مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

آن مقداری که سابق عمل کردید به همان صورت باقی می‌ماند (تکلیفی ندارید) از این به بعد مطابق فتوای ما عمل کنید و محل ادرار را با آب بشورید.

اشکالی ندارد.

منظور از عبارت مذكور احتياط واجب مي باشد که مقلّد مى‏ تواند عمل به احتياط كند يا به مرجع ديگرى مراجعه نمايد.

در احتیاطات، رجوع به غیر جایز است و همچنین در جمله «خالى از اشکال نیست» و جمله «محل تأمّل است» و امّا جمله «بعید نیست» در تعبیرات ما فتواست.

اگر واقعاً در تقلیدش درست عمل کرده بوده است نسبت به گذشته وظیفه‌ای ندارد.

هيچ مسلمانى نمى‏تواند در اصول دين تقليد نمايد، بلكه بايد آن‌ها را از روى دليل- به فراخور حال خويش- بداند ولى در فروع دين يعنى احكام و دستورات عملى، اگر مجتهد باشد (يعنى بتواند احكام الهى را از روى دليل به دست آورد) به عقيده خود عمل مى‏كند و اگر مجتهد نباشد بايد از مجتهدى تقليد كند، همان‏گونه كه مردم در تمام امورى كه تخصّص و اطّلاع ندارند، به اهل اطّلاع مراجعه مى‏كنند و از آن‌ها پيروى مى‏نمايند.

هر کس در تقلیدش آزاد است; باید تحقیق کند و مطابق آن تقلید نماید. لذا زن در انجام دستورات دينى خود كاملاً آزاد است و مجبور نيست از شوهر تبعیت كند.

هرگاه دو مجتهد مساوى باشند، مى‏توان بعضى از مسائل را از يكى و بعضى را از ديگرى تقليد كرد؛ ولی هرگاه در مسئله‌ای به فتوای یکی عمل کرد، عمل به فتوای دیگری در آن مسئله، جایز نیست.

باید در مسائلی که از مرجع اوّل تقلید کرده است، بر تقلید او باقى بماند.

چنانچه مجتهد زنده اعلم بوده، عدولش صحیح و بازگشت از آن جایز نیست و اگر میّت اعلم بوده، می‌تواند در مسائلی که عمل کرده باقی بماند و تقلیدش از مجتهد زنده در موارد علم اجمالى یا تفصیلى به اختلاف جایز نبوده است.

به تقلید مرجع اوّل باقى بماند.

تصریح به جواز عمل به رساله، دلیل بر نفى دیگران نیست، بلکه ممکن است دیگران هم در شرایط مساوى و هر دو یا هرچند نفر جایز التّقلید باشند. آرى اگر کسى در اوّل رساله خود بنویسد عمل به این رساله متعیّن است و عمل به غیر آن جایز نیست مفهومش نفى دیگران است درحالی‌که هرگز ندیده‌ایم احدى در مقدمه رساله چنین چیزى بنویسد.