نذر دو قسم است: نذرى كه به صورت «مشروط» انجام مىشود، مثلًا مىگويد: چنانچه مريض من خوب شود انجام فلان كار براى خدا بر عهده من است (اين را «نذر شكر» گويند) يا اگر مرتكب فلان كار بد شوم فلان كار خير را براى خدا انجام خواهم داد (و آن را «نذر زجر» گويند)، دوم نذر مطلق است و آن اينكه بدون هيچ قيد و شرطى بگويد: «من براى خدا نذر مىكنم كه نماز شب بخوانم» و همه اينها صحيح است.
طلاق بر دو قسم است: «طلاق بائن» و «طلاق رجعى» طلاق بائن آن است كه مرد در آن حقّ رجوع به زن خود ندارد، (منظور از رجوع آن است كه مرد بدون عقد با زن آشتى كند و او را مجدّداً به همسرى بپذيرد.) طلاق بائن بر پنج قسم است: 1- طلاق زنى كه نُه سالش تمام نشده. 2- طلاق زن يائسه، يعنى زنى كه بيشتر از 50 سال دارد. 3- طلاق زنى كه شوهرش بعد از عقد، با او نزديكى نكرده باشد. 4- طلاق سوم زن سه طلاقه 5- طلاق خلع و مبارات: و غير اينها را طلاق رجعى گويند كه تا وقتى زن در عدّه است مرد مىتواند به او رجوع كند.
شروط ضمن عقد بر دو قسم است:الف) شروطى كه بيانگر صفات طرفين است، مثل این‌که شرط می‌شود زوج مهندس است يا سنّش 25 سال است يا همسر ندارد يا ... . اگر بعداً خلاف اين شروط ظاهر شود زوجه در اينجا حق فسخ عقد نكاح را دارد.ب) شرایطی كه غير از صفات طرفين را دربرمی گيرد، مثل آنجا كه گفته شود زوج خانه مستقل براى زندگى تهيه می‌کند. در اين دسته از شرايط اگر خلاف آن ظاهر شد (مثلاً در مورد بالا زوج در خانه پدر زندگى كند) زوجه حق فسخ عقد نكاح را نخواهد داشت. البته بايد توجه داشت حاكم شرع می‌تواند او را مجبور كند تا به شرطش عمل كند.
استطاعت به چند چيز حاصل مى‌گردد:1- استطاعت مالى: داشتن زاد و توشه و آنچه موردنیاز او در سفر و به هنگام بازگشت است. 2- استطاعت طريقى: داشتن جواز سفر و نبودن مانعى درراه و عدم خوف بر جان و مال و آبروى خويش. 3- استطاعت جسمانى: داشتن توانايى جسمانى براى انجام اعمال و مناسك حج. 4- استطاعت زمانى: داشتن وقت كافى براى رسيدن به مکه و انجام اعمال حج. 5- استطاعت تأمین مخارج واجب النفقه شرعی و عرفی تا مراجعت: داشتن مخارج زندگى همسر و فرزند و كسانى كه خرج آن‌ها در طول مدّت حج شرعاً يا عرفا بر او لازم است.6- رجوع به‌کفایت: داشتن مال، يا کسب‌وکار، يا شغلى كه بعد از بازگشت بتواند با آن زندگى كند.
حج بر سه گونه است: «حج تمتّع»، «حج قِران» و «حج اِفراد».
عمره همانند حج بر دو قسم است: واجب و مستحب؛ بنابراین كسى كه فقط توانايى بر عمره مفرده داشته باشد احتياط واجب آن است كه آن را بجا آورد؛ هرچند استطاعت و توانايى بر حج نداشته باشد و یک‌مرتبه در تمام عمر بيشتر واجب نيست. بنابراين، كسانى كه حج نيابتى بجا مى‌آورند، احتياط واجب آن است كه بعد از انجام عمل نيابت، عمره مفرده‌اى براى خود بجا آورند. همچنین کسی که قصد دارد وارد مکه شود و موسم حج نباشد واجب است عمره مفرده انجام دهد.
حکم تیراندازی را ندارد.
کفار به چهار گروه تقسیم می‌شوند:گروه اول: کفار ذمیآن‌ها اهل کتابی هستند که در کشور اسلامی‌زندگی می‌کنند و پیمان ذمه دارند. یعنی با مسلمانآن‌همزیستی مسالمت‌آمیز دارند و به قوانین اسلام احترام می‌گذارند و در صورت درخواست حکومت اسلامی، جزیه می‌پردازند که در شرایط فعلی همان مالیات است و حکومت اسلامی، جان و مال و ناموس آن‌ها را مانند سایر شهروندان حفظ می‌کند.گروه دوم: کفار معاهَدکفاری که خارج از کشورهای اسلامی هستند ولی با مسلمانان عهد و پیمان‌دارند و در زمان حاضر، مبادله سفیر و کاردار و مانند آن نوعی عهد و پیمان محسوب می‌شود. مسلمانان با این گروه نیز با مسالمت و رعایت حقوق یکدیگر مراوده می‌کنند.نکته: کفار مستأمن که موقتاً از حکومت اسلامی طلب امنیت می‌کنند و با دریافت ویزا و پذیرش گذرنامه آن‌ها توسط حکومت، وارد کشور می‌شوند را جزء گروه دوم می‌شماریم. زیرا استیمان، نوعی عهد و پیمان است هرچند با آن‌ها مبادله سفیر و نماینده نداشته باشیم. بنابراین جهانگردها و امثال آن‌ها حتی از کشورهای محارب که ویزا می‌گیرند و وارد کشور می‌شوند، باید در امنیت کامل باشند.گروه سوم: کفار مهادِنکفاری که نه با مسلمانان عهد و پیمانی دارند و نه در جنگ هستند؛ مانند بعضی از کشورها که در زمان حاضر هیچ ارتباطی با مسلمانان ندارند، این گروه نیز در امنیت قرار دارند. قرآن مجید می‌فرماید: «لایَنْهاکُمُ اللهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِین» آن‌ها مصداق این آیه هستند و به‌صراحت قرآن (لاینهاکم)، می‌توان حتی به آن‌ها نیکی کرده و باید عدالت را درباره آن‌ها رعایت نمود و در امنیت باشند. هرچند عهد و پیمانی با مسلمانان ندارند.گروه چهارم: کفار محاربکفاری که در حال جنگ با مسلمانان هستند یا به محاربین کمک می‌کنند. در عصر ما بعضی کشورها مانند اسرائیل و برخی دیگر از کشورها مستقیم با مسلمانان در حال جنگ هستند و بعضی‌ها هم به آن‌ها کمک می‌کنند.در مورد شهروندان این کشورها، آن‌هایی که به حکومت کمک می‌کنند، در حکم محارب هستند مانند مردم اسرائیل که با ساخت شهرک‌ها و سکونت در آن‌ها و خوشحالی در شکست مسلمانان سبب کمک و تقویت اسرائیل هستند.ما مسئول حفظ امنیت این گروه نیستیم. ولی نباید جز به سربازان و مهاجمین آن‌ها، آن‌هم در میدان جنگ، آسیب رساند. همان‌طور که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) فرمودند: «افرادی که در میدان جنگ نیستند وزنان و پیرمردها و بچه‌ها را از بین نبرید و اموالشان را آتش نزنید و ...» برخلاف عمل تأسف‌بار وهابی‌های تندرو که اقدام به نابودی افراد بی‌گناه و حتی مسلمانان می‌کنند. و نیز به همین دلیل، ما اجازه تولید و استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی و بمب اتم را نمی‌دهیم. چون غیر جنگجویان را هم هدف قرار می‌دهد.
دستورهاى عملى اسلام که وظیفه انسان‌ها را، نسبت به کارهایى که باید انجام دهند و یا از آن دورى جویند مشخص می‌کند، «احکام» نام دارد. هر کارى که انسان انجام می‌دهد، در اسلام داراى حکم خاصی است، احکامى که تکلیف ما را نسبت به کارها مشخص می‌کند پنج قسم است: 1. واجب; کارى است که انجام آن لازم می‌باشد و ترک آن عذاب دارد; مانند نماز، روزه و... 2. حرام; کارى است که ترک آن لازم و انجامش عذاب دارد; مانند دروغ، ظلم و... . 3. مستحب; به کارى گویند که انجامش نیکوست و ثواب دارد; ولى ترک آن عذاب ندارد; مانند سلام کردن و صدقه دادن. 4. مکروه; کارى است که ترک آن نیکو می‌باشد و ثواب دارد; ولى انجامش عذاب ندارد; مانند فوت کردن به غذا و خوردن غذاى داغ. 5. مباح; به کارى گویند که انجام و ترک آن مساوى است، نه عذابى دارد و نه ثوابى; مانند راه رفتن و نشستن.
آب مطلق اقسامى دارد كه هركدام حكمى دارد و آن پنج قسم است:اوّل آب كر، دوم آب قليل، سوم آب جارى و آب‌های لولهكشى، چهارم آب باران، پنجم آب چاه.
چنانچه تفاوت فاحش باشد، تفاوتى در ميان اقسام بدهى ها نيست و نیز عامل تورم ملاک نیست.
