انتخاب دین غیر از اسلام پس از تحقیق
جنابعالى در ابتداى رساله مرقوم فرمودهاید: «عقیده مسلمان به اصول دین، باید از روى دلیل باشد» اگر مسلمانى به دنبال تحقیق رفت و درنتیجه دینى غیر از اسلام را برگزید، آیا حق دارد پیرو آن دین شود؟ آیا حکم مرتد بر او جارى نمیشود؟ اگر جارى میشود، چرا؟ آیا این فتوا با فتواى به لزوم تحقیق در اصول دین و عدم جواز تقلید در آن سازگار است؟ اصولاً کسى که میداند، اگر به نتیجهای غیر از دین پدر و مادرش برسد کشته خواهد شد، چگونه میتواند بافکری آزاد در اصل دین تحقیق کند؟
تحقیق در دین و اعتقاد به یکى از مذاهب، غیر از تظاهر به آن است. توضیح اینکه: بر همه واجب است در اصول دین بهاندازه توانایى خود تحقیق کنند و اگر واقعاً بعد از تحقیق کامل و کمک گرفتن از آگاهان، به آیینى غیر از آیین اسلام معتقد شوند، معذور هستند، زیرا وظیفه عقلى و شرعى خود را انجام داده، ولى به خطا رفتهاند. امّا کسى که قبلاً مسلمان بوده و به عللى دین جدید اختیار کرده، اگر تظاهر کند محکومبه احکام مرتد است؛ و احکام مرتد درواقع ازجمله احکام سیاسى اسلام، براى جلوگیرى از نفوذ دشمنان در محیط اسلام و اغفال و اغواى مردم است.