تبیین عبارت (اخلال در مبانی اسلام) در قانون اساسی
با توجّه به اصل 24 قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران که مقرّر میدارد: «نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند، مگر اینکه مخل به مبانى اسلام، یا حقوق عمومی باشد.» لطفاً بفرمایید:الف) مقصود از «اخلال» و «مبانى اسلام» چیست؟ آیا مبانى اسلام به معناى احکام زیر بنایى است، یا ضروریات دینى یا فقهى منظور است، یا معناى دیگرى دارد؟ب) آیا طرح سؤال، یا برداشتهای جدید نسبت به مسائل اسلامى، اخلال محسوب میشود؟ج) آیا میان طرح سؤال و برداشتهای جدید در مجلات علمى و تخصّصى، با طرح آنها در نشریات عمومى فرقى هست؟
الف) منظور از «مبانى اسلام»، مسائل ضرورى دینى است. خواه در مسائل اعتقادى باشد، مانند توحید و معاد و عصمت انبیا و ائمّه معصومین (علیهمالسلام) و امثال آن و خواه در فروع دین و احکام و قوانین اسلام و خواه در مسائل اخلاقى و اجتماعى باشد و منظور از «اخلال» هر کارى است که سبب تضعیف مبانى فوق، یا ایجاد بدبینى و شک و تردید نسبت به آنها شود، خواه از طریق درج مقاله باشد، یا داستان، یا عکس و کاریکاتور و یا غیر آن.ب) اگر منظور از سؤال، گرفتن جواب باشد، اخلال نیست. ولى اگر بهمنظور ایجاد شبهه در افکار مردم باشد، اخلال محسوب میشود؛ و منظور از برداشت، اگر صرفاً بیان یک احتمال علمی باشد که تحت مطالعه قرار گیرد، اخلال نیست; امّا هرگاه بهطورقطع روى آن تکیه شود، یا بهطورى نشر گردد که در تضاد با مسائل ضرورى اسلام محسوب گردد، اخلال به مبانى خواهد بود.ج) بدون شک بین این دو تفاوت است. در نشریات عمومى گاه ممکن است شکل اخلال به مبانى اسلام به خود بگیرد، ولى در نشریات خصوصى اینچنین نیست.