حق الله یا حق الناس بودن خمس
آیا خمس حق الله است یا حق الناس؟
هم حق الله است و هم حق الناس.
هم حق الله است و هم حق الناس.
اشكالى ندارد؛ مگر اين كه مزاحمتى براى همسايگان توليد كند.
هر کدام به اندازه ای که دخالت در حادثه داشته اند ضامن هستند و تعیین آن بدست کارشناسان متعهد است.
در فرض مسأله تحصیل رضایت همسایه لازم نیست.
اگر ضرورتى نباشد جایز نیست.
بى شک مساوات کامل، نه تنها مخالف ضرورت فقه شیعه، بلکه مخالف ضرورت اسلام و برخلاف نصّ صریح قرآن و روایات متواتره است، و هیچ یک از علماى اسلام، نه در گذشته و نه در حال، اعتقاد به چنین مساواتى نداشته اند، اصولا باید این معنى براى مجامع جهانى تبیین گردد که ملّتها نمى توانند با فرهنگ و مذهب خود وداع کنند و چشم و گوش بسته تسلیم مقرّراتى شوند که نه در تصویب آن حضور داشته اند و نه از نظر وجدان و منطق قطعیّت دارد، ممکن است در بعضى از موارد جزئى، گفتگویى در میان علماى اسلام باشد، امّا مساوات کامل به صورتى که گفته شده هیچ موافقى ندارد.
اگر شوهر هزينه هاي لازم را به طور متعارف مي پردازد اين کار جائز نيست. در غير اين صورت مي تواند هر روز به اندازه خرجي آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و احتياط واجب آن است که اين کار با اجازه حاکم شرع باشد و اگر مجبور شود که خودش معاش خود را تهيه کند در موقعي که مشغول کار است اطاعت شوهر بر او واجب نيست.
هرگاه زخم يا دمل و شکستگي در محل مسح باشد چنانچه قسمتی از پشت پا، يا پيش سر براى مسح كردن ـ ولو بهاندازه یک انگشت ـ سالم باشد، بر آن مسح میکند اما اگر نتواند به آن مقدار نیز مسح کند بايد پارچه پاکي روي آن بگذارد و روي پارچه را با رطوبت آب وضو مسح کند و بنا بر احتياط واجب، تيمم هم بنمايد و اگر گذاشتن پارچه ممکن نباشد بايد وضوي بدون مسح بگيرد و بنا بر احتياط واجب تيمم هم بکند.
در صورت دسترسى به پزشك زن، اين كار براى پزشك مرد مجاز نيست؛ و در صورت عدم دسترسى، تنها به هنگام ضرورت جايز است.
تعارض مفاد این کنوانسیون، به حدّى است که قابل تطبیق بر قوانین اسلامى نیست. ولى در بعضى از موارد راه حلهایى وجود دارد. امّا به طور کامل هیچ راهى براى آن موجود نیست. چه خوب است مسلمانان جهان براى حفظ مکتب خود با این گونه امور از موضع انفعالى برخورد نکنند، و به جاى خود باختگى در برابر این قرار دادهاى تحمیلى، علماى بزرگ آنها گرد هم بنشینند، و آنچه مورد اتّفاق و اجماع است تبیین کنند، و موارد اختلافى را به اجتهاد مجتهدین واگذارند، و براى همیشه تحمیل کنندگان فرهنگها و مقرّرات بیگانه را از سازش به قیمت مخالفت با ضرورت اسلام مأیوس سازند.
موارد مختلف است؛ گاه حق اللَّه است و گاه حق النّاس.