گرفته میشود. آيا اين كار جايز است؟
جايز نيست، مگر به اجازه مسئولان بيمارستان، با در نظر گرفتن مصالح مجموعه.
حکم پرداخت دیه از بیتالمال در صورت امتناع از عفو برخی از وراث
بیشتر ورثه مقتول، قاتلى که بایستى اعدام شود را عفو کردهاند. یک یا چند نفر از ایشان نه حاضر به دادن رضایت هستند و نه قادر به پرداخت سهم الدّیه سایر ورثه میباشند. آیا ورثه مصرّ به قصاص میتوانند مبلغ لازمه را از بیتالمال مطالبه کنند؟ اگر چنین امرى ممکن نباشد، آیا قاتل با پرداخت و تودیع سهم الدّیه ورثه معترض، از قصاص معاف خواهد شد؟
در فرض مسئله اخذ دیه از بیتالمال دلیلى ندارد، چنانچه گروهى رضایت دهند و بقیّه امتناع کنند، قاتل را باید با وثیقه کافى آزاد کرد تا بقیّه تصمیم بگیرند.
حکم دیه در صورت عدم توانایی بیتالمال در پرداخت دیه
قاتلى محکومبه پرداخت دیه شده است، پس از پرداخت قسمتى از دیه، مدّعى اعسار شده و دادگاه قاتل را معسر شناخته و بقیّه دیه را بر عهده بیتالمال گذاشته است سپس ولىّ دم به بیتالمال مراجعه کرده و بیتالمال به علّت کمبود بودجه فقط حدود نیمى ازآنچه را که باید پرداخت کند، پرداختنموده است. آیا ولىّ دم میتواند مجدداً به قاتل مراجعه و بقیّه دیه را مطالبه نماید؟
اگر قاتل صاحب مالى شده است، ارباب دم میتوانند به او رجوع کنند.
درخواست پرداخت تفاضل دیه از بیتالمال
در صورت عدم تمکّن اولياي دم از پرداخت تفاضل دیه و درخواست آنان از دستگاه قضايي، آيا ميتوان فاضل ديه را از بیتالمال پرداخت نمود؟
در فرض سؤال جایز نیست، مگر اینکه امر مهمیباشد که در این صورت میتوان از با اجازهی حاکم شرع پرداخت نمود.
عدم لزوم اعلام پرداخت دیه از بیتالمال در صورت عدم شناسایی قاتل
در مواردی که قاتل شناسایی نمیشود و دیه باید از بیتالمال پرداخت شود، آیا اعلام این مطلب و قید آن در حکم لازم است، مخصوصاً اگر اثر نامطلوبى در جامعه داشته باشد و مورد سوءاستفاده قرار گیرد؟
در فرض سؤال لازم نیست این مسئله بهطور آشکار اعلام شود تا سبب سوءاستفاده برای افرادى گردد.