پیشفروش و عدم تعیین مبلغ نهایی
آیا پیشفروش خانه و اتومبيلی که هنوز ساخته نشده به اینگونه که در بعضی موارد قيمت نهايي را نيز تعيين نمیکنند و مبالغي را علیالحساب میگیرند و قيمت جنس را به نرخ روز تحويل، معلّق میکنند، صحیح است؟
اینگونه معاملات تحت عنوان سلف يا سلم قرار میگیرد؛ ولي در سلف دو شرط مهم وجود دارد که اگر نباشد معامله باطل است:1- بايد کل مبلغ، نقد باشد و الا کالي به کالي (نسيه در مقابل نسيه) و باطل است. و اگر قسمتي از مبلغ نقد باشد، معامله به همان مقدار صحيح است.2- مشخصات جنس مورد معامله بايد معين باشد. اموري که سبب تفاوت در قيمت يا تفاوت در رغبات (تمايلات) میشود بايد مشخص گردد.با اين شرايط، در معاملاتي که بهصورت اقساط مبالغي را میگیرند تا (بهعنوانمثال) خانهای را بسازند درحالیکه هنوز خانهای وجود ندارد، معامله زماني صورت میگیرد که تمام مبلغ پرداختشده باشد يا خانه آمادهشده، و همچنين خريد اتومبيل که در ابتدا قيمتش معين نيست و به قيمت روز تحويل میفروشند، زماني معامله انجام میشود که اتومبيل آمادهشده باشد و تا آن زمان مبالغي که میپردازند بهعنوان علیالحساب محسوب میشود و اگر فروشنده با اين پولها طبق توافق مضاربه (يا کارهايي مانند آن) انجام دهد، و سودي به مشتري تعلق بگيرد اشکال ندارد.